Minister Rodziny i Polityki Społecznej Marlena Maląg podczas 48. posiedzenia Sejmu RP podsumowała dokonania rządu Prawa i Sprawiedliwości, Zjednoczonej Prawicy, w zakresie polityki społecznej i rodzinnej. Nakreśliła też bieżące działania w tym obszarze.

62 mld zł dla rodziców w tym roku

Minister Maląg podkreśliła, że to sprawne zarządzanie systemem finansów publicznych pozwoliło na wygospodarowanie środków finansowych na wiele programów, na które przed 2015 rokiem brakowało pieniędzy.

– Epidemia COVID-19 nie spowolniła realizacji tych programów – mówiła minister. – Nie tylko utrzymaliśmy je, ale stale je rozwijamy, wzbogacając o kolejne instrumenty. Stały się one swoistymi tarczami antykryzysowymi, wspierającymi tych, którzy bez interwencji państwa najprawdopodobniej nie poradziliby sobie sami, jak np. niektórzy seniorzy czy rodziny z dziećmi.

Minister Maląg podała konkretne kwoty. Tylko w bieżącym roku na takie rządowe programy, jak „Rodzina 500 plus”, „Dobry Start”, „Maluch plus” i Rodzinny Kapitał Opiekuńczy zostaną skierowane 62 mld zł. – Łącznie na politykę społeczną w 2022 roku przeznaczymy 112 mld zł – podsumowała minister.

Już ponad 176 mld zł z „Rodziny 500 plus”

Program „Rodzina 500 plus” zmienił oblicze polskich rodzin. Od początku jego funkcjonowania, to znaczy od 1 kwietnia 2016 roku, do rodziców trafiło ponad 176 mld zł. To świadczenie pobiera 6,5 mln dzieci. – Wbrew niektórym opiniom nie powoduje on ubywania kobiet z rynku pracy – dowodziła minister Maląg. W III kwartale 2021 roku wskaźnik zatrudnienia kobiet wynosił 71,4 proc. Jego przyrost jest wyższy, niż średnia w pozostałych państwach UE.

Budżet programu „Dobry Start”, pomagającego finansowo w rozpoczynaniu roku szkolnego, w latach 2016-2021 wyniósł ponad 5,3 mld zł. Skorzystało z niego 4,4 mln uczniów. – W tym roku przeznaczymy na ten cel 1,35 mld zł – dodała minister Maląg.

W rozwijanie sieci miejsc opieki nad dziećmi do lat trzech za pomocą programu „Maluch plus” zainwestowaliśmy ponad 2 mld zł. Dziś takich miejsc jest ponad 211 tys., podczas gdy przed sześciu laty było ich jedynie 84 tys.

RKO i dopłaty do żłobków

Jednym ze sposobów na ucieczkę z pułapki niskiej dzietności jest ułatwianie rodzicom pogodzenia wychowywania dzieci z pracą zawodową. Służy temu wprowadzony od 1 stycznia tego roku Rodzinny Kapitał Opiekuńczy. To 12 tys. zł, które rodzice mogą otrzymywać pobierając po 500 zł miesięcznie przez dwa lata, lub po 1 tys. zł przez rok. – Wpłynęło już ponad 440 tys. wniosków, spodziewamy się ich w tym roku ok. 615 tys. – mówiła minister Maląg. Poinformowała, że większość rodziców – bo 87 proc. – zdecydowała się na roczny okres świadczenia.

Dla dzieci, które nie kwalifikują się do RKO, będą dopłaty do żłobka, klubu dziecięcego czy niani, w wysokości 400 zł miesięcznie. – Zaczniemy je wypłacać od 1 kwietnia, z wyrównaniem od początku roku – deklarowała minister.

Minister Marlena Maląg zwróciła też uwagę na fakt, że przekazanie świadczeń do obsługi przez ZUS usprawnia i skraca proces ubiegania się o nie oraz przynosi znaczne oszczędności finansowe.

Podsumowując wystąpienie sejmowe minister Maląg przypomniała o wsparciu udzielanym seniorom, obejmującym waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych oraz 13. i 14. emeryturę, a także o działaniach na rzecz rodziców dzieci z niepełnosprawnościami. – Budżet programu „Za życiem” powiększyliśmy do 6 mld zł – podkreśliła minister.

Wsparcie osób z niepełnosprawnościami

–  Na wsparcie osób z niepełnosprawnościami i ich rodzin, na które w 2015 r. kierowano niespełna 15 mld zł, teraz przeznaczamy 32 mld zł – mówił w Sejmie sekretarz Stanu Stanisław Szwed. Budżet nowego programu „Samodzielność – Aktywność – Mobilność!” wynosi 1 mld zł.

W ramach programu asystent osoby niepełnosprawnej 510 mln zł trafi do samorządów, a 100 mln zł do organizacji pożytku publicznego.

Ponad 770 tys. osób niesamodzielnych korzysta ze wsparcia w kwocie 500 zł. Samorządy mogą zlecać organizacjom pożytku publicznego działania, aby im pomóc.

Problemy z demografią

Wiceminister Szwed wyjaśniał też kwestie demografii. – W 2015 r., kiedy Prawo i Sprawiedliwość, Zjednoczona Prawica rozpoczynała rządy, wskaźnik dzietności wynosił 1,29, czyli na 100 rodzących kobiet rodziło się 129 dzieci. Teraz jest wskaźnik 1,4, czyli na 100 rodzi się 140 dzieci, więc wskaźnik wzrasta.

Odrębną sprawą są statystyki urodzeń. Mamy obecnie niż demograficzny, mniej matek rodzących dzieci, więc mimo wzrostu wskaźnika dzietności, dzieci jest mniej.

– Cała strategia demograficzna, którą przygotowujemy w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej, ma na celu podniesienie tego wskaźnika do co najmniej 1,8. Wtedy będzie już większa szansa na zastępowalność pokoleń – tłumaczył wiceminister Szwed. – Uważamy, że wspieranie rodzin jest najważniejsze, to polska racja stanu.