Sytuacja na rynku pracy w Polsce jest stabilna, a bezrobocie na rekordowo niskim poziomie. Nie oznacza to jednak, że nie potrzebujemy zmian – przeciwnie, wciąż sporo jest w tym obszarze do zrobienia.

Właśnie dlatego Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia, który został przyjęty przez Radę Ministrów na posiedzeniu 24 grudnia br. Ustawa realizuje również jeden z kamieni milowych zapisanych w Krajowym Planie Odbudowy.

Dlaczego potrzebujemy nowej ustawy?

Obowiązujące dzisiaj przepisy tworzone były 20 lat temu, w międzyczasie nowelizowane około 200 razy. To, co sprawdzało się 2 dekady wcześniej, gdy bezrobocie było na poziomie 20 proc., niekoniecznie przystaje do dzisiejszych realiów. Nowe przepisy mają odpowiadać na aktualne potrzeby zarówno osób szukających pracy, jak i pracodawców.

Zależy nam, by urzędy pracy były miejscami nowoczesnymi, przyjaznymi i pomocnymi dla swoich klientów. Chcemy wzmacniać potencjał i skuteczność działania publicznych służb zatrudnienia.

Co zrobimy, by tak się stało?

• Umożliwimy rejestrację w urzędzie pracy w miejscu zamieszkania, a nie zameldowania
• Zlikwidujemy ograniczenia wiekowe w dostępie wielu instrumentów rynku pracy, m.in. do bonu na zasiedlenie

Dziś wiele instrumentów skierowanych jest do określonych grup wiekowych np. do osób do 30. roku życia.

• Zwiększymy dostęp do dobrej jakości ofert pracy

Projekt ustawy zakłada ułatwienie pracodawcom zgłaszania ofert pracy poprzez ograniczenie informacji, które muszą podawać – zgłaszanie ofert pracy będzie proste. Pracodawcy z sektora publicznego będą zobowiązani do zamieszczania ofert pracy w bazie rządowej prowadzonej przez resort pracy. Dzięki temu osobom szukającym pracy łatwiej będzie przeszukiwać jedną bazę ofert. Dodatkowo umożliwimy publikowanie ofert pracy osobom fizycznym np. w zakresie usług opiekuńczych dla osób starszych lub z niepełnosprawnościami.

• Wdrożymy nowy system teleinformatyczny

Ma on umożliwiać osobom szukającym pracy zakładanie kont i uzyskiwanie pomocy urzędów pracy online, w tym automatyczne otrzymywanie informacji o nowych ofertach pracy odpowiadających ich kwalifikacjom.

• Poprawimy efektywność funkcjonowania Krajowego Funduszu Szkoleniowego

Krajowy Fundusz Szkoleniowy (KFS) powstał w 2014 roku i stał się jednym z najpopularniejszych instrumentów, z których korzystają pracodawcy. Co roku z Funduszu Pracy przeznaczamy ponad 270 mln zł na różne formy kształcenia ustawicznego pracodawców i ich pracowników.

Najważniejszymi zmianami, które wprowadza nowa ustawa, jest poszerzenie dostępu do KFS dla przedsiębiorców samozatrudnionych oraz osób objętych zwolnieniami monitorowanymi, a także osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilno-prawnych, ponieważ obecnie korzystają z tego pracownicy zatrudnieni na podstawie Kodeksu pracy.

• Zwiększymy wsparcie dla rodzin oraz opiekunów osób z niepełnosprawnościami

Pierwszeństwo w uzyskaniu wsparcia z urzędu pracy będzie przysługiwało m.in. bezrobotnym osobom z niepełnosprawnościami, członkom rodzin wielodzietnych posiadającym Kartę Dużej Rodziny. Jednocześnie opiekunowie osób z niepełnosprawnościami, którzy zarejestrują się jako poszukujący pracy, będą mogli korzystać ze wszystkich form wsparcia na takich samych zasadach, jak osoby bezrobotne. Dzisiaj ten katalog jest ograniczony.

• Wprowadzimy nowe instrumenty aktywizujące seniorów

Przedsiębiorca będzie mógł otrzymać dofinansowanie za zatrudnienie emeryta. To z jednej strony zachęta dla pracodawców do zatrudniania seniorów, z drugiej – większa szansa na zatrudnienie dla chętnej osoby starszej. Co ważne, seniorzy będą mogli także korzystać ze szkoleń finansowanych przez urzędy pracy.

• Zwiększymy wsparcie dla grup wrażliwych na rynku pracy

Szczególną grupą wśród długotrwale bezrobotnych (385,9 tys. osób w 2023 r.) są osoby korzystające ze świadczeń pomocy społecznej. Osoby te z uwagi na wielowymiarowość i specyfikę problemów wymagają kompleksowego wsparcia w procesie powrotu na rynek pracy. Urząd pracy oraz instytucje pomocy społecznej będą zawierały porozumienie o współpracy, mające na celu zaplanowanie i realizację działań kierowanych do wspólnego klienta.

• Zajmiemy się aktywizacją biernych zawodowo

Osób biernych zawodowo jest dzisiaj w Polsce prawie 12,7 mln. Aż 3,9 mln to osoby w wieku produkcyjnym, które z różnych powodów nie pracują i nie szukają zatrudnienia. Dzięki nowym przepisom urzędy pracy będą miały za zadanie docierać do tej grupy i motywować do podejmowania aktywności zawodowej.

• Umożliwimy rolnikom rejestrację w urzędach pracy

Obecnie rolnicy, jeśli posiadają nieruchomość rolną o powierzchni powyżej 2ha przeliczeniowych, nie mogą rejestrować się jako bezrobotni i korzystać z usług i instrumentów rynku pracy. Przepisy, które wprowadzimy, będą dawały im taką możliwość. Dzięki temu zyskają oni możliwość nowych kwalifikacji poszukiwanych na rynku pracy, a pracodawcy zyskają nowe zasoby kadrowe.