Czym są Domy Pomocy Społecznej?

Domy Pomocy Społecznej świadczą usługi bytowe, opiekuńcze i wspomagające osobom wymagającym całodobowej opieki z powodu m.in. wieku, choroby lub niepełnosprawności. Placówki prowadzone są przez samorządy – gminy i powiaty - lub jednostki działające na ich zlecenie. Samorządy odpowiadają również za utrzymanie i finansowanie placówek.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiada za ramy prawne związane z funkcjonowaniem placówek pomocy społecznej, w tym domów pomocy społecznej. Ponadto budżet państwa dofinansowuje utrzymanie tych mieszkańców DPS, którzy zamieszkali w placówkach jeszcze przed 2004 rokiem, czyli wejściem w życie znowelizowanej ustawy o pomocy społecznej.

W jaki sposób zadbano o bezpieczeństwo mieszkańców i pracowników DPS?

Od momentu wprowadzenia ograniczeń związanych z pandemią koronawirusa ministerstwo jest w stałym kontakcie ze służbami wojewodów. Na bieżąco monitorujemy sytuację domów pomocy społecznej i ich mieszkańców.

Oprócz tego za pośrednictwem wojewodów zostały przekazane organom prowadzącym placówki pomocy społecznej instrukcje i rekomendacje dotyczące m.in. postępowania w przypadku podejrzenia, bądź wystąpienia zakażenia wśród mieszkańców, organizacji usług i systemu pracy personelu domu. Do tej pory ministerstwo wydało siedem instrukcji i rekomendacji poprzez wojewodów do organów prowadzących placówki. W miarę nasilenia zagrożenia instrukcje są aktualizowane.

Na jaką pomoc finansową mogą liczyć samorządy prowadzące DPS?

Przekazane zostało dodatkowe 20 milionów złotych z rezerwy celowej budżetu państwa na wsparcie powiatów w prowadzeniu placówek. Potrzeby w tym zakresie będą jeszcze weryfikowane w drugim kwartale br.

Oprócz tego marszałkowie województw mogą przeznaczyć na wsparcie DPS-ów i innych instytucji opiekuńczych nawet 1 miliard złotych z funduszy unijnych. Za te środki mogą kupić m.in. środki ochrony indywidualnej, sprzęt do dezynfekcji, a także będą mogli też sfinansować tymczasowe lub stałe przeniesienie osób z dużych instytucji do miejsc o mniejszym zagrożeniu epidemicznym, na przykład do mieszkań wspomaganych, chronionych, środowiskowych domów samopomocy, warsztatów terapii zajęciowej, czy szkół specjalnych, a także dodatkowych miejsc odbywania kwarantanny.

Część województw uruchomiło już ponad 125 milionów złotych. Inne przygotowują podobne projekty.

Co ze środkami ochronnymi dla DPS?

Na wniosek Ministra Rodziny Agencja Rezerw Materiałowych udostępniła płyn do dezynfekcji rąk oraz maseczki trójwarstwowe, które przekazane zostały wojewodom, a następnie rozdysponowane domom pomocy społecznej. Płyn do dezynfekcji – na prośbę MRPiPS – przekazał wojewodom również KGHM. Do domów pomocy społecznej trafiło 29 115 litrów płynu do dezynfekcji, 974 460 maseczek, 174 039 przyłbic i 964 460 par rękawiczek.

Kolejne środki z Agencji Rezerw Materiałowych, jakie w najbliższym czasie trafią do placówek pomocy społecznej, w tym DPS-ów, to: 18 840 litrów płynu dezynfekującego, 2 328 424 rękawiczek ochronnych, 1 164 212 maseczek ochronnych, 353 562 przyłbic i 117 854 kombinezonów.

W pomoc DPS zaangażowały się także firmy zewnętrzne. Grupa PKN Orlen zadeklarowała zaopatrzenie placówek w środki ochrony i higieny osobistej: maski ochronne, rękawice, kombinezony, gogle oraz płyny do dezynfekcji rąk i powierzchni. Łącznie na ten cel Grupa Orlen przeznacza prawie 4 mln zł. Transportem środków do placówek zajmą się zakładowe straże pożarne. Pomoc trafi do 21 placówek w całej Polsce.

Czego konkretnie dotyczą instrukcje i rekomendacje, które zostały przekazane wojewodom?

Chodzi o rekomendacje, których wdrożenie ma na celu poprawę bezpieczeństwa mieszkańców DPS-ów. Zaleciliśmy m.in. uniemożliwienie wstępu na teren obiektów domów osobom, których obecność nie jest konieczna do zapewnienia ciągłości ich działalności, ograniczenie aktywności mieszkańców poza terenem placówki i informowanie o ryzyku jakie niesie ze sobą nieprzestrzeganie zasad higieny i wskazówek Głównego Inspektora Sanitarnego w powyższym zakresie. Zaleciliśmy ograniczenie nowych przyjęć do DPS do wyjątkowych sytuacji, np. takich jak przyjęcie mieszkańca po leczeniu szpitalnym. Rekomendacje dotyczyły także wsparcia personelu domów pomocy społecznej pracownikami innych placówek – jak np. ośrodki wsparcia, których działalność została zawieszona, czy też wolontariuszami, przy zachowaniu stosownego bezpieczeństwa. Ponadto przygotowaliśmy procedury postępowania w przypadku podejrzenia lub wystąpienia u mieszkańca zachorowania na COVID-19. Część zaleceń dotyczyła organizacji pracy w domu: tu rekomendowaliśmy aby w razie potrzeby w domach pomocy społecznej wprowadzić system rotacyjny pracy pracowników.

Zwracaliśmy także uwagę na konieczność zapewnienia mieszkańcom w tej trudnej sytuacji wsparcia psychologicznego, czy też kontaktu z rodzinami i bliskimi za pośrednictwem elektronicznych form kontaktu.