"Świadomi znaczenia podstawowych praw i wolności człowieka, w poszanowaniu godności, potencjału i woli każdego, wskazujemy na konieczność zapewnienia wszystkim obywatelom dostępności do otoczenia fizycznego, społecznego, kulturalnego, rekreacji, wypoczynku, sportu, opieki zdrowotnej, edukacji, pracy, transportu, informacji i środków komunikacji. W celach programu Dostępność plus, upatrujemy szans na samodzielne i niezależne funkcjonowanie wszystkich osób, w tym z niepełnosprawnościami, osób starszych i innych osób o szczególnych potrzebach, na równi z innymi obywatelami" - czytamy we wspólnej deklaracji, którą podpisali dziś premier Mateusz Morawiecki oraz minister inwetsycji i rozwoju, Jerzy Kwieciński.

Program Dostępność+ to postulat nowych ram jakości życia, poprzez zapewnienie obywatelom równych szans w osiąganiu pozycji społecznej, możliwości samodzielnego funkcjonowania i udziału w różnych sferach życia. Jego celem jest podniesienie jakości życia i zapewnienie niezależności życia wszystkich obywateli, w tym osób starszych i osób z trwałymi lub czasowymi ograniczeniami. Służyć temu ma poprawa dostępności przestrzeni publicznej, produktów i usług w aspekcie architektonicznym, informacyjnym i komunikacyjnym.

„Chcemy rok po roku systematycznie poprawiać los osób z niepełnosprawnościami, z najróżniejszymi niepełnosprawnościami, tak żeby całe społeczeństwo było zintegrowane, żebyśmy rzeczywiście mogli powiedzieć z pełną świadomością, że Polska jest jedna i to jest moje zobowiązanie, to jest zobowiązanie naszego rządu.” – mówił podczas inauguracji Programu Dostępność+ premier Mateusz Morawiecki.

Główni odbiorcy Programu Dostępność+

Beneficjentami Programu będą nie tylko osoby starsze czy z niepełnosprawnościami.

Szacuje się, że nawet 30% społeczeństwa może mieć trwałe lub czasowe ograniczenia w mobilności czy percepcji (np. ludzie poruszający się przy pomocy kul, lasek, balkoników, protez, wózków inwalidzkich), niesłyszący, niedowidzący, z trudnościami manualnymi i poznawczymi (na przykład po udarze, chorujący na Alzheimera), kobiety w ciąży, osoby z wózkiem dziecięcym, z ciężkim bagażem oraz słabsze fizycznie, mające trudności w poruszaniu się itp. Przyjęte rozwiązania architektoniczne czy komunikacyjne będą uniwersalne a więc będą służyły także ludziom w pełni sprawnym (np. windy, podjazdy, informacja głosowa, oznaczenia dotykowe).

Główne działania Programu Dostępność+

Program ma dwa podstawowe wymiary.

Pierwszy – bardziej uniwersalny i długofalowy. Zakłada on, że państwo w swoich działaniach będzie zawsze uwzględniać potrzeby osób z niepełnosprawnościami. Np. tworząc prawo, które zagwarantuje, że nowe budynki będą pozbawione barier architektonicznych, przestrzeń publiczna (np. wyjście z dworca, przejścia dla pieszych) będzie odpowiednio oznakowane. Ocena skutków nowych regulacji będzie dokonywana z uwzględnieniem wpływu na osoby z niepełnosprawnościami a wszystkie nowe inwestycje (budynki, miejsca, transport) będą obowiązkowo zapewniać dostępność już od etapu ich projektowania – po odbiór.

Drugi wymiar (bezpośredni) to bieżące i planowane inwestycje (budowlane, transportowe, technologiczne). Inwestycje polegające na modernizacji/poprawie istniejącej infrastruktury, przestrzeni, środki transportu, stron internetowych czy usług.  Chodzi o ich dostosowanie do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, np. poprzez dodawanie funkcji komunikacyjnych w autobusach, likwidację progów i schodów w budynkach, poprawę jakości usług – obsługi, komunikacji, zakupów itp. dla osób z ograniczeniami w percepcji. Część efektów inwestycji będzie widoczna w dłuższym horyzoncie czasowym – np. wymiana taboru kolejowego, ale część efektów będzie widoczna szybciej np. likwidacja barier w szkołach czy gminach.

Wszystkie te działania będą realizowane w 8 obszarach: architektura, transport, edukacja, służba zdrowia, cyfryzacja, usługi, konkurencyjność i koordynacja.

Na Program w perspektywie 2018-25 przeznaczono 23 mld zł. Źródłami finansowania są fundusze europejskie, fundusze norweskie i EOG, publiczne środki krajowe (budżet państwa, środki jednostek samorządu terytorialnego, środki PFRON).