Jak jest obecnie?

Obecne przepisy w Kodeksie pracy mówią o tym, że jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków. Oznacza to, że takie potwierdzenie powinno być pracownikowi dostarczone  do końca pierwszego dnia pracy. Z kontroli przeprowadzanych przez Państwową Inspekcję Pracy wynika, że w praktyce regulacja ta jest wykorzystywana przez pracodawców do nielegalnego zatrudniania pracowników. W razie kontroli prowadzonej przez inspektora pracy regułą jest tłumaczenie przedstawiane przez pracodawców, że pracownicy nie posiadają ani pisemnych umów o pracę ani pisemnych potwierdzeń warunków umowy, ponieważ jest to pierwszy dzień, w którym zostali dopuszczeni do pracy i pisemne potwierdzenie zostanie dostarczone pracownikom do końca ich dnia pracy.

Skala nadużyć

Jak wynika ze Sprawozdania Państwowej Inspekcji Pracy w 2014 r. nielegalne zatrudnienie stwierdzono w 18% kontrolowanych podmiotów (w 2013 r. - w 18%, w 2012 r. - w 16%). Nieprawidłowości te dotyczyły 6,2% osób objętych kontrolą (w 2013 r. - 7,4%, w 2012 r. - 6,6%), tj. ponad 10,3 tys. pracobiorców (w 2013 r. - 13,1 tys., w 2012 r. - 11,7 tys.). Tak samo jak w poprzednich latach stwierdzano je najczęściej w transporcie i gospodarce magazynowej oraz zakwaterowaniu i usługach gastronomicznych.

Co się zmieni?

Projekt zmian w Kodeksie pracy wprowadzi obowiązek potwierdzania pracownikowi na piśmie podstawowych ustaleń związanych z zawarciem umowy o pracę jeszcze przed dopuszczeniem go do pracy. Zmiany spowodują, że część spośród 379 tys. osób pracujących dotychczas bez pisemnej umowy o pracę ani bez pisemnego potwierdzenia podstawowych ustaleń związanych z zawarciem umowy będzie pracować legalnie.

Projekt zmian w Kodeksie pracy został przekazany do konsultacji społecznych.