Komunikat dot. uchwał samorządów sprzeciwiających się „ideologii LGBT”
15.09.2021
Władza samorządowa jest wybierana w demokratycznych wyborach i jest niezależna od administracji rządowej. Podejmowane przez rady i sejmiki uchwały podlegają nadzorowi przedstawiciela wojewody wyłącznie pod kątem legalności. Wszystkie osoby, bez względu na orientację seksualną i niezależnie od miejsca zamieszkania korzystają w Polsce z prawnej ochrony. Takie stanowisko znalazło się w odpowiedzi Pełnomocnika Rządu ds. Równego Traktowania przesłanej Komisji Europejskiej ws. uchwał samorządów odnoszących się do „ideologii LGBT”.
Postanowienia Wojewódzkich Sądów Administracyjnych wskazują, że tego rodzaju uchwały nie stanowią aktów prawa miejscowego i nie nakładają na obywateli obowiązków . Nie ustanawiają zakazu pobytu jakichkolwiek osób na obszarze gminy, powiatu lub województwa, korzystania przez nie ze swobody działalności gospodarczej, nauczania w szkołach publicznych, ani nie ingerują w prawo do zrzeszania się i organizacji zgromadzeń publicznych.
Konstytucja stoi na straży równego traktowania
Wszystkie osoby - niezależnie od miejsca zamieszkania - korzystają w Polsce z prawnej ochrony. Zgodnie z art. 32 ust. 2 Konstytucji RP nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny. Zgodnie z Konstytucją każda osoba ma więc prawo do równego traktowania niezależnie od ewentualnej przynależności do jakiejkolwiek grupy społecznej czy mniejszości.
Konstytucja, a także szczegółowe przepisy m.in. prawa pracy, karnego i cywilnego stoją na straży zasady niedyskryminacji i przewidują surowe sankcje w przypadkach nierównego traktowania, także ze względu na orientację seksualną. Przepisy te są konsekwentnie egzekwowane przy okazji zatrudnienia w szkołach, spółkach komunalnych, realizacji przetargów i konkursów na rzecz władzy samorządowej.
Samorządy przeanalizują uchwały pod kątem dyskryminacji
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej wystosowało do samorządów pismo podkreślające konieczność przestrzegania tzw. zasad horyzontalnych, wynikających z przepisów unijnych. Jedną z tych zasad jest zapobieganie wszelkiej dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną podczas przygotowywania, wdrażania, monitorowania, sprawozdawczości i ewaluacji programów i projektów. Ponieważ każda uchwała czy stanowisko światopoglądowe przyjmowane przez organy stanowiące samorządów różnych szczebli musi pozostawać w zgodzie z tymi zasadami, jednostki samorządu terytorialnego zostały poproszone o analizę postanowień przyjmowanych przez siebie uchwał pod kątem zgodności z zasadami horyzontalnymi.
Programy operacyjne wolne od dyskryminacji
W piśmie do Komisji Europejskiej strona polska przekazała szczegółowe informacje i analizy dotyczące stosowania zasad niedyskryminacji przy korzystaniu ze środków Europejskich Funduszy Strukturalnych i Inwestycyjnych (EFSI).
Wszystkie programy operacyjne i sposób ich realizacji są zgodne z zapisami Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Karty Praw Podstawowych UE, a także Rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 regulującego zasady wdrażania EFSI w okresie 2014-2020. Instytucje zarządzające programami przeprowadziły szczegółową analizę procedur oceny wniosków o dofinasowanie pod kątem przestrzegania tych zasad. W każdym programie istnieją także wielostopniowe mechanizmy zabezpieczające przed działaniami dyskryminacyjnymi. Każdy projekt jest oceniany na etapie aplikowania pod kątem kryteriów zgodności z zasadami horyzontalnymi UE. Ponadto, projekty podlegają kontroli na etapie ich wdrażania i rozliczania. W ramach żadnego z programów nie stwierdzono naruszenia zasad niedyskryminacji w trakcie realizacji projektów dofinansowanych ze środków unijnych, a gdyby takie naruszenie zostało stwierdzone wobec beneficjenta zastosowane zostałyby odpowiednie sankcje na podstawie obowiązujących zapisów umów o dofinansowanie.