Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa

Stosownie do przepisów art. 2b ust. 3 ustawy, wyrażenie przez Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa zgody na zbycie nieruchomości lub oddanie jej w posiadanie innym podmiotom przed upływem 5 lat od dnia nabycia – następuje w przypadkach uzasadnionych:

1. ważnym interesem właściciela nieruchomości objętej wnioskiem, lub
2. interesem publicznym.

Przesłanka - «ważny interes właściciela nieruchomości »

Przez pojęcie «ważnego interesu właściciela nieruchomości » należy rozumieć szczególne względy i okoliczności, które mogą przemawiać za wyrażeniem zgody na wcześniejsze zbycie nieruchomości lub oddanie jej w posiadanie innym podmiotom, które generalnie nie były znane albo możliwe do przewidzenia w momencie nabywania tej nieruchomości.

Uzasadnieniem wyrażenia ww. zgody może zatem być np.:

1. wystąpienie nadzwyczajnych okoliczności, jakie zostały spowodowane działaniem czynników, na które nabywca nie mógł mieć wpływu i które były niezależne od sposobu jego postępowania. Taką nadzwyczajną okolicznością może być np. trwałe lub długotrwałe pogorszenie, po nabyciu nieruchomości rolnej, stanu zdrowia właściciela (osoby fizycznej), z którym wiąże się całkowita lub częściowa utrata jego zdolności do pracy w prowadzonym gospodarstwie rolnym.
2. zaistnienie normalnych, typowych sytuacji życiowych, jakie mogą dotyczyć właściciela nieruchomości rolnej, a które w danym przypadku będą uzasadniać wyrażenie zgody na wcześniejsze zbycie tej nieruchomości lub oddanie jej w posiadanie innym podmiotom. Przykładowo wskazać tu można na potrzebę zmiany miejsca zamieszkania właściciela nieruchomości rolnej, przy czym zmiana ta miałaby charakter stały (względnie długotrwały). Powyższe wynikać może np. z faktu zawarcia związku małżeńskiego lub zmiany sposobu zarobkowania, z którym wiązać się będzie konieczność przeniesienia ośrodka życiowego do innej niż dotychczas, znacznie oddalonej miejscowości.
3. sytuacja ekonomiczna właściciela nieruchomości związana m.in. z:

• koniecznością zaspokojenia wierzycieli przy jednoczesnym braku możliwości ich zaspokojenia z  innych źródeł,
• pilną potrzebą poniesienia istotnych wydatków związanych z ochroną zdrowia własnego lub członków jego najbliższej rodziny (np. koszty leczenia). W takich sytuacjach należy też wykazać, że nie ma możliwości zaspokojenia tych potrzeb z innych źródeł bądź wykazać, że zbycie innych składników majątku mogłoby znacząco negatywnie wpłynąć na ogólną sytuację życiową lub ekonomiczną rodziny.

Należy podkreślić, że nie może być uzasadnieniem wyrażenia ww. zgody w szczególności wystąpienie sytuacji, gdy właściciel nieruchomości:

• będzie chciał ją sprzedać, ponieważ otrzymał korzystną cenowo ofertę,
• uzna, iż w danym momencie korzystne dla niego będzie sprzedanie nieruchomości i  ulokowanie środków uzyskanych z tej sprzedaży w określony sposób,
• zamierza czerpać dochody z wydzierżawienia albo wynajmu nieruchomości bez wskazania innych istotnych okoliczności,
• nabył ją tylko po to, żeby po ulepszeniu odsprzedać ją z zyskiem,
• podnosi, że występują istotne utrudnienia w rolniczym użytkowaniu tej nieruchomości z uwagi na np.: jej położenie, rodzaje użytków, klasy bonitacyjne gruntów, ukształtowanie terenu, sąsiedztwo, kształt działki lub dojazd (odległość, rodzaj drogi dojazdowej) - tj. takie cechy lub okoliczności, które znane mu były w momencie nabycia nieruchomości.

Przesłanka - «interes publiczny»

W konkretnej sprawie za wyrażeniem opisanej wyżej zgody przemawiać może wystąpienie drugiej przesłanki, uprawniającej do jej udzielenia. Mianowicie chodzi o przesłankę «interesu publicznego», która mogłaby uzasadniać wcześniejsze zbycie danej nieruchomości lub oddanie jej w posiadanie innym podmiotom.

Tutaj przez «interes publiczny» należy rozumieć dyrektywę postępowania nakazującą mieć na uwadze respektowanie wartości wspólnych dla całego społeczeństwa lub danej społeczności lokalnej, takich jak sprawiedliwość, równość, bezpieczeństwo czy zaufanie obywateli do organów władzy publicznej.

Uzasadnieniem wyrażenia ww. zgody może zatem być np.:

1. wystąpienie sytuacji, gdy wcześniejsze zbycie nieruchomości lub oddanie jej w posiadanie innemu podmiotowi będzie się wiązać z wykorzystaniem tej nieruchomości na cele publiczne, określone w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
2. uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy, w którym nieruchomość objęta wnioskiem została przeznaczona na cele inne niż rolne.

Należy podkreślić, że przesłanki „interesu publicznego” nie należy rozumieć jako:

• brak negatywnych skutków - np. że nieruchomość będzie rolniczo użytkowana przez profesjonalistę i nie będzie odłogowana,

czy też

• ogólne korzyści wynikające z planowanego sposobu zagospodarowania nieruchomości przez osobę trzecią – dotyczące np. produkcji żywności, produkcji energii ze źródeł odnawialnych, wniesienia opłat publiczno-prawnych (w tym podatków) związanych ze zbyciem nieruchomości, pozytywnego oddziaływania na środowisko, utworzenia nowych miejsc pracy oraz możliwości korzystania z usług przez społeczność lokalną po zrealizowaniu zamierzeń inwestycyjnych użytkownika nieruchomości.

Wymaga zaznaczenia, że w szczególności nie może być przyjęta jako wypełnienie ustawowej przesłanki „interesu publicznego” do wyrażenia zgody na zbycie nieruchomości lub oddanie jej w posiadanie innemu podmiotowi (tj. wydzierżawienie) podnoszona przez wnioskodawcę okoliczność dotycząca zamiaru posadowienia na nieruchomości rolnej farmy fotowoltaicznej.