Student o niskim dochodzie na osobę w rodzinie, który ubiega się o stypendium socjalne, dołącza do wniosku o przyznanie tego stypendium zaświadczenie z ośrodka pomocy społecznej o sytuacji dochodowej i majątkowej. W związku z licznymi pytaniami przedstawiamy najważniejsze informacje na ten temat oraz sposób postępowania w przypadku niedostarczenia tego zaświadczenia.

Co powinno znaleźć się w zaświadczeniu?

Treść zaświadczenia wydanego na wniosek studenta zależy od informacji o sytuacji materialnej studenta i jego rodziny posiadanych przez ośrodek pomocy społecznej. Zaświadczenie to może zawierać informacje m.in. o źródłach i wysokości dochodów, stanie majątkowym studenta i członków jego rodziny, przyznanych rodzinie świadczeniach, o których mowa w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.

Ośrodek pomocy społecznej wydaje zaświadczenie o sytuacji dochodowej i majątkowej studenta i jego rodziny na podstawie aktualnych (ewentualnie ostatnich posiadanych) informacji o beneficjentach pomocy społecznej. Dostarczone przez studenta zaświadczenie jest dodatkowym środkiem dowodowym, podlegającym ocenie przez organ przyznający stypendium (czyli rektora albo komisję stypendialną) łącznie z pozostałym materiałem zgromadzonym w aktach sprawy.

Jakie przepisy regulują obowiązek dołączenia takiego zaświadczenia?

Reguluje to art. 88 ust. 4 Konstytucji dla Nauki.

Co się dzieje, jeżeli student nie dołączy zaświadczenia?

Student, który nie dołączył do wniosku zaświadczenia z ośrodka pomocy społecznej, wskazuje przyczyny powyższego oraz przedstawia dokumenty potwierdzające źródła utrzymania rodziny (art. 88 ust. 5 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce).

Na podstawie złożonych przez studenta wyjaśnień i dokumentów organ przyznający stypendium ocenia w postępowaniu administracyjnym czy wskazana przez studenta przyczyna braku ww. zaświadczenia jest uzasadniona, a źródła utrzymania rodziny w sposób wystarczający i wiarygodny udokumentowane.

Na co jeszcze powinien zwrócić uwagę organ przyznający stypendium?

Dokonując tej oceny należy mieć m.in. na względzie, że dochód na osobę w rodzinie studenta przy przyznawaniu stypendium socjalnego ustalany jest na podstawie źródeł dochodów wymienionych w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, odmiennie niż w systemie pomocy społecznej. Ponadto art. 88 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce określa zamknięty katalog osób, których dochody uwzględnia się przy przyznawaniu stypendium socjalnego. Student i członkowie jego rodziny mogą jednakże posiadać środki na utrzymanie pochodzące ze źródeł spoza katalogu określonego w przepisach (np. ze świadczenia wychowawczego, świadczeń rodzinnych, oszczędności zgromadzonych na rachunkach bankowych, otrzymanych darowizn, kredytu studenckiego). Ponadto student może być utrzymywany przez inne osoby, niż wymienione w ustawie jako członkowie rodziny uwzględniani przy obliczaniu dochodu rodziny studenta (np. przez osobę pozostającą ze studentem w związku nieformalnym, dalszego krewnego). Należy również zauważyć, że stypendium socjalne przyznawane w uczelni stanowi dochód rodziny w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej, a zatem otrzymanie tej formy wsparcia może ograniczyć studentowi możliwość wnioskowania o świadczenie z pomocy społecznej. Mogą zatem istnieć uzasadnione przyczyny niekorzystania przez studenta, mimo trudnej sytuacji materialnej, ze świadczeń pomocy społecznej, a tym samym braku możliwości dostarczenia zaświadczenia o treści określonej w art. 88 ust. 4 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Jakie przepisy regulują uprawnienia cudzoziemców do ubiegania się o świadczenia pomocy społecznej?

Uprawnienia cudzoziemców do ubiegania się o świadczenia pomocy społecznej regulują przepisy ustawy o pomocy społecznej, będącej we właściwości Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Brak uprawnienia do korzystania z pomocy społecznej przez cudzoziemca stanowi, w ocenie Ministerstwa, uzasadnioną przyczynę niedołączenia do wniosku o przyznanie stypendium socjalnego zaświadczenia z ośrodka pomocy społecznej o sytuacji dochodowej i majątkowej studenta i jego rodziny.