Obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu podlegają, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są:

• pracownikami z wyłączeniem prokuratorów,
• osobami wykonującymi pracę nakładczą,
• członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,
• osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz osobami z nimi współpracującymi (zleceniobiorcy nie podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, jeżeli są uczniami szkół ponadpodstawowych lub studentami, do ukończenia 26 lat)
• osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi,
• osobami współpracującymi z osobami fizycznymi, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców
• posłami i senatorami pobierającymi uposażenie oraz posłami do Parlamentu Europejskiego
• osobami pobierającymi stypendium sportowe,
• pobierającymi stypendium słuchaczami Krajowej Szkoły Administracji Publicznej,
• otrzymującymi stypendium doktoranckie doktorantami,
• osobami wykonującymi odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
• osobami pobierającymi zasiłek dla bezrobotnych, świadczenie integracyjne lub stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez powiatowy urząd pracy
• osobami pobierającymi stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inny niż powiatowy urząd pracy podmiot 
  z wyłączeniem:
• uczniów szkół ponadpodstawowych lub studentów do ukończenia 26 lat pod warunkiem,
  że stypendium pobierane jest w związku z realizacją takiego szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, których obowiązek wynika z programu nauczania,
• uczniów szkół ponadpodstawowych lub studentów do ukonczenia 26 lat, którzy pobierają stypendium finansowane z udziałem środków Europejskiego Funduszu Społecznego
  lub Europejskiego Funduszu Społecznego Plus,
• osobami pobierającymi stypendium na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w okresie odbywania studiów podyplomowych,
• duchownymi,
• żołnierzami niezawodowymi pełniącymi czynną służbę wojskową, 
• osobami odbywającymi służbę zastępczą,
• osobami przebywającymi na urlopach wychowawczych lub pobierającymi zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego,
• osobami pobierającymi świadczenia socjalne wypłacane w okresie urlopu oraz osobami obierającymi zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia, a także osobami pobierającymi wynagrodzenie przysługujące w okresie korzystania ze świadczenia górniczego albo w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie, wynikające z odrębnych przepisów lub układów zbiorowych pracy,
• osobami pobierającymi świadczenie szkoleniowe wypłacane po ustaniu zatrudnienia,
• członkami  rad nadzorczych wynagradzanymi z tytułu pełnienia tej funkcji,
• małżonkiem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
• osobami pobierającymi  świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna, 
• osobami rezygnującymi z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie niezamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem (na podstawie przepisów o pomocy społecznej).
• osobami niepodejmującymi zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielenia wsparcia osobie pobierającej świadczenie wspierające, o którym mowa w ustawie z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz. U. poz. 1429), wspólnie z nią zamieszkujące i gospodarujące, przez okres sprawowania opieki (obowiązuje od. 1.01.2024 r.),
• osobami  sprawującymi  osobistą opiekę nad dzieckiem, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są (art. 6 a ustawy o s.u.s.) :

1. osobami, które prowadziły pozarolniczą działalność gospodarczą przez okres co najmniej 6 miesięcy i zaprzestały jej prowadzenia albo zawiesiły wykonywanie działalności ,
2. osobami, które prowadziły inną niż określona w przepisach ustawy Prawo Przedsiębiorców pozarolniczą działalność przez okres co najmniej 6 miesięcy i które zaprzestały jej prowadzenia,
3. zleceniobiorcami, którzy wykonywali pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia przez okres co najmniej 6 miesięcy i którzy zaprzestali jej wykonywania,
4. osobami współpracującymi  przez okres co najmniej 6 miesięcy z osobami, o których mowa w pkt 1-3 lub art. 18 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców i które zaprzestały tej współpracy,
5. osobami duchownymi, podlegającymi z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym przez okres co najmniej 6 miesięcy,

• osobami sprawującymi osobistą opiekę nad dzieckiem, a które nie spełniają warunków do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, o których mowa w art. 6a. (art. 6b ustawy o s.u.s.)

Dobrowolnym ubezpieczeniem emerytalnym mogą być objęte osoby, które nie spełniają warunków do objęcia tym ubezpieczeniem obowiązkowo.