Współpraca polsko-litewska
Polsko – Litewska Komisja ds. Wód Granicznych
Podstawa prawna i nadrzędny cel współpracy
Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Litewską o współpracy w dziedzinie użytkowania i ochrony wód granicznych, podpisana została w Białowieży, w dniu 7 czerwca 2005 r. Strony uznały, że głównym celem współpracy jest przeciwdziałanie degradacji ekosystemu wód granicznych oraz poprawienie jego stanu, co może być zrealizowane tylko dzięki ścisłej współpracy obu państw, poprzez świadome użytkowanie i ochronę wód granicznych.
Zasięg terytorialny współpracy
W rozumieniu Umowy polsko – litewskiej wody graniczne to wody powierzchniowe i podziemne, którymi przebiega linia granicy państwowej, bądź są nią przecięte. Długość granicy państwowej na odcinkach wodnych Rzeczypospolitej Polskiej z Republiką Litewską wynosi 24,63 km. Przebiega na rzekach: Marycha – 14,34 km, Strumień bez nazwy – 0,78 km oraz jeziorach: Gaładuś – 6,88 km, Bałądź – 1,01 km, Dunajewo – 0,93 km, Łopuchis – 0,30 km, Ingiel – 0,16km, Jezioro bez nazwy – 0,24 km.
W praktyce współpraca stron koncentruje się na wodach Marychy, Strumienia bez nazwy i jezior: Gaładuś i Bołądź.
Struktura organizacyjna Polsko – Litewskiej Komisji ds. Wód Granicznych
Polsko – Litewska Komisja ds. Wód Granicznych realizuje postanowienia Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Litewskiej o współpracy w dziedzinie użytkowania i ochrony wód granicznych. Strony powołują Przewodniczącego, Sekretarza oraz Członków Delegacji. Po stronie polskiej przewodnictwo w Komisji pełni przedstawiciel ministerstwa właściwego ds. gospodarki wodnej (aktualnie Ministerstwa Infrastruktury), w randze zastępcy dyrektora departamentu. W skład Delegacji wchodzi Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, w tym Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Białymstoku i Zarząd Zlewni w Augustowie oraz Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku. Po stronie litewskiej przewodnictwo w Komisji pełni przedstawiciel Agencji Ochrony Środowiska. Rolą Komisji jest dbałość o realizację współpracy zgodnie z zasadami ustanowionymi w Umowie. Raz w roku Komisja dokonuje przeglądu aktualnego stanu prac, odbiera sprawozdania z działalności grup roboczych oraz zatwierdza plany pracy na następny okres rozliczeniowy. Posiedzenia Komisji odbywają się naprzemiennie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Litewskiej.
Polsko - Litewskie Grupy Robocze
Współpraca w ramach PL-LT Komisji ds. Wód Granicznych podzielona jest na trzy obszary i realizowana jest przez cały rok w ramach polsko - litewskich Grup Roboczych, podczas wspólnych prac, narad i spotkań ekspertów.
- Grupa nr 1, ds. współpracy w dziedzinie planowania gospodarowania wodami oraz zarządzania ryzykiem powodziowym
Grupa nr 1 opracowuje i uzgadnia zasady i wytyczne niezbędne dla prowadzenia współpracy w zakresie przygotowania ramowych programów gospodarki wodnej; współpracuje przy opracowaniu oraz monitorowaniu realizacji planów gospodarowania wodami oraz innych programów ramowych dla międzynarodowego obszaru dorzecza; opracowuje wytyczne do metodyki wykonywania bilansów wodno-gospodarczych granicznych wód powierzchniowych i podziemnych w aspekcie ilościowym
i jakościowym; dokonuje wymiany informacji niezbędnych do wyznaczenia terenów wystąpienia ryzyka powodziowego na obszarach należących do międzynarodowego obszaru dorzecza oraz koordynuje prace związane z wytypowaniem tych terenów; opracowuje i uzgadnia zasady niezbędne do opracowania map zagrożenia i ryzyka powodziowego oraz planów zarządzania ryzykiem powodziowym; sporządza zapotrzebowanie na dane wyjściowe dla potrzeb planowania i zarządzania gospodarką wodną wód granicznych. Grupa ta współpracuje z instytucjami i jednostkami administracji państwowej oraz samorządami terytorialnymi odpowiedzialnymi za zarządzanie zasobami wodnymi oraz realizację zadań z zakresu gospodarki wodnej i melioracji, mającymi wpływ lub związek z wodami granicznymi, a także z pozostałymi Grupami Roboczymi działającymi w ramach Polsko – Litewskiej Komisji ds. współpracy na wodach granicznych.
Po stronie polskiej zadania Grupy nr 1 koordynuje Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Białymstoku, w tym Zarząd Zlewni w Augustowie. Po stronie litewskiej za współpracę odpowiada Agencja Ochrony Środowiska.
- Grupa nr 2, ds. współpracy w zakresie utrzymania wód granicznych
Grupa nr 2 koordynuje zadania w zakresie realizacji projektów gospodarczych i innych oraz prowadzenia prac utrzymaniowych na wodach granicznych. Grupa robocza informuje o planowanych projektach mogących wpływać na stan wód; ustala zasady współpracy w zakresie korzystania z zasobów wodnych, w tym dotyczące poboru wód oraz odprowadzania ścieków, pozyskiwania materiałów z wód granicznych, porównywania planów wykorzystania wód dla celów turystyki indywidualnej i zorganizowanej oraz rybackiego korzystania z wód. Grupa koordynuje prace w zakresie utrzymania i regulacji wód mające na celu ochronę przeciwpowodziową i przeciwdziałanie suszy; prowadzi wymianę informacji związanych z regulacją i utrzymaniem żeglownych i nieżeglownych odcinków wód granicznych, ochroną koryt rzecznych i terenów zalewowych (rzeki i jeziora); monitoruje utrzymanie w dobrym stanie koryt rzecznych i cieków wodnych; bierze udział w procesie opracowania wspólnych procedur oceny oddziaływania na środowisko dokumentów planistycznych oraz planowanych projektów; współpracuje z instytucjami i jednostkami administracji państwowej oraz samorządami terytorialnymi odpowiedzialnymi za zarządzanie zasobami wodnymi oraz za realizację zadań z zakresu gospodarki wodnej i melioracji, a także z pozostałymi Grupami Roboczymi działającymi w ramach Polsko - Litewskiej Komisji ds. współpracy na wodach granicznych.
Po stronie polskiej zadania Grupy nr 2 koordynuje Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Białymstoku, w tym Zarząd Zlewni w Augustowie. Po stronie litewskiej za współpracę odpowiada Agencja Ochrony Środowiska.
- Grupa nr 3, ds. współpracy w zakresie ochrony wód granicznych przed zanieczyszczeniem
Grupa nr 3 opracowuje i uzgadnia zasady prowadzenia wspólnych obserwacji i pomiarów granicznych wód powierzchniowych i podziemnych; opracowuje wspólne programy obserwacji i pomiary granicznych wód powierzchniowych i podziemnych; opracowuje zasady wymiany danych hydrochemicznych, hydrogeologicznych i hydrometeorologicznych dotyczących granicznych wód powierzchniowych i podziemnych; określa wspólne kryteria oceny jakości granicznych wód powierzchniowych i podziemnych; uzgadnia metody analityczne prowadzenia obserwacji i pomiarów granicznych wód powierzchniowych i podziemnych; opracowuje zasady wymiany doświadczeń naukowo-technicznych z dziedziny hydrogeologii, hydrometeorologii i ochrony wód; współpracuje z instytucjami odpowiedzialnymi za prowadzenie zadań związanych z obserwacją i pomiarami granicznych wód podziemnych i powierzchniowych, a także z pozostałymi Grupami Roboczymi działającymi w ramach Polsko-Litewskiej Komisji ds. współpracy na wodach granicznych.
Po stronie polskiej zadania Grupy nr 3 koordynuje Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku, w tym Delegatura w Suwałkach. Po stronie litewskiej za współpracę odpowiada Ministerstwo Środowiska Republiki Litewskiej.
Treść umowy: