Kompleksowa i stabilna polityka społeczna i rodzinna to bezpieczeństwo polskich rodzin i wszystkich jej członków – od rodziców z dziećmi przez seniorów aż po osoby z niepełnosprawnościami, mniej samodzielne.

– Kończący się właśnie rok 2020 był dla nas wszystkich trudnym czasem. Wiele miesięcy niełatwej walki z pandemią koronawirusa odcisnęło piętno na każdej dziedzinie życia społecznego. Wyzwań było wiele. To zarówno troska o zdrowie i życie Polaków, jak i zmagającą się z licznymi trudnościami gospodarkę, ochrona miejsc pracy. To, na co z pewnością należy zwrócić uwagę to fakt, że mimo trudności wszystkie dotychczasowe programy społeczne były realizowane sprawnie i bez zakłóceń – mówi minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.

Bezpieczna rodzina

Najlepszym przykładem jest tu program „Rodzina 500+”. Od początku działania programu do rodzin trafiło już ponad 131 mld zł, a wsparciem objętych jest 6,5 mln dzieci.

– Dzisiaj to świadczenie nabiera szczególnego znaczenia, jest dla wielu rodzin gwarantem bezpieczeństwa finansowego w trudnym czasie pandemii – wskazuje minister Marlena Maląg.

Bez żadnych zmian – mimo nauczania zdalnego – realizowany był też program „Dobry start”, czyli 300 zł na wyprawkę szkolną dla każdego uczącego się w szkole dziecka. Wnioski o świadczenie w ramach „Dobrego startu” można było składać do końca listopada. Zdecydowana większość uprawnionych skorzystała z tej możliwości.

Na realizację programu „Dobry start”, bez kosztów obsługi, w 2018 i 2019 r. wydatkowano łącznie ponad 2,67 mld zł. W 2020 r. zabezpieczyliśmy w budżecie państwa kwotę 1,42 mld zł na wyprawkę szkolną.

Inną ważną formą wsparcia dla rodzin umożliwiającą lepsze łączenie pracy zawodowej z życiem rodzinnym jest program „Maluch+”. Wspiera on rozbudowę sieci instytucji opieki nad najmłodszymi dziećmi poprzez dofinansowanie do tworzenia nowych i funkcjonowania już istniejących miejsc dla dzieci. W 2021 r. podobnie jak w edycji tegorocznej budżet programu „Maluch +” wyniesie 450 mln zł.

– 6,6 tys. żłobków i klubów dziecięcych działających w całej Polsce oferuje dzisiaj ok. 191 tys. miejsc opieki nad maluchami. W ramach edycji 2020 programu „Maluch+” powstać ma 20,5 tys. nowych miejsc opieki, a blisko 90 tys. już istniejących otrzyma dofinansowanie do dalszego funkcjonowania – wskazuje szefowa MRiPS.

Bez zmian działa również m.in. system zniżek dla rodzin 3+, czyli Karta Dużej Rodziny. Dzisiaj z Karty Dużej Rodziny korzysta łącznie ponad milion rodzin. W sumie aktywnych Kart jest ok. 3,3 mln, w tym 870 tys. elektronicznych. W programie uczestniczy 7,6 tys. partnerów, a ze zniżek można korzystać w ponad 29 tys. lokalizacji.

Aktywny senior, godna emerytura

Grupą, która szczególnie odczuwa zarówno skutki zakażenia, jak i obowiązujących obostrzeń, są osoby starsze.

– Bardzo zależy nam, by osoby starsze miały możliwość korzystania z dotychczasowych aktywności w jak najszerszym zakresie. Służą temu m.in. takie programy jak „Senior+” i Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych, czyli ASOS – mówi minister Maląg. – Jesteśmy w stałym kontakcie z placówkami i wiemy, że pracownicy robią co w ich mocy, by zapewniać seniorom bezpieczny dostęp do zajęć np. online i kontakt z innymi – dodaje.

 „Senior+” to 80 mln zł rocznie na tworzenie nowych i dofinansowanie już istniejących domów i klubów. Do końca 2019 r. w całym kraju funkcjonowało ponad 770 placówek oferujących łącznie ok. 19 tys. miejsc dla seniorów. W edycji 2020 przyznano dofinansowanie dla 258 nowych placówek, a 600 istniejących otrzymuje dofinansowanie do działalności.  

Z kolei ASOS to 40 mln zł rocznie. W sumie w latach 2016-2019 w całej Polsce w ramach programu sfinansowanych zostało ponad 1400 projektów, z których skorzystało prawie 608 tys. osób. W 2020 r. dofinansowanie otrzymało ponad 300 projektów.

Szczególną uwagę, jak zaznacza minister, poświęcono także wzrostowi minimalnych rent i emerytur. Od 2016 roku do 2020 r. minimalna emerytura i renta wzrosły o 36 proc. – z 882,56 zł do 1200 zł.

Dodatkowym wsparciem dla seniorów była też trzynasta emerytura – wypłacona po raz pierwszy w 2019 r., a od kolejnego roku gwarantowana w ustawie jako dodatkowe roczne świadczenie pieniężne. W 2020 r. świadczenie trafiło do ok. 9,8 mln emerytów i rencistów, a koszt jego wypłaty wyniósł ok. 11,7 mld zł.

Osoby z niepełnosprawnościami otoczone opieką

– Pamiętamy również o osobach mniej samodzielnych, osobach z niepełnosprawnościami. Szacujemy, że w 2020 roku nasze wydatki na działania na rzecz osób niepełnosprawnych osiągną rekordowe 27,4 mld zł – zaznacza szefowa resortu rodziny.

Filarem systemu wsparcia osób niepełnosprawnych jest Fundusz Solidarnościowy. Jego celem jest wsparcie społeczne, zawodowe, zdrowotne lub finansowe osób niepełnosprawnych. Z Funduszu Solidarnościowego finansowane są różne programy wsparcia.

To m.in. „Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej”. Z informacji, jakie otrzymujemy zarówno od asystentów, jak i osób korzystających ze wsparcia wiemy, że to naprawdę ważna i potrzebna pomoc. Wsparcie w czynnościach dnia codziennego to szansa na większą samodzielność.

To także „Usługi opiekuńcze dla osób niepełnosprawnych” – celem jest tu zwiększenie dostępności do usług opiekuńczych, również specjalistycznych, by każdy, kto potrzebuje pomocy, mógł ją otrzymać i by pomoc była udzielana w jak największym zakresie i na najwyższym poziomie.

 „Opieka wytchnieniowa” to program będący odpowiedzią na postulaty opiekunów osób niepełnosprawnych. Powstał po to, by choć częściowo odciążyć opiekunów, którzy na co dzień zajmują się osobami niepełnosprawnymi.

Do tego dochodzą także Centra opiekuńczo-mieszkalne. To ważna i potrzebna pomoc dla dorosłych osób niepełnosprawnych. Uczestnikom programu będzie zapewniona opieka, a zajmujący się nimi na co dzień opiekunowie otrzymają wsparcie i możliwość realizacji swoich codziennych aktywności.

Kwota zaplanowana na realizację programów resortowych z Funduszu Solidarnościowego w 2020 r. to 420 mln zł.

Także ze środków Funduszu Solidarnościowego wypłacane są od października 2019 r. świadczenia uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. To 4,5 mld zł w 2020 r.

W sumie to ponad 9,1 mld zł na rzecz osób niepełnosprawnych w 2020 r. z Funduszu Solidarnościowego (w ramach Funduszu Solidarnościowego finansowane jest także dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów).

To był trudny rok, ale się nie poddajemy

Jak podkreśla minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg, miniony rok, chociaż bez wątpienia trudny dla większości z nas, pokazał, że stabilna polityka społeczna to gwarant bezpieczeństwa dla Polaków.

– Pomimo pandemii wszystkie programy społeczne były kontynuowane i realizowane bez zakłóceń. To pokazuje, że jesteśmy odpowiedzialni i dbamy o polskie rodziny, dbamy o wszystkich obywateli – kwituje minister Maląg.