System kształcenia doktorantów został dzięki Konstytucji dla Nauki gruntownie przebudowany. Jak wyglądają najważniejsze zmiany?

• Dotychczasowe studia doktoranckie (studia trzeciego stopnia) zastąpiono kształceniem doktorantów w szkołach doktorskich. Szkołę doktorską będzie prowadziła cała uczelnia, a nie – tak jak dotychczas w przypadku studiów doktoranckich – uprawniona jednostka uczelni.
• Powiązano prawo do prowadzenia szkoły doktorskiej z kategorią naukową – może ją prowadzić podmiot prowadzący działalność naukową w co najmniej dwóch dyscyplinach naukowych z kategorią A+, A albo B+.
• Zlikwidowano podział na tryby (stacjonarny i niestacjonarny) studiów doktoranckich, a kształcenie w szkole doktorskiej jest nieodpłatne dla doktorantów.
• Każdy uczestnik szkoły doktorskiej otrzyma stypendium.
• W miejsce środowiskowych studiów doktoranckich podmioty, które posiadają co najmniej jedną kategorię naukową nie niższą niż B+, mogą prowadzić wspólną szkołę doktorską.
• Zamiast ogólnouczelnianych i ogólnoinstytutowych regulaminów studiów doktoranckich wprowadza się regulaminy szkół doktorskich uchwalane odpowiednio przez senaty albo rady naukowe dla poszczególnych szkół doktorskich.

---

O kwestiach dotyczących kształcenia doktorantów przeczytać można w Przewodniku po reformie szkolnictwa wyższego i nauki w rozdziale:

• Obszar 4: Szkoły doktorskie i sprawy doktorantów

---

Jakie przepisy obowiązują obecnych doktorantów?
Doktoranci, którzy rozpoczną studia doktoranckie przed rokiem akademickim 2019/2020, kontynuują naukę na dotychczasowych zasadach. [odp. z 27.07.2018 r.]

Postępowanie ws. nadania stopnia doktora przed i po 30 kwietnia 2019 – co się zmienia? 
Do 30 kwietnia 2019 roku doktoranci, którzy zaczęli studia trzeciego stopnia przed rokiem akademickim 2019/20, mogą otworzyć przewód doktorski na starych zasadach. Jeśli tego nie zrobią, będą mogli wszcząć postępowanie w sprawie nadania stopnia doktora od 1 października 2019 roku. W tym przypadku jednak – postępowanie przebiegnie już według nowych zasad. Zmiany, jakie zaszły w tej kwestii dzięki Konstytucji dla Nauki, są projakościowe i nie wpłyną negatywnie na przyszłych doktorów. Większość regulacji dotyczących sprawdzenia efektów kształcenia uczelnia ustala samodzielnie.

Informacje na temat zmian, jakie zachodzą w postępowaniu, znajdują się w tym artykule.

Czy stypendia doktorantów, którzy studiują na starych zasadach, będą podlegały oskładkowaniu lub opodatkowaniu?
Nie. Stypendia doktoranckie otrzymywane przez doktorantów, którzy rozpoczęli studia doktoranckie przed rokiem akademickim 2019/2020, będą zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych, a także nie będą pomniejszane o składki na ubezpieczenie społeczne. Oskładkowaniem mają być objęte wyłącznie stypendia wypłacane w ramach szkół doktorskich – doktorantom kształcącym się w nich od 1 października 2019 roku. Obecnie prowadzone studia doktoranckie powinny być w tym względzie kontynuowane na dotychczasowych zasadach. [odp. z 18.10.2018 r.]

Czy proponowane przez MNiSW powszechne stypendia dla doktorantów będą obowiązywać już od najbliższego roku akademickiego 2018/2019?
Nowe zasady, wprowadzające powszechny system stypendiów doktoranckich, dotyczyć będą doktorantów kształcących się w szkołach doktorskich – od 1 października 2019 r. [odp. z 27.07.2018 r.]

Ile wynosić będą stypendia dla doktorantów studiujących na dotychczasowych zasadach?
Wysokość stypendium doktoranckiego wynosi nie mniej niż 60% minimalnego wynagrodzenia zasadniczego asystenta zgodnie z przepisami obowiązującymi przed 1 października 2018 r., tj. nie mniej niż 1470 zł. Decyzję o przyznaniu stypendium doktoranckiego, okresie jego pobierania oraz wysokości podejmuje w uczelni rektor. [odp. z 10.01.2019 r.]

Jak wygląda harmonogram dla doktorantów, którzy zaczną doktorat przed rokiem akademickim 2019/2020, a więc jeszcze na starych zasadach? Ile trwać będą ich studia doktoranckie? Do kiedy powinni zamknąć przewód doktorski? Czy ich studia doktoranckie na skutek nowych przepisów będą trwały o rok krócej (zakończenie przewodu doktorskiego 31 grudnia 2021 zamiast w 2022 roku)?
Studia doktoranckie rozpoczęte przed rokiem akademickim 2019/2020 prowadzi się na zasadach dotychczasowych, jednak nie dłużej niż do 31 grudnia 2023 roku (zgodnie z art. 279 ust. 1 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce). Datą graniczną zaś zamknięcia przewodu doktorskiego wszczętego na starych zasadach jest 31 grudnia 2021 r. Natomiast osoby, które rozpoczęły studia doktoranckie na starych zasadach i nie zakończyły przewodu doktorskiego do 31 grudnia 2021 roku, mogą ubiegać się o nadanie stopnia doktora także na nowych zasadach (zgodnie z art. 179 ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce). Dokładny terminarz dotyczący studiów doktoranckich (wynikający z przepisów przejściowych):

• rozpoczęcie studiów doktoranckich (na starych zasadach): przed rokiem akademickim 2019/2020
• otworzenie przewodu doktorskiego (na starych zasadach): najdalej do 30 kwietnia 2019 r.
• zakończenie studiów doktoranckich (na starych zasadach): najdalej do 31 grudnia 2023 r.
• zakończenie przewodu doktorskiego (na starych zasadach): najdalej do 31 grudnia 2021 r.
• rozpoczęcie kształcenia w szkole doktorskiej (na nowych zasadach): od 1 października 2019 r.  [odp. z 22.08.2018 r.]

Czy doktorantka przebywająca na urlopie macierzyńskim, która robi doktorat na starych zasadach, również musi zamknąć przewód doktorski do 31 grudnia 2021 roku? Czy istnieje w takim przypadku możliwość przedłużenia tego terminu?
Nie ma możliwości przedłużenia terminu. Umorzenie lub zamknięcie przewodu doktorskiego niezakończonego do 31 grudnia 2021 roku odnosi się do wszystkich przewodów doktorskich wszczętych na podstawie dotychczasowych (tzn. starych) przepisów. [odp. z 22.08.2018 r.]

Czy osoby, które otworzą przewód po 30 kwietnia 2019 roku, robią doktorat na nowych zasadach, ale ze starymi stypendiami i przywilejami?
Nowe zasady dotyczą osób przyjętych do szkół doktorskich. Od 1 maja 2019 r. do 30 września 2019 r. nie wszczyna się postępowań w sprawie nadania stopnia doktora.

• Podstawa prawna: Art. 179 ust. 2 i ust. 5 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce [odp. z 27.07.2018 r.]

Jak wygląda procedura zamykania i ponownego otwarcia przewodów doktorskich, które nie zostaną zakończone w ustawowym terminie? Kto ponosi koszty?
Zamknięcie przewodu doktorskiego następuje w drodze stosownej uchwały podmiotu przeprowadzającego to postępowanie. Ponowne wszczęcie postępowania na nowych zasadach, tj. na podstawie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, może nastąpić w ramach kształcenia w szkole doktorskiej albo w trybie eksternistycznym. Kwestia finansowania postępowania o nadanie stopnia doktora – prowadzonego na nowych zasadach – została uregulowana w art. 182 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Osoba, która ubiega się o nadanie stopnia doktora, wnosi opłatę za przeprowadzenie postępowania w tej sprawie. Wysokość opłaty nie może przekraczać kosztów postępowania, uwzględniających w szczególności koszty wynagrodzeń promotora lub promotorów, promotora pomocniczego i recenzentów. Opłaty nie pobiera się w uczelni, instytucie PAN, instytucie badawczym, instytucie międzynarodowym od osoby ubiegającej się o stopień doktora, która ukończyła kształcenie w szkole doktorskiej. W uzasadnionych przypadkach rektor, dyrektor instytutu PAN, dyrektor instytutu badawczego lub dyrektor instytutu międzynarodowego może zwolnić z opłaty w całości lub w części. W przypadku nauczyciela akademickiego albo pracownika naukowego, koszty postępowania ponosi zatrudniająca go uczelnia, instytut PAN, instytut badawczy lub instytut międzynarodowy. [odp. z 22.08.2018 r.]

Do kogo obecny doktorant powinien złożyć wniosek o wszczęcie przewodu doktorskiego i wyznaczenie promotora? Czy tak jak dotychczas do dziekana, który kieruje wniosek do rady wydziału (skoro przewody wszczyna się na podstawie przepisów dotychczasowych), czy do rektora uczelni (skoro uprawnienia jednostek stają się uprawnieniami uczelni do nadawania stopnia)?
Doktorant studiujący na starych zasadach powinien złożyć wniosek do dziekana. Równocześnie wskazać należy, że w przypadku doktorantów, którzy rozpoczęli studia przed rokiem akademickim 2019/2020, a którzy będą ubiegać się o nadanie stopnia doktora na nowych zasadach, postępowanie wszczyna złożenie wniosku o wyznaczenie promotora lub promotorów. Więcej informacji w artykule. [odp. z 22.10.2018 r.]

Czy doktorant, który rozpoczął naukę w roku akademickim 2018/2019 będzie miał możliwość otrzymania statusu doktoranta w szkole doktorskiej w roku akademickim 2019/2020?
Zarówno ustawa – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, jak i ustawa – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce nie przewidują „przechodzenia” do szkoły doktorskiej. Osoby, które rozpoczną studia doktoranckie przed rokiem akademickim 2019/2020, kontynuują je na zasadach dotychczasowych i nie stają się uczestnikami kształcenia w szkołach doktorskich.  [odp. z 7.03.2019 r.]

Czy uczestnik studiów doktoranckich może wziąć udział w rekrutacji do szkoły doktorskiej? Jeśli tak, co w takim razie ze stypendium? 
Doktoranci, którzy rozpoczęli studia doktoranckie przed rokiem akademickim 2019/2020, mogą wziąć udział w rekrutacji do szkoły doktorskiej i po jej pozytywnym zakończeniu kształcić się na studiach doktoranckich i w szkole doktorskiej oraz otrzymywać stypendium doktoranckie. Ograniczeniem dla otrzymywania stypendium doktoranckiego w szkole doktorskiej jest posiadanie stopnia doktora. Łączny okres otrzymywania stypendium doktoranckiego w szkołach doktorskich nie może przekroczyć 4 lat. Uczelnia ma prawo oczekiwać, że realizowana w trakcie kształcenia w szkole doktorskiej rozprawa doktorska nie będzie tożsama tematycznie i koncepcyjnie z pracą przygotowywaną wcześniej w ramach studiów doktoranckich. Podmiot prowadzący szkołę doktorską może w trakcie postępowania rekrutacyjnego wymagać od kandydata przedstawienia zaświadczenia o przebiegu studiów doktoranckich czy informacji o przebiegu przewodu doktorskiego – w tym o rozprawie doktorskiej, jeżeli ubiegał się on (albo ubiega się równolegle) o nadanie stopnia doktora w innej formule (studia doktoranckie, tryb „z wolnej stopy”). Uczelnia prowadząca szkołę ma prawo żądać powyższej informacji i oczekiwać, że problem naukowy, który miałby stanowić przedmiot rozprawy doktorskiej przygotowywanej w szkole doktorskiej, nie był już rozwiązywany w ramach wcześniej podejmowanego kształcenia. Ustawa nie przewiduje wprost zakazu pobierania stypendium doktoranckiego na studiach doktoranckich przez osobę, która mimo rozpoczęcia od nowego roku akademickiego kształcenia w szkole doktorskiej, nie zrezygnowała ze studiów doktoranckich. Jednak trzeba pamiętać, że system szkół doktorskich zwiększył w sposób istotny wymagania wobec doktorantów. W związku z tym istnieją obawy, czy osoba próbująca łączyć kształcenie w obu trybach będzie w stanie terminowo i z zachowaniem najwyższych standardów realizować obowiązki wynikające zarówno z kształcenia w szkole doktorskiej, jak i w ramach studiów doktoranckich. [odp. z 22.07.2019 r.]

Czy w przypadku doktorantów kształcących się na starych zasadach obowiązkowe jest złożenie wniosku o wyznaczenie promotora, bądź promotorów?
W przypadku osób, które rozpoczęły studia doktoranckie przed rokiem akademickim 2019/2020 i ubiegają się od dnia 1 października 2019 r. o nadanie stopnia doktora na podstawie nowych przepisów [1] postępowanie awansowe wszczyna złożenie wniosku o wyznaczenie promotora lub promotorów [2].

W związku z powyższym osoby te nie są zobligowane – na etapie wszczęcia postępowania – do przedłożenia rozprawy doktorskiej i spełnienia pozostałych warunków określonych w art. 189 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Natomiast w toku studiów doktoranckich ich uczestnicy muszą finalnie spełnić wszystkie wymagania niezbędne do uzyskania stopnia doktora, określone w nowych regulacjach prawnych [3]. Wyjątek stanowi jedynie potwierdzenie efektów uczenia się w zakresie znajomości nowożytnego języka obcego, które odbywa się na podstawie poprzednich przepisów [4].

Ponadto informujemy, iż w postępowaniach w sprawie nadania stopnia doktora wszczynanych do dnia 31 grudnia 2020 r. do minimalnego dorobku naukowego (niezbędnego do uzyskania ww. stopnia) zalicza się także artykuły naukowe opublikowane:

• w czasopismach naukowych lub recenzowanych materiałach z konferencji międzynarodowych ujętych w komunikacie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 18 grudnia 2019 r. w sprawie wykazu czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych, przed dniem jego ogłoszenia [5];
• przed dniem 1 stycznia 2019 r. w czasopismach naukowych, które były ujęte w części A albo C wykazu czasopism naukowych ogłoszonego komunikatem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 stycznia 2017 r. w sprawie wykazu czasopism naukowych wraz z liczbą punktów przyznanych za publikacje naukowe w tych czasopismach, ustalonego na podstawie wykazów ogłoszonych w latach 2013-2016, albo były ujęte w części B tego wykazu, przy czym artykułom naukowym w nich opublikowanym przyznanych było co najmniej 10 punktów [6]

oraz monografie naukowe wydane przez wydawnictwo ujęte w komunikacie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 grudnia 2019 r. w sprawie wykazu wydawnictw publikujących recenzowane monografie naukowe, przed dniem jego ogłoszenia [7], jak również wydane przez jednostkę organizacyjną podmiotu, którego wydawnictwo jest ujęte w przedmiotowym wykazie [8].

Podstawa prawna

[1] ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2020 r. poz. 85);
[2] art. 179 ust. 7 ustawy z dnia 3 lipca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r., poz. 1669, z późn. zm.);
[3] art. 186 ust. 1 albo ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2020 r. poz. 85);
[4] art. 179 ust. 8 ustawy z dnia 3 lipca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r., poz. 1669, z późn. zm.);
[8] art. 179 ust. 6 ustawy z dnia 3 lipca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r., poz. 1669, z późn. zm.).

Istotne odniesienia

[5] Komunikat Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 18 grudnia 2019 r. w sprawie wykazu czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych,
[6] Wykaz czasopism naukowych zawierający historię czasopisma z publikowanych wykazów za lata 2013-2016,
[7] Komunikat Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 grudnia 2019 r. w sprawie wykazu wydawnictw publikujących recenzowane monografie naukowe.
[odp. z 21.07.2020 r.]

Pierwsze regulaminy szkół doktorskich – kiedy mają być uchwalone? 
Pierwsze regulaminy, dotyczące kształcenia rozpoczynanego w roku akademickim 2019/2020, nie muszą być uchwalone na co najmniej 5 miesięcy przed rozpoczęciem roku akademickiego. Powinny jednak zostać uchwalone w terminie, który umożliwi ich wejście w życie od 1 października 2019 roku. Przepis, który nakazuje uchwalenie regulaminu szkoły doktorskiej na co najmniej 5 miesięcy przed rozpoczęciem roku akademickiego, wejdzie w życie 1 października 2019 roku. Nie ma więc podstaw, żeby stosować go obecnie.

• Podstawa prawna: Art. 1 pkt 3, art 292 ustawy z dnia 3 lipca 2018 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1669, z późn. zm), art. 205 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668, z późn. zm.) [odp. z 18.04.2019 r.]

Jakiej redukcji ulegną studia doktoranckie? Czy uczelnie mimo braku szkoły będą miały prawo do nadawania stopni naukowych?
Szkoły doktorskie będą wchodzić stopniowo – pierwszy rocznik rozpocznie kształcenie w roku akademickim 2019/2020. Doktoranci, którzy rozpoczną studia doktoranckie wcześniej, będą je kontynuowali na dotychczasowych zasadach. Dopuszczamy sytuację, w której uczelnia nie utworzy szkoły doktorskiej, ale będzie nadawała stopień doktora w trybie eksternistycznym, o ile będzie miała uprawnienia do nadawania stopnia doktora. [odp. z 27.07.2018 r.]

Jak będzie wyglądała rekrutacja do szkół doktorskich od roku akademickiego 2019/2020? Czy będą egzaminy? Czy uczelnie będą miały dalej takie same regulaminy? Czy ustawa narzuca jakieś zmiany w tym temacie i rekrutacja będzie wiązała się z dodatkowymi egzaminami?
Rekrutacja do szkoły doktorskiej odbywa się w drodze konkursu na zasadach określonych przez senat albo radę naukową. Jej zasady będą określały więc przepisy wewnątrzuczelniane. Zasady rekrutacji do szkoły doktorskiej oraz program kształcenia podmiot prowadzący szkołę doktorską udostępnia nie później niż 5 miesięcy przed rozpoczęciem rekrutacji. Przyjęcie do szkoły doktorskiej następuje w drodze wpisu na listę doktorantów. Odmowa przyjęcia do szkoły doktorskiej następuje w drodze decyzji administracyjnej. Od decyzji przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Natomiast zgodnie z art. 200 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce do szkoły doktorskiej może być przyjęta osoba, która posiada tytuł zawodowy magistra, magistra inżyniera albo równorzędny, albo osoba, o której mowa w art. 186 ust. 2 ustawy. [odp. z 22.08.2018 r.]

Czy w szkole doktorskiej będzie można jednocześnie pracować na umowę zlecenie lub umowę o pracę w sektorze prywatnym? Jaki będzie maksymalny wymiar tej pracy?
Ustawa nie przewiduje zakazu zatrudnienia doktoranta w charakterze innym niż nauczyciel akademicki lub pracownik naukowy. Zakaz nie dotyczy jednak zatrudnienia w celu realizacji projektu badawczego. Zakaz ten nie dotyczy także zatrudnienia doktoranta jako nauczyciela akademickiego/pracownika naukowego po ocenie śródokresowej zakończonej wynikiem pozytywnym, z tym, że w przypadku zatrudnienia w wymiarze przekraczającym połowę pełnego wymiaru czasu pracy, wysokość stypendium wynosi 40% miesięcznego stypendium, o której mowa w art. 209 ust. 4 pkt 2. Zakaz nie dotyczy także zatrudnienia doktoranta, któremu nie przysługuje stypendium doktoranckie.  [odp.  z 27.07.2018 r.]

Jaki wymiar praktyk zawodowych dla doktorantów przewiduje ustawa?
Doktoranci, którzy rozpoczną naukę w szkołach doktorskich, zobowiązani są do odbycia do 60 godzin praktyk zawodowych rocznie. Natomiast doktoranci kontynuujący naukę na starych zasadach zobowiązani są do odbycia do 90 godzin praktyk zawodowych rocznie.

• Podstawa prawna: Art. 201 ust. 5 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce [odp. z 27.07.2018 r.]

Czy będzie można robić tylko jeden doktorat? Czy przypadkiem nie jest to ograniczenie niezgodne z konstytucją?
Nie należy porównywać kształcenia w szkole doktorskiej ze studiami. Najważniejszym celem kształcenia doktorantów jest przygotowanie rozprawy doktorskiej i uzyskanie na jej podstawie stopnia doktora. W żadnej mierze nie ograniczamy możliwości uzyskania kilku stopni doktora, na podstawie kilku rozpraw doktorskich w kilku dyscyplinach – temu może służyć (nieobecny w przypadku studiów wyższych) tryb eksternistyczny. Natomiast jednocześnie można być doktorantem tylko w jednej szkole doktorskiej. [odp. z 27.07.2018 r.]

Czy dyscypliny uprawiane w ramach szkoły doktorskiej utworzonej przez jedną jednostkę naukową mogą należeć do dwóch dziedzin nauki? Np. dyscyplina nauki biologiczne (dziedzina nauk ścisłych i przyrodniczych) oraz dyscyplina biotechnologia (dziedzina nauk inżynieryjnych i technicznych)?
Szkoła doktorska może być utworzona dla dwóch dyscyplin należących do dwóch różnych dziedzin. Nie występują ograniczenia, co do liczby dziedzin. [odp. z 5.09.2018 r.]

Dla co najmniej ilu dyscyplin będzie można utworzyć szkołę doktorską?
Szkoła doktorska będzie mogła być utworzona przez podmiot prowadzący (albo wspólnie przez dwa podmioty) co najmniej dwie dyscypliny naukowe (według nowej klasyfikacji dziedzin i dyscyplin). Jednostka będzie musiała posiadać w nich co najmniej kategorię B+ (a w okresie przejściowym – uprawnienia do nadawania stopnia doktora). Samodzielnie szkoły doktorskie będą mogły także utworzyć podmioty, które prowadzą działalność naukową wyłącznie w jednej dyscyplinie, pod warunkiem, że będzie to dyscyplina w zakresie teologii, kultury fizycznej albo dyscyplina artystyczna i będą posiadać w niej kategorię naukową A+, A albo B+. [odp. z 22.10.2018 r.]

Jak będzie przebiegał proces wyznaczania i zmiany promotora dla doktoranta w szkole doktorskiej?
Sposób wyznaczania i zmiany promotora w szkole doktorskiej określa regulamin szkoły doktorskiej. Pierwsze regulaminy szkół doktorskich powinny wejść w życie 1 października 2019 r. Ministerstwo nie wprowadza wytycznych w tym zakresie. [odp. z 22.10.2018 r.]

Od kiedy podmioty prowadzące szkoły doktorskie mogą wydawać decyzje o odmowie przyjęcia do szkoły doktorskiej?
Wydanie decyzji o odmowie przyjęcia do szkoły doktorskiej powinno nastąpić nie wcześniej niż 1 października 2019 r.  [odp. z 22.08.2019 r.]

Czy jest ograniczenie kwotowe dotyczące maksymalnego stypendium dla doktorantów?
Ustawa przewiduje maksymalny okres pobierania stypendium doktoranckiego (przez wszystkich doktorantów) w ramach szkół doktorskich: 4 lata. Wprowadzenie stypendium doktoranckiego wiąże się też z uproszczeniem wsparcia dla doktorantów – system ten będzie bardzo różny od systemu stypendialnego dla studentów. Laureaci stypendium ministra dla wybitnych młodych naukowców będą mogli uzyskać istotne dodatkowe środki finansowe, natomiast mówimy w tym przypadku o najwybitniejszych doktorantach w skali kraju. Pozyskiwanie dodatkowych środków finansowych w konkursach grantowych jest natomiast zjawiskiem pożądanym – nie zamierzamy tu stosować żadnych ograniczeń. [odp. z 27.07.2018 r.]

Czy doktorant zatrudniony na uczelni jako asystent może pobierać pensję i stypendium doktoranckie?
Doktoranci, którzy rozpoczną studia doktoranckie przed rokiem akademickim 2019/2020, kontynuują naukę na dotychczasowych zasadach. Doktoranci mogą być zatrudniani na uczelni po uzyskaniu pozytywnej oceny śródokresowej. [odp. z 27.07.2018 r.]

Stypendium doktoranckie – czy pracownik administracyjny może pobierać je w szkole doktorskiej? 
Tak, jeśli nie posiada stopnia doktora. Ograniczenie zatrudnienia dotyczy zatrudnienia w charakterze nauczyciela akademickiego i pracownika naukowego.

• Podstawa prawna: 209 ust. 1 i ust. 10 ustawy z dnia 20 lipca 2018 roku – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r. poz. 1668, z późn. zm.)[odp. z 1.04.2019 r.]

Czy osoba, która ukończyła studia doktoranckie i pobierała stypendium, ale nie uzyskała stopnia doktora, będzie mogła otrzymywać stypendium doktoranckie w szkole doktorskiej?
Tak, będzie mogła. Stypendium doktoranckie otrzymuje każdy doktorant kształcący się w szkole doktorskiej nieposiadający stopnia doktora. Zasady dotyczące limitu pobierania stypendium doktoranckiego odnoszą się do stypendium w szkole doktorskiej. Mimo zbieżnej nazwy, stypendium dla uczestników kształcenia w szkole doktorskiej oraz stypendium doktoranckie dla uczestników stacjonarnych studiów doktoranckich (kontynuowanych na dotychczasowych zasadach) to systemowo różne kategorie stypendiów. [odp. z 22.10.2018 r.]

Czy stypendium doktoranckie będzie wypłacane cały rok kalendarzowy, tj. także w miesiące wakacyjne (lipiec, sierpień, wrzesień)?
Tak. Stypendium dla doktoranta w szkole doktorskiej będzie wypłacane przez cały okres kształcenia w szkole doktorskiej, przy czym łączny okres otrzymywania stypendium doktoranckiego w szkołach doktorskich nie może przekroczyć co do zasady 4 lat (z wyjątkami, o których mowa w art. 209 ust. 3 ustawy).  [odp. z 22.10.2018 r.]

Chcę złożyć pracę doktorską w szkole doktorskiej 4 miesiące przed wyznaczonym terminem zakończenia nauki. Czy wobec tego stypendium doktoranckie będzie mi wypłacane do końca planowanego okresu nauki?
Tak. Doktorant, który złożył rozprawę doktorską w terminie wcześniejszym niż termin ukończenia kształcenia przewidziany w programie kształcenia, będzie otrzymywał stypendium doktoranckie do dnia, w którym upływa termin ukończenia kształcenia – jednak nie dłużej niż przez 6 miesięcy.

• Podstawa prawna: 209 ust. 8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 roku Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r. poz. 1668) [odp. z 22.10.2018 r.]

Czy uczelnie niepubliczne też będą wypłacały stypendia doktoranckie tak jak uczelnie publiczne? Jeśli tak, to czy na takich samych zasadach jak uczelnie publiczne?
Tak. Stypendium doktoranckie będzie wypłacane we wszystkich szkołach doktorskich na tych samych zasadach. [odp. z 22.10.2018 r.]

Jak długo obecni doktoranci (a więc ci, którzy rozpoczęli studia doktoranckie przed rokiem akademickim 2019/2020) będą mogli pobierać świadczenia z budżetu państwa?
Doktoranci zachowają prawo do świadczeń finansowanych z budżetu państwa do ukończeniu studiów, jednakże nie dłużej niż do 2023 roku. [odp. z 12.06.2019 r.]

O jaką pomoc materialną mogą ubiegać się studenci i doktoranci w roku akademickim 2018/2019?
Doktoranci (i studenci) mają prawo do korzystania ze świadczeń w formie:

• stypendium socjalnego,
• stypendium specjalnego dla osób niepełnosprawnych,
• stypendium dla najlepszych doktorantów,
• stypendium ministra za wybitne osiągnięcia,
• zapomogi.

Dotychczasowe regulaminy przyznawania świadczeń dla doktorantów zachowują moc do 30 września 2019 roku.

• Podstawa prawna: 273, 275 ust.2 ustawy z dnia 3 lipca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1669) [odp. z 12.06.2019 r.]

O jaką pomoc materialną mogą ubiegać się obecni doktoranci w roku akademickim 2019/2020?
Od 1 października 2019 r. doktoranci, którzy rozpoczęli studia doktoranckie przed 2019/2020,  mają prawo do korzystania ze świadczeń w formie:

• stypendium socjalnego,
• stypendium dla osób niepełnosprawnych,
• stypendium rektora (nie będzie miała tu zastosowania reguła dot. przyznawania stypendium rektora nie więcej niż 10 proc. studentów na kierunku!),
• zapomogi.

UWAGA! Do przyznawania tych świadczeń stosować należy regulamin świadczeń dla studentów (nie ma podstawy prawnej do określenia odrębnego regulaminu dla doktorantów).

Doktoranci (oraz studenci) mają również prawo do:

• stypendium finansowanych przez jednostkę samorządu terytorialnego,
• stypendiów za wyniki w nauce lub w sporcie finansowanych przez osobę fizyczną lub osobę prawną niebędącą państwową ani samorządową osobą prawną. [odp. z 12.06.2019 r.]

Jak będzie wyglądał doktorat z wolnej stopy? Czy taka osoba też będzie musiała zdawać do szkoły doktorskiej? Czy będzie to wyglądało to tak jak do tej pory?
Przygotowanie rozprawy doktorskiej jest możliwe zarówno w trybie kształcenia doktorantów (szkoły doktorskie), jak i w trybie eksternistycznym. W przypadku doktoratu eksternistycznego osoba ubiegająca się o stopień doktora przed wszczęciem postępowania składa wniosek o wyznaczenie promotora (lub promotorów). Osoba ubiegająca się o stopień doktora w trybie eksternistycznym wnosi opłatę za przeprowadzenie postępowania w tej sprawie. Wysokość opłaty nie może przekraczać kosztów postępowania, uwzględniających w szczególności koszty wynagrodzeń promotora lub promotora pomocniczego i recenzentów. W uzasadnionych przypadkach rektor, dyrektor instytutu PAN, dyrektor instytutu badawczego lub dyrektor instytutu międzynarodowego może zwolnić z opłaty w całości lub w części. W przypadku nauczyciela akademickiego albo pracownika naukowego, koszty postępowania ponosi zatrudniająca go uczelnia, instytut PAN, instytut badawczy lub instytut międzynarodowy. [odp.  z 27.07.2018 r.]

Jakie różnice generuje wejście w życie nowej Ustawy prawo o szkolnictwie wyższym i nauce w zakresie nadawania stopnia doktora w trybie eksternistycznym (z wolnej stopy)?
Według Konstytucji dla Nauki to senat albo rada naukowa określi sposób postępowania w sprawie nadania stopnia doktora, w tym m.in.: sposób wyznaczania i zmiany promotora, promotorów i promotora pomocniczego; zasady ustalania wysokości opłaty za postępowanie w sprawie stopnia nadania doktora w trybie eksternistycznym oraz zwalniania z tej opłaty; tryb złożenia rozprawy doktorskiej; tryb powoływania oraz zakres czynności komisji dokonującej czynności w postępowaniu w sprawie nadania stopnia doktora oraz sposób wyznaczania recenzentów. W związku z tym aspekty proceduralne będą uregulowane w przepisach wewnątrzuczelnianych, więc sposób i tryb procedowania w przewodach doktorskich może różnić się w poszczególnych podmiotach doktoryzujących. Ustawa znosi dotychczasowy obowiązek przeprowadzania egzaminów doktorskich w zakresie dyscypliny podstawowej, dyscypliny dodatkowej oraz języka nowożytnego. To senat albo rada naukowa określi sposób weryfikacji efektów uczenia się dla kwalifikacji na poziomie 8 PRK w przypadku osób ubiegających się o nadania stopnia doktora w trybie eksternistycznym. Całkowicie zostanie zniesiony egzamin doktorski w zakresie nowożytnego języka obcego, a zastąpi go udokumentowana znajomość języka obcego na podstawie certyfikatu lub dyplomu ukończenia studiów. [odp. z 22.08.2018 r.]

Czy wymagania odnośnie nadawania stopnia doktora w trybie eksternistycznym są takie same jak dla osoby kształcącej się w szkole doktorskiej?
Tak. Wymagania zawarte w art. 186 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce odnoszą się do wszystkich kandydatów ubiegających się o stopień doktora – zarówno uczestników szkół doktorskich, jak również osób ubiegających się o stopień doktora w trybie eksternistycznym. [odp. z 22.08.2018 r.]

W jakich przypadkach osoba ubiegająca się o stopień doktora w trybie eksternistycznym może być zwolniona z opłat?
Każdy przypadek będzie rozstrzygany indywidualnie. Ostateczna decyzja w sprawie całkowitego bądź częściowego zwolnienia z opłaty należeć będzie do rektora, dyrektora instytutu PAN, dyrektora instytutu badawczego lub dyrektora instytutu międzynarodowego. Decyzja ta zostanie podjęta na podstawie zasad określonych w uchwale senatu lub rady naukowej podmiotu doktoryzującego. [odp. z 22.08.2018 r.]

Ile wyniesie koszt postępowania w sprawie nadania stopnia doktora w trybie eksternistycznym?
Koszty prowadzenia przewodu doktorskiego będą obliczane na podstawie minimalnego wynagrodzenia profesora. Zgodnie z nowo obowiązującą ustawą promotor otrzyma 83% wynagrodzenia profesora, promotor pomocniczy (powołany fakultatywnie) 50%, natomiast trzech recenzentów 27%. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określił w drodze rozporządzenia wysokość minimalnego wynagrodzenia profesora. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie wysokości minimalnego miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego dla profesora w uczelni publicznej wynosi ono 6410,00 zł. Według art. 182 ust. 3 ustawy wysokość opłaty nie może przekraczać kosztów postępowania, uwzględniających koszty wynagrodzeń promotora lub promotorów i recenzentów. Należy jednak zwrócić uwagę, że podmiot doktoryzujący ponosi w związku z postępowaniem szereg kosztów pośrednich, administracyjnych itp. Te również mogą składać się na element opłaty za przeprowadzenie postępowania w sprawie nadania stopnia doktora. [odp. z 22.08.2018 r.]

Czy osoba robiąca doktorat eksternistycznie w rozumieniu nowej ustawy jest doktorantem?
Osoby ubiegające się o stopień doktora w trybie eksternistycznym nie będą posiadały statusu doktoranta. Zgodnie z art. 198 ust. 1 kształcenie doktorantów odbywa się w szkole doktorskiej i jest odrębnym trybem ubiegania się o stopień doktora względem trybu eksternistycznego. [odp. z 13.12.2018 r.]

Czy w szkołach doktorskich będzie można robić doktorat wdrożeniowy?
Tak. Ustawa co prawda nie przewiduje wprost programu o nazwie „doktorat wdrożeniowy” (podobnie jak innych programów – przepisy dotyczące ogłaszania programów są bardziej elastyczne niż dotychczasowe). Doktoranci, którzy rozpoczną studia doktoranckie przed rokiem akademickim 2019/2020, kontynuują naukę na dotychczasowych zasadach. W praktyce zasada ta będzie odnosić się także do osób, które rozpoczną studia doktoranckie w roku akademickim 2018/2019. [odp. z 27.07.2018 r.]

Co Konstytucja dla Nauki proponuje doktorantom w zakresie umiędzynarodowienia?
Nasze działania mają charakter kompleksowy ‒ dlatego m.in. przed wejściem w życie nowej ustawy powstała Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej, której celem jest wspieranie wyjazdów zagranicznych m.in. doktorantów i nauczycieli akademickich. Prace agencji ruszyły 1 października 2017 r., a wiosną 2018 r. ruszyły pierwsze programy przeznaczone dla szerokiego grona osób. [odp. z 27.07.2018 r.]

Jak jest regulowana kwestia odpowiedzialności dyscyplinarnej doktorantów?
Doktoranci podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za naruszenie przepisów obowiązujących w podmiocie prowadzącym szkołę doktorską oraz za czyn uchybiający godności doktoranta. W tej kwestii stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odpowiedzialności dyscyplinarnej studentów. [odp. z 27.07.2018 r.]

Jak brzmi definicja młodego naukowca?
Młodym naukowcem jest osoba prowadząca działalność naukową, która:

• jest doktorantem lub nauczycielem akademickim – i nie posiada stopnia doktora

albo

• posiada stopień doktora, od uzyskania którego nie upłynęło 7 lat, i jest zatrudniona m.in. w uczelni, PAN, instytutach badawczych (pełna lista podmiotów w art. 7 ust. 1 ustawy).
• Podstawa prawna: 7 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 roku – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r. poz. 1668) [odp. z 22.10.2018 r.]

Czy do uzyskania stopnia doktora doktorant musi być równocześnie autorem artykułu naukowego ORAZ monografii naukowej? Czy wystarczy, że będzie autorem artykułu naukowego LUB monografii naukowej?
Kandydat ubiegający się o stopień doktora na podstawie nowych zasad (w ramach postępowań wszczętych po 30 kwietnia 2019 r.) musi mieć w swoim dorobku jeden artykuł naukowy lub jedną monografię. Nie musi więc mieć na swoim koncie obu tych rzeczy. Co więcej, warunek ten będzie spełniony także w przypadku autorstwa rozdziału w monografii.Wymagania w zakresie uzyskania stopnia doktora, określone w art. 186 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, są połączone spójnikiem „lub”, który – zgodnie z definicją słownikową – wyraża możliwą wymienność lub wzajemne wyłączanie się zdań lub ich części.

Podkreślić należy, że zarówno czasopismo naukowe, w którym opublikowany został artykuł, jak również wydawnictwo, w którym opublikowano monografię naukową muszą znajdować się w wykazie wydawnictw oraz czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych – sporządzonym przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki i udostępnionym w Biuletynie Informacji Publicznej na swojej stronie podmiotowej.

Równocześnie w postępowaniach w sprawie nadania stopnia doktora wszczętych według nowych zasad do dnia 31 grudnia 2020 r. warunek dotyczący publikacji będzie bardziej elastyczny – będzie go można spełnić także m.in. poprzez autorstwo artykułu  będzie można spełnić także poprzez autorstwo m.in. artykułu opublikowanego  przed 1 stycznia 2019 r. w czasopiśmie naukowym spoza nowego wykazu czasopism, które było ujęte w części A albo C wykazu czasopism naukowych ogłoszonego komunikatem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 stycznia 2017 r. albo były ujęte w części B tego wykazu, przy czym artykułom naukowym w nich opublikowanym przyznanych było co najmniej 10 punktów. [odp. z 22.10.2018 r.]

Do uzyskania stopnia doktora wymagane jest posiadanie certyfikatu lub dyplomu ukończenia studiów, poświadczające znajomość języka obcego na poziomie co najmniej B2. Jakie języki obce są brane pod uwagę? Jakie certyfikaty będą honorowane?

Przepisy ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce nie przewidują wydania rozporządzenia wykonawczego określającego m.in. wykaz certyfikatów potwierdzających znajomość nowożytnego języka obcego. W konsekwencji kwestia honorowania dyplomów i certyfikatów językowych została skierowana bezpośrednio na podmioty przeprowadzające postępowania o nadanie stopnia doktora.

• Podstawa prawna: art. 186 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r. poz. 1668) [odp. z 10.12.2018 r.]

CASE STUDY Doktorantka zajdzie w ciążę przed 30 kwietnia 2019 roku. Czy termin otwarcia przewodu zostanie wydłużony o okres odpowiadający urlopowi macierzyńskiemu? Czy zobowiązana jest otworzyć przewód do 30 kwietnia 2019 roku? 
Termin otwarcia przewodu nie podlega wydłużeniu. Przewód doktorski na zasadach dotychczasowych należy otworzyć przed 30 kwietnia 2019 roku. Pamiętać równocześnie należy, że doktoranci, którzy rozpoczęli studia przed rokiem akademickim 2019/2020 mają możliwość ubiegania się o nadanie stopnia doktora na zasadach określonych w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

• Podstawa prawna: 179 ust. 2 ustawy 3 lipca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r. poz. 1669)  [odp. z 22.10.2018 r.]

Jestem doktorantem i jednocześnie osobą z niepełnosprawnością ruchową w stopniu znacznym. Swoją pracę doktorską piszę poza studiami doktoranckimi, tzw. doktorat z wolnej stopy. W czerwcu bieżącego roku został otwarty mój przewód doktorski. Czy przysługuje mi z tego tytułu jakiś rodzaj stypendium lub innej comiesięcznej pomocy finansowej? Jeśli tak, to z jakich źródeł i jak mogę się o nie ubiegać?
Zarówno w dotychczasowym jak i nowym stanie prawnym osobom ubiegającym się o nadanie stopnia naukowego doktora poza studiami doktoranckimi nie przysługują świadczenia pomocy materialnej dla doktorantów finansowane z budżetu państwa (tj. stypendium socjalne, stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych, stypendium dla najlepszych doktorantów i zapomoga). Prawo do ww. świadczeń mają wyłącznie uczestnicy studiów doktoranckich, którzy rozpoczęli studia doktoranckie przed rokiem akademickim 2019/2020, do ukończenia tych studiów, ale nie dłużej niż do 2023 r. Doktoranci, którzy rozpoczną kształcenie w szkołach doktorskich na podstawie nowych przepisów ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, nie będą mieli prawa do świadczeń pomocy materialnej, otrzymają natomiast wyższe stypendia doktoranckie.

• Podstawa prawna: 199 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2183, z późn. zm.); 209 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668.); 270 ust. 2 i art. 281 ustawy z dnia 3 lipca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1669) [odp. z 13.12.2018 r.]

Czy od 1 października 2018 r. uczelnia pobiera opłatę za oryginał dyplomu doktorskiego? Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 21 września 2018 roku w sprawie dyplomów doktorskich, dyplomów habilitacyjnych i legitymacji doktoranta określa opłatę za odpis w języku polskim i języku angielskim.
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 21 września 2018 r. w sprawie dyplomów doktorskich, dyplomów habilitacyjnych i legitymacji doktoranta znajdzie zastosowanie w odniesieniu do postępowań awansowych wszczynanych od 1 października 2019 r.na podstawie przepisów Konstytucji dla Nauki.

W przypadku postępowań awansowych wszczętych przed dniem 1 października 2018 r. i kontynuowanych obecnie oraz postępowań awansowych wszczynanych do dnia 30 kwietnia 2019 r. stosuje się przepisy dotychczasowe, tj. obowiązujące przed dniem 1 października 2018 roku (jeżeli nadanie stopnia doktora, stopnia doktora habilitowanego lub tytułu profesora następuje po dniu 30 kwietnia 2019 r., stopień lub tytuł nadaje się w dziedzinach i dyscyplinach określonych w rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 września 2018 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1818)).

W związku z tym, w przypadku przewodów doktorskich i postępowań habilitacyjnych finalizowanych na podstawie dotychczasowych regulacji, opłata za wydanie dyplomu oraz jego odpisu powinna być pobierana na podstawie przepisów odpowiedniego rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie szczegółowego trybu i warunków przeprowadzania czynności w przewodzie doktorskim, w postępowaniu habilitacyjnym oraz w postępowaniu o nadanie tytułu profesora z 2011 r., 2014 r., 2015 r., 2016 r. albo 2018 r. – w zależności od daty wszczęcia postępowania awansowego. [odp. z 21.12.2018]

Czy podmiot doktoryzujący przeprowadzający postępowanie w sprawie nadania stopnia doktora może po jego wszczęciu podnieść względem kandydatów wymagania w zakresie znajomości nowożytnego języka obcego z poziomu B2 na poziom C1?
Tak, wymogi dotyczące znajomości nowożytnego języka obcego mogą zostać podwyższone przez podmiot doktoryzujący po wszczęciu postępowania na podstawie art. 192 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r., poz. 1668, z późn. zm.). W świetle przedmiotowego przepisu prawodawca dopuszcza możliwość ustalenia przez podmiot doktoryzujący „innych wymogów”, tj. obowiązków niezależnych od przepisów ustawy.

Jednocześnie zastrzec należy, że ustanowienie wyższych wymagań w zakresie znajomości nowożytnego języka obcego nie może stanowić przesłanki odmowy wszczęcia postępowania w sprawie nadania stopnia doktora, które wszczyna się na wniosek osoby spełniającej wymagania określone w art. 186 ust. 1 pkt 1-3 albo ust. 2 ustawy (vide art. 189 ustawy). [odp. 19.09.2019]

Czy podmiot doktoryzujący przeprowadzający postępowanie w sprawie nadania stopnia doktora może wprowadzić dla kandydatów – niezależnie od określonych ustawowo – dodatkowe warunki publikacyjne?
Wymogi dotyczące dorobku naukowego kandydata do stopnia doktora mogą zostać podwyższone przez podmiot doktoryzujący za pomocą instrumentu określonego w art. 192 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r., poz. 1668, z późn. zm.), zgodnie z którym senat (w uczelni) albo rada naukowa (w instytucie PAN, instytucie badawczym, instytucie międzynarodowym) może określić wymagania, o których mowa w art. 186 ust. 1 pkt 5 ustawy, lub dodatkowe warunki dopuszczenia do obrony.

Jednocześnie zastrzec należy, że ustanowienie dodatkowych wymagań w postaci większego dorobku naukowego nie może stanowić przesłanki odmowy wszczęcia postępowania w sprawie nadania stopnia doktora, które wszczyna się na wniosek osoby spełniającej wymagania określone w art. 186 ust. 1 pkt 1-3 albo ust. 2 ustawy (vide art. 189 ustawy).

W okresie przejściowym należy uwzględnić dodatkowo regulację zawartą w art. 179 ust. 6 ustawy z dnia 3 lipca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r., poz. 1669, z późn. zm.). [odp. 19.09.2019]

Zatrudnianie doktorantów w projektach MSCA ITN w świetle Ustawy 2.0
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, począwszy od października 2019 r., kształcenie doktorantów odbywa się w szkole doktorskiej (art. 198 ust. 1), a doktoranci nieposiadający stopnia doktora otrzymują stypendium doktoranckie (art. 209 ust. 1) wypłacane przez podmiot prowadzący szkołę doktorską (art. 209. ust. 9). Co do zasady doktorant nie może być zatrudniony jako nauczyciel akademicki ani jako pracownik naukowy (art. 209, pkt 10), jednak zakaz ten opatrzono pewnymi wyłączeniami (omówionymi w ww. artykule ustawy). Zakaz nie dotyczy m.in. zatrudnienia doktoranta jako nauczyciela akademickiego czy pracownika naukowego w celu realizacji projektu badawczego finansowanego ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej (art.  209 ust. 10 pkt 1 i art. 119 ust. 2 pkt 3a).

Zgodnie z zasadami realizacji projektów MSCA Innovative Training Networks (ITN) początkujący naukowcy muszą być zatrudniani do realizacji projektów na podstawie czasowej umowy o pracę, z pełnym ubezpieczeniem zdrowotnym i społecznym, chyba, że krajowe przepisy jednoznacznie tego zabraniają (GA, Art.6.2(b) (i)). W projektach ITN European Joint Doctorates i ITN European Industrial Doctorates zatrudniani początkujący naukowcy muszą być włączeni do programu kształcenia doktorantów („enrollment in doctoral programme”), odpowiednio Art.6.2 (vii) i Art. 6.2 (viii) umowy grantowej, zatem muszą być uczestnikami szkoły doktorskiej. Natomiast w projektach ITN European Training Networks nie ma obowiązku włączania zatrudnianych początkujących naukowców do programu doktoranckiego, zatem mogą oni, ale nie muszą być uczestnikami szkoły doktorskiej.
W przypadku nieuczestniczenia w szkole doktorskiej naukowcy ci mogą przygotowywać rozprawę doktorską w trybie eksternistycznym.

Realizacja projektów MSCA ITN wymaga zastosowania się zarówno do przepisów umowy grantowej programu MSCA, jak i do przepisów polskiej ustawy. Doktoranci przyjmowani w ramach projektów ITN przez polskie podmioty nauki i szkolnictwa wyższego muszą zostać zatrudnieni na czasową umowę o pracę. Ponieważ ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce nie przewiduje zwolnienia z wypłaty stypendium doktoranckiego uczestnikom szkoły doktorskiej nieposiadającym stopnia doktora, poczatkujący naukowcy zatrudniani w ramach ITN i przyjmowani do szkół doktorskich muszą otrzymywać zarówno wynagrodzenie na podstawie umowy o pracę, płacone ze środków projektu,
jak i stypendium doktoranckie, wynikające z przepisów ustawy i pokrywane z własnych środków podmiotu. Należy również pamiętać, że zatrudnienie w uczelni na stanowisku nauczyciela akademickiego w grupie stanowisk badawczo-dydaktycznych i badawczych oraz instytucie naukowym PAN lub instytucie badawczym na stanowisku pracownika naukowego jest równoznaczne z prowadzeniem działalności naukowej. Oznacza to konieczność złożenia oświadczenia o reprezentowanej dyscyplinie, a także oświadczenia upoważniającego podmiot zatrudniający do zaliczenia pracownika do liczby pracowników prowadzących działalność naukową (tzw. oświadczenie o liczbie „N”), o ile takie oświadczenie nie było złożone w innym podmiocie.