Ochrona małoletnich przed szkodliwymi treściami w sieci
06.10.2022
W czwartek 6 października w KPRM Cyfryzacja odbyła się konferencja prasowa Minister Rodziny i Polityki Społecznej Marleny Maląg, Pełnomocnika Rządu ds. Cyberbezpieczeństwa Janusza Cieszyńskiego, Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Barbary Sochy, Przewodniczącej Rady Rodziny Doroty Bojemskiej oraz Dyrektora Państwowego Instytutu Badawczego NASK Wojciecha Pawlaka. Podczas konferencji przedstawiono raport NASK – „Nastolatki wobec pornografii cyfrowej” oraz projekt ustawy o ochronie małoletnich w internecie, który nakłada na dostawców internetu obowiązek wdrożenia mechanizmu umożliwiającego blokowanie dzieciom dostępu do treści pornograficznych.
Wszystkie dostępne badania wskazują, że narażenie dzieci na kontakt z treściami pornograficznymi, na tak wczesnym etapie rozwoju, rodzi szereg zagrożeń, w szczególności słabszą integrację społeczną, więcej zachowań niepożądanych, objawy depresji oraz zaburza więź emocjonalną z opiekunami – wskazała podczas konferencji minister Marlena Maląg.
Rozwój technologii cyfrowych, w tym internetu mobilnego, ułatwił małoletnim kontakt z treściami pornograficznymi, który możliwy jest w dowolnym miejscu, nawet w zaciszu własnego pokoju, bez wiedzy rodziców. Konieczne jest podjęcie wielu wspólnych działań - legislacyjnych i edukacyjnych, by skutecznie chronić ich przed szkodliwymi treściami w internecie.
Nowa technologia jest zarówno szansą, jak i zagrożeniem. Wprowadzamy mechanizm, który daje realną możliwość walki z treściami pornograficznymi w sieci – zaznaczył minister Janusz Cieszyński.
Choć to temat podejmowany od lat przez psychologów, pedagogów czy rodziców, wciąż brakowało skutecznych mechanizmów ograniczających dostęp do tych treści. Dlatego też, wspólnie ze środowiskiem, w drodze konsultacji i rozmów, przygotowany został projekt ustawy o ochronie małoletnich przed dostępem treści nieodpowiednich w internecie.
Liczymy na to, że usługa, która będzie obowiązkowa dla operatorów, ale też bardzo prosta i bezpłatna dla rodziców, wzmocni ochronę dzieci - dodała wiceminister Rodziny i Polityki Społecznej Barbara Socha.
O tym, jak ważna jest ochrona dzieci przed szkodliwymi treściami, mówiła także Dorota Bojemska – przewodnicząca Rady Rodziny. Podkreśliła, że dla Rady Rodziny temat ochrony dzieci przed wspomnianymi treściami jest priorytetowy.
Raport NASK – Nastolatki wobec pornografii cyfrowej
Główne wnioski płynące z raportu pokazują, że małoletni mają łatwy dostęp w internecie do treści o charakterze pornograficznym. Dla większości badanych (76,2% starszych i 66,9% młodszych) telefon komórkowy lub smartfon jest głównym narzędziem służącym do kontaktu z nimi.
- Naszą rolą jest między innymi badanie wszystkich zjawisk, jakie się dzieją w świecie cyfrowym i szukanie dla nich rozwiązań w świecie realnym. Dzięki temu wiemy, że prawie nieograniczony dostęp do treści pornograficznych przez małoletnich dotyczy wielu krajów w UE, a w niektórych przypadkach wyniki są zbliżone do naszych, jak na przykład w Hiszpanii - powiedział dyrektor NASK, Wojciech Pawlak.
Raport „Nastolatki wobec pornografii cyfrowej” jest jedną z wielu analiz opracowywanych przez Zespół Badań i Opinii PIB – NASK. To badacze akademicy i praktycy z zakresu socjologii, data science, prawa, kognitywistyki czy antropologii, którzy realizują projekty badawcze, w tym badania ilościowe, jakościowe, audyty User Experience za pomocą metod, tj. CAWI, CATI, PAPI, IDI czy desk research. Wnioski z tych badań służą publicznej debacie, kampaniom i projektom społecznym, a także wdrażaniu konkretnych działań i narzędzi, by ochronić odbiorców, szczególnie tych najmłodszych, przed niepożądanymi treściami internetowymi.
Projektowana ustawa
Projektowana ustawa jest odpowiedzią na potrzebę uregulowania korzystania z internetu przez najmłodszych. Ustawa ma chronić przede wszystkim małoletnich, ale także pomagać rodzicom i opiekunom w ograniczeniu dostępu do treści pornograficznych. W tym celu na operatorów/dostawców internetu nałożony zostanie obowiązek:
- wprowadzenia bezpłatnego, skutecznego i prostego w obsłudze mechanizmu blokowania dostępu do treści pornograficznych w internecie,
- podejmowania działań promocyjnych, by uświadamiać abonentów o możliwości korzystania z usługi ograniczenia dostępu do treści pornograficznych w internecie,
- opracowania raportu o podjętych przez siebie działaniach, które mają na celu promowanie korzystania przez abonentów z rozwiązań ograniczających dostęp do treści pornograficznych w internecie.
Minister ds. cyfryzacji będzie mógł przy współpracy z UKE przeprowadzać kontrolę, by weryfikować przestrzeganie przepisów ustawy przez dostawców, w tym kompletności raportu o podjętych przez dostawcę działań oraz nałożyć karę pieniężną na dostawców niewywiązujących się z obowiązków ustawowych.
Pamiętajmy jednak, że ochrona małoletnich to zadanie dla wszystkich. Tylko liczne działania edukacyjne i legislacyjne mogą pomóc w ochronie dzieci i młodzieży przed zagrożeniami płynącymi z sieci.