Główne zasady przyznawania świadczeń pozostają bez zmian. Nadal jest to nieopodatkowane świadczenie w wysokości 500 zł, wypłacane do 18. roku życia dziecka, z kryterium dochodowym (800 lub 1200 zł netto na osobę w rodzinie, w której jest wychowywane dziecko niepełnosprawne) obowiązującym jedynie na pierwsze dziecko.

W wyniku realizacji rekomendacji zawartych w „Przeglądzie systemu wsparcia rodzin” zostały jednakże wprowadzone zmiany, dotyczące likwidacji nielicznych, aczkolwiek niepożądanych zjawisk. Jednym z nich było deklarowanie niezgodnie ze stanem faktycznym samotnego wychowywania dziecka.

Najpierw alimenty

Zgodnie z nowymi przepisami, prawo do świadczenia wychowawczego w stosunku do dziecka wychowywanego samotnie przez jednego z rodziców będzie uzależnione od ustalenia na rzecz tego dziecka świadczenia alimentacyjnego od drugiego rodzica Nie jest to rozwiązanie nowe.  Jest stosowane od 12 lat,  od 2005 roku, w odniesieniu do zasiłku rodzinnego. Oznacza to, że rodzice samotnie wychowujący dzieci, otrzymujący obecnie zasiłki rodzinne, spełnią także warunek ustalenia alimentów wprowadzany przy przyznawaniu świadczenia wychowawczego.

Jakie dokumenty załączyć do wniosku?

Nowe rozwiązanie oznacza w praktyce, że do wniosku o świadczenie 500+ rodzic samotnie wychowujący dziecko będzie musiał dołączyć pochodzący lub zatwierdzony przez sąd tytuł wykonawczy, potwierdzający ustalenie świadczenia alimentacyjnego na rzecz dziecka od drugiego rodzica. 

Chodzi tu o:odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty, odpis postanowienia sądu o zabezpieczeniu powództwa o alimenty, odpis protokołu zawierającego treść ugody sądowej lub ugody zawartej przed mediatorem bądź o umowę o alimenty w formie aktu notarialnego, w której dłużnik poddaje się egzekucji po zaopatrzeniu w klauzulę wykonalności nadawaną przez sąd.

Uzupełnij wniosek

Jeśli do wniosku nie zostanie dołączony ww. tytuł wykonawczy ustalający alimenty na dziecko od drugiego rodzica, gminny organ właściwy przyjmie wniosek, ale wezwie wnioskodawcę do uzupełnienia tego braku w terminie 3 miesięcy pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.

Jeśli wniosek zostanie uzupełniony o brakujący dokument w wyznaczonym terminie i pozostałe warunki zostaną spełnione, świadczenie wychowawcze będzie przysługiwało od miesiąca złożenia wniosku.

Uwaga: bieg powyższego terminu ulegnie zawieszeniu w przypadku, gdy osoba samotnie wychowująca dziecko nie dostarczy tytułu wykonawczego, ponieważ sąd wydał postanowienie w przedmiocie odmowy udzielenia zabezpieczenia w sprawie o alimenty (takie rozstrzygnięcie sąd jest możliwe w przypadku wystąpienia przez osobę ubiegającą się o alimenty z wnioskiem do sądu o zabezpieczenia powództwa o alimenty. Bieg terminu ulegnie zawieszeniu do dnia dostarczenia tytułu wykonawczego. Po dostarczeniu wymaganego tytułu wykonawczego, świadczenie wychowawcze będzie przysługiwać od miesiąca złożenia wniosku o świadczenie wychowawcze, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, od którego drugi z rodziców został zobowiązany do zapłaty alimentów.

Powyższe rozwiązanie zapewnia więc czas na dostosowanie się do nowych wymogów ustawowych.

Wyjątek od reguły

Warto podkreślić, że wymóg ustalenia alimentów na dziecko od drugiego z rodziców nie ma zastosowania do tych sytuacji, w których z przyczyn obiektywnych ustalenie alimentów byłoby niemożliwe. Będzie tak na przykład wtedy, gdy drugi z rodziców nie żyje lub gdy ojciec dziecka jest nieznany, a także wówczas, gdy sąd zobowiązał jedno z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka.

Jak i gdzie złożyć wniosek?

Wniosek o wsparcie 500+ można złożyć osobiście w gminie właściwej ze względu na miejsce zamieszkania albo przesłać go pocztą. Jednak Ci, którzy chcą ubiegać się o świadczenia wychowawcze bez wychodzenia z domu, mogą to zrobić online. Mają do wyboru aż 4 kanały. Wśród nich: ministerialny portal Emp@tia, Profil Zaufany, PUE ZUS – Platformę Usług Elektronicznych ZUS oraz bankowość elektroniczną.