Projekt nowelizacji ustawy o pomocy społecznej jest przede wszystkim odpowiedzią na postulaty podmiotów zajmujących się stosowaniem przepisów dotyczących pomocy społecznej.

– Z całą mocą zapewniam, że słuchamy różnych środowisk, słuchamy ich uważnie i analizujemy pojawiające się postulaty. Przyjęty przez Radę Ministrów projekt ustawy dotyczącej pomocy społecznej jest tego efektem – mówi minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.

Co znalazło się w projekcie?

Wprowadzono korzystne zmiany dla pracowników socjalnych:

• Z 250 zł do 400 zł zwiększy się kwota dodatku do wynagrodzenia pracownika socjalnego zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy w samorządowych jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej. Chodzi o osoby, do których podstawowych obowiązków należy świadczenie pracy socjalnej w środowisku lub przeprowadzanie rodzinnych wywiadów środowiskowych poza siedzibą jednostki.
• Z 5 lat do 3 lat zmniejszono okres pracy pracowników socjalnych, od którego uzależniony jest dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni.
• Umożliwiono zdobycie uprawnień do wykonywania zawodu pracownika socjalnego poprzez zdobycie kwalifikacji w ramach ukończenia studiów podyplomowych z zakresu metodyki i metodologii pracy socjalnej.
• Ustalono ścieżkę awansu zawodowego dla pracowników socjalnych oraz wprowadzono okresowe oceny (z możliwością kwestionowania ich wyników przez pracownika).

Przewidziano zniesienie odpłatności za korzystanie z usług świadczonych w trybie dziennym w ośrodkach wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi

Zniesienie odpłatności dotyczy usług, które nie są świadczone przez całą dobę w ośrodkach wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi.

– Dochody dotyczące odpłatności nie są znaczące dla budżetu państwa, natomiast jest to odczuwalny wydatek dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz ich rodzin – tłumaczy minister Marlena Maląg.

Zmiany dotyczące ustalania wysokości zasiłku okresowego w przypadku osoby samotnie gospodarującej

• Obecnie wysokość zasiłku okresowego dla osoby samotnie gospodarującej ustalona jest do wysokości różnicy między kryterium dochodowym tej osoby a jej dochodem, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł miesięcznie.
• Po zmianie zasiłek będzie ustalany do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a jej dochodem, z tym że miesięczna kwota zasiłku nie może być wyższa niż kwota kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.
• Aktualna wysokość kryterium dochodowego na osobę w rodzinie wynosi 528 zł.
• Dzięki temu rozwiązaniu wysokość maksymalna zasiłku okresowego będzie zmieniać się każdorazowo wraz ze zmianą kryteriów dochodowych, co pozytywnie wpłynie na sytuację osób pobierających to świadczenie.

Uelastycznienie możliwości przyznawania świadczeń niepieniężnych

• Wprowadzono możliwość przyznania usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych w trybie pilnym, uzasadnionym nagłą zmianą stanu zdrowia osoby, której będą świadczone.
• Umożliwiono także wspólne skierowanie małżonków lub rodziców z dorosłymi dziećmi do tego samego domu pomocy społecznej.

Podwyższenie kar za prowadzenie nielegalnej placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku

Zaproponowano różne wysokości kar w zależności od ilości osób przebywających w nielegalnej placówce, czyli:

• w przypadku, gdy w danej placówce przebywa od 1 do 10 osób – kara wyniesie 10 000 zł,
• od 11 do 20 osób – 20 000 zł,
• powyżej 20 osób – 30 000 zł. 

Z 40 tys. zł do 60 tys. zł zwiększono także kary pieniężne w przypadku prowadzenia przez placówkę nadal tej samej lub innej działalności. Dotyczy to sytuacji po uprawomocnieniu się decyzji o nałożeniu kary pieniężnej za prowadzenie bez zezwolenia wojewody placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku.

Pozostałe rozwiązania
 

• Doprecyzowano przepisy dotyczące procedury zawierania kontraktu socjalnego z osobą bezdomną.
• Doprecyzowano przepisy dotyczące integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Polsce status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą.
• Zmieniono datę wejścia w życie zweryfikowanych kryteriów dochodowych –obowiązywać będą od 1 stycznia.
• Poszerzono możliwości realizacji usług w ramach rodzinnego domu pomocy.

W 2021 r. skutki finansowe projektowanych zmian wyniosą 50,78 mln zł.