Koncepcja deinstytucjonalizacji zakładająca przechodzenie od opieki o charakterze  instytucjonalnym do opieki świadczonej w środowisku rodzinnym i społeczności lokalnej, w wymiarze społecznym odnosi się przede wszystkim do procesu rozwoju usług świadczonych na poziomie lokalnych społeczności. Deinstytucjonalizacja stanowi paradygmat rozwoju usług społecznych przyjęty zarówno na szczeblu UE, jak i w polskiej krajowej polityce społecznej, a jednocześnie jest procesem wieloletnim i wielopłaszczyznowym, wymagającym długofalowych i wieloaspektowych działań.

Przechodzenie od opieki instytucjonalnej do opieki świadczonej w środowisku rodzinnym i społeczności lokalnej jest jednym z kryteriów spełnienia warunkowości podstawowej dla polityki spójności w obszarze społecznym na lata 2021-2027.

Działania związane z deinstytucjonalizacją usług zostały uwzględnione w projekcie  „Krajowego Programu Przeciwdziałania Ubóstwu i Wykluczeniu Społecznemu. Aktualizacja 2021-2027 z perspektywą do roku 2030”, gdzie w ramach poszczególnych priorytetów i działań Programu zaplanowano inicjatywy dotyczące przejścia od opieki instytucjonalnej do opieki świadczonej na poziomie lokalnych społeczności, zgodnie z ogólnoeuropejskimi wytycznymi w tym zakresie.

Strategia deinstytucjonalizacji

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przygotowało także dodatkowy, odrębny krajowy dokument strategiczny dotyczący deinstytucjonalizacji usług społecznych w Polsce –  „Strategię rozwoju usług społecznych”.

Dokument został przygotowany na podstawie ustaleń i wniosków wypracowanych w ramach Zespołu powołanego przez Ministra Rodziny i Polityki Społecznej, także przy udziale grupy ekspertów z zakresu poszczególnych obszarów usług, których dotyczy deinstytucjonalizacja – to m.in. osoby z niepełnosprawnościami, osoby starsze, rodziny oraz dzieci i młodzież w ramach pieczy zastępczej, osoby z problemami zdrowia psychicznego oraz osoby w kryzysie bezdomności.

Obecnie rozpoczynają się jego prekonsultacje. Uwagi można zgłaszać do 16 lipca br. Dedykowana skrzynka e- mail: strategia.prekonsultacje@mrips.gov.pl