Po narodzinach dziecka rodzice mogą skorzystać z dwóch rodzajów płatnego urlopu. Są to: urlop macierzyński i urlop rodzicielski. Dodatkowo tylko mężczyznom przysługują 2 tygodnie pełnopłatnego urlopu ojcowskiego.

Długość urlopów

Długość urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego zależy od liczby urodzonych dzieci. W przypadku urodzenia jednego dziecka urlop macierzyński przysługuje w wymiarze 20  tygodni, a urlop rodzicielski – w wymiarze 32 tygodni. Razem to 52 tygodnie urlopu na opiekę nad dzieckiem. W przypadku narodzin wieloraczków wymiar urlopów zwiększa się – macierzyńskiego do 31-37 tygodni, a rodzicielskiego do 34 tygodni. W efekcie w zależności od liczby urodzonych dzieci łączna pula urlopów może wynieść od 65 do nawet 71 tygodni.

Urlop macierzyński

Urlop macierzyński jest obowiązkowy. Może być wykorzystany przez oboje rodziców, jednak pierwsze 14 tygodni przysługuje wyłącznie matce. Pozostałymi 6 tygodniami rodzicie mogą się podzielić. Co ważne, urlopów udziela się w pełnych tygodniach. W okresie od stycznia do listopada 2017 roku z podstawowego urlopu macierzyńskiego skorzystało 373,2 tys. osób, w tym 360 tys. kobiet i 13,2 tys. mężczyzn. Natomiast z dodatkowego urlopu macierzyńskiego 6 tys. osób (5,9 tys. kobiet i 0,1 tys. mężczyzn).

Urlop rodzicielski

Po wykorzystaniu pełnego wymiaru urlopu macierzyńskiego obojgu (równocześnie albo na zmianę) lub – jeśli tak wspólnie postanowią – jednemu z rodziców przysługuje urlop rodzicielski. Udziela się go jednorazowo lub maksymalnie w czterech częściach.

Rodzice mają czas na wykorzystanie urlopu rodzicielskiego aż do zakończenia roku, w którym dziecko skończy 6 lat. Decyzję o skorzystaniu z pełnego wymiaru urlopu rodzicielskiego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim muszą podjąć w ciągu trzech tygodni po porodzie. W sytuacji, gdy urlop rodzicielski udzielany jest w częściach przypadających jedna po drugiej, każda z tych części nie może być krótsza niż 8 tygodni. W sytuacji narodzin jednego dziecka pierwsza część urlopu nie może być krótsza niż 6 tygodni. Z tej formy urlopu od stycznia do listopada br. skorzystało ogółem 383,7 tys. osób, w tym 379,7 tys. kobiet i 4 tys. mężczyzn.

Urlop ojcowski

Dodatkowe 2 tygodnie wolnego od pracy na opiekę nad dzieckiem przysługuje mężczyznom w ramach urlopu ojcowskiego. Ojcowie mogą z niego skorzystać w całości lub w dwóch częściach w dowolnie wybranym przez siebie momencie. Mają na to czas w ciągu 2 lat po narodzinach dziecka.  Na urlopie ojcowskim od stycznia do listopada przebywało br. 162,5 tys. ojców, a w samym tylko listopadzie – prawie 22,6 tys.