Celem programu „Maluch+” jest zwiększenie dostępności miejsc opieki w żłobkach, klubach dziecięcych i u dziennych opiekunów dla wszystkich dzieci, w tym dzieci niepełnosprawnych oraz wymagających szczególnej opieki, a także podwyższenie standardów opieki.

Program ułatwia rodzicom łączenie wychowywania dzieci z obowiązkami zawodowymi, a samorządom pozwala rozwijać infrastrukturę ważną dla mieszkańców, przez co dana gmina może być bardziej atrakcyjnym miejscem do życia dla młodych rodziców. W Polsce działa obecnie 6,4 tys. żłobków i klubów dziecięcych, które oferują blisko 185 tys. miejsc opieki nad maluchami. To o niemal 100 tys. więcej niż jeszcze w 2015 roku. Obecnie opieką żłobkową otoczony jest średnio co czwarty maluch powyżej 1 roku życia do ukończenia 3 roku życia.

Wzrost liczby miejsc opieki nad najmłodszymi dziećmi możliwy był dzięki większym środkom przeznaczanym na rozwój sieci żłobków i klubów dziecięcych. Od 2018 roku budżet programu wzrósł niemal trzykrotnie do poziomu 450 mln złotych rocznie.

W tegorocznej edycji programu – według stanu na koniec czerwca br. – powstanie niemal 20,5 tys. miejsc opieki, a blisko 90 tys. istniejących już miejsc otrzyma dofinansowanie do dalszego funkcjonowania.

Q&A

1. Dofinansowanie w module 3 i 4 przeznaczone jest na obniżenie opłat ponoszonych przez rodziców. Co to oznacza?

Dofinansowanie z obu modułów przeznaczone jest nie dla podmiotu prowadzącego daną placówkę, ale dla rodziców na obniżenie ponoszonych przez nich miesięcznych opłat za pobyt dziecka w placówce (bez wyżywienia). Dotyczy to również dzieci niepełnosprawnych i wymagających szczególnej opieki.

Miesięczna kwota dofinansowania zostanie ogłoszona w wynikach konkursu i będzie ona przysługiwała w pełnej wysokości, niezależnie od czasu przebywania dziecka w placówce. Jednak kwota ta nie może być wyższa od ponoszonej miesięcznej opłaty za pobyt dziecka po uwzględnieniu ulg.

Fakt obniżenia miesięcznej opłaty za pobyt będzie weryfikowany przy rozliczeniu. Wtedy beneficjent będzie zobowiązany do udokumentowania tego faktu (w ujęciu miesięcznym),
w zależności od decyzji wojewody - albo poprzez przedstawienie potwierdzeń przelewów albo w tabeli zbiorczej (załącznik 27 do programu). Potwierdzenia przelewów muszą zawierać dane dzieci, które objęte będą dofinansowaniem. Mogą być to potwierdzenia udokumentowujące obniżoną miesięczną opłatę za pobyt lub pełną miesięczną opłatę za pobyt, która później została zwrócona (co również musi być udokumentowane przelewem).

2. Czy ubiegając się o dofinansowanie do funkcjonowania miejsc w ramach modułu 3 i 4 trzeba złożyć kalkulację kosztów?

Nie. Kalkulacja kosztów jest wymagana tylko w module 3 i tylko w odniesieniu do zadania polegającego na tworzeniu miejsc opieki.

3. Czy należy wskazać wnioskowaną kwotę dofinansowania do funkcjonowania miejsc opieki?

Kwota dofinansowania zostanie określona na etapie rozstrzygnięcia konkursu. To oznacza, że nie wpisuje się jej w formularzu oferty konkursowej, a jedynie podaje liczbę miejsc opieki w instytucji oraz okres na jaki wnioskuje się o dofinansowanie

4. Czy osoby fizyczne, które chcą utworzyć instytucję opieki i pozyskać dofinansowanie z modułu 3 muszą na dzień składania oferty prowadzić działalność gospodarczą?

Nie jest to wymagane. Należy jednak pamiętać, że w programie „Maluch+” w edycji na rok 2021 koszty w przypadku osób fizycznych są kwalifikowane, gdy są zapłacone w okresie prowadzenia przez nie działalności gospodarczej.

5. Czy podmiot składający ofertę ma obowiązek wykazać wkład własny w zadaniu polegającym na tworzeniu miejsc opieki? Jeśli tak, to co może być uznane za wkład własny?

Podmiot składający ofertę musi wykazać co najmniej 20 proc. wkładu własnego. Wkładem własnym są środki finansowe, które zostaną przeznaczone na pokrycie wydatków kwalifikowanych. Środki finansowe pochodzące z innych źródeł (np. środki unijne) są traktowane na równi ze środkami własnymi podmiotu.

6. Czy w module 2 podając liczbę dzieci w niegminnych placówkach dziecięcych dotowanych przez gminę w stosunku do liczby niegminnych miejsc opieki w gminie uwzględnia się także dotowane przez gminę dzieci uczęszczające do niegminnych placówek na terenie innej gminy?

W ofercie konkursowej wskazana została przeciętna miesięczna liczba dotowanych przez gminę dzieci zamieszkałych na terenie gminy, której dotyczy oferta i uczęszczających do niegminnych placówek znajdujących się na jej terenie oraz znajdujących się w terenie innych gmin w stosunku do liczby niegminnych miejsc opieki w żłobkach i klubach dziecięcych w gminie, której dotyczy oferta.

Liczba niegminnych miejsc opieki powinna pochodzić z rejestru żłobków i klubów dziecięcych.

Należy pamiętać, że jest to kryterium premiujące. Ofertę konkursową może złożyć gmina, która nie dotuje miejsc opieki w niegminnych placówkach dziecięcych.

7. Kogo dotyczy i ile trwa okres trwałości? W jaki sposób obliczyć kwotę w przypadku jego niedochowania okresu trwałości?

Beneficjenci modułu 1 i 3 są zobowiązani do zapewnienia funkcjonowania miejsc opieki powstałych z udziałem środków z programu „Maluch+” edycji 2021 przez okres 5 lat, czyli do 31 grudnia 2026 roku.

Zapewnienie funkcjonowania oznacza, że przynajmniej 60 proc. miejsc wskazanych w umowie jest wykorzystanych przez okres 5 lat.

Okres trwałości nie dotyczy beneficjentów modułu  2 i 4.

Jeśli w okresie trwałości co najmniej 60 proc. utworzonych miejsc nie będzie wykorzystanych, beneficjent zobowiązany jest do zwrotu wykorzystanych środków finansowych za nieobsadzone miejsca do poziomu 60 proc. miejsc utworzonych z programu.