Jędrzejów. Aula ze stolikami do pracy przy komputerze jest wypełniona kursantami. To seniorzy, którzy biorą udział w projekcie e-SENIOR 2.0. – Osoby starsze bardzo chcą być na bieżąco z technologią i możliwościami, które daje internet. Właśnie dlatego prowadzimy zajęcia w małych, dziesięcioosobowych grupach, aby miały praktyczny wymiar. Seniorzy pracują na komputerach, tabletach i smartfonach. Uczą się zakładania skrzynek e-mail oraz ich obsługi. Popularne jest także korzystanie z social mediów – opowiada Iwona Sobczyk, dyrektor Ośrodka Kształcenia Zawodowego w Jędrzejowie i Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Kielcach.

Ostatnio w ramach rządowego programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych (ASOS) placówka zrealizowała projekt e-SENIOR, który zachęcił seniorów do aktywnego włączania się w podnoszenie wiedzy i umiejętności.

Wspólne gotowanie niezależne od wieku

O środki z programu ASOS starać się mogą organizacje pozarządowe i inne podmioty działające na rzecz osób starszych. W ramach ubiegłorocznej edycji ASOS złożono 1 330 ofert. W 2018 roku do dofinansowania zostało przyjętych 325 ofert na łączną kwotą ok. 38 mln zł. Działaniami objętych zostało ponad 114 tys. osób. W trakcie naboru, w ramach edycji 2018 do dofinansowania przyjęto projekty w ramach czterech priorytetów: edukacja osób starszych (dotację otrzymało 88 ofert), aktywność społeczna promująca integrację wewnątrz- i międzypokoleniową (dofinansowano 98 ofert), partycypacja społeczna osób starszych (65 ofert), usługi społeczne dla osób starszych (74 oferty).

W Lubaczowie od marca do grudnia 2018 roku realizowano projekt „Międzypokoleniowe smaki życia”, w którym wzięło udział 12 seniorów i 12 nastoletnich uczestników. Ideą była integracja międzypokoleniowa poprzez wspólne gotowanie, przy jednoczesnym promowaniu zdrowego stylu życia. – Zaczęliśmy od warsztatów integracyjnych, bo zauważyliśmy, że obie grupy postrzegają siebie poprzez stereotypy. Głównie był to stereotyp wieku. Podczas kilkudniowego wyjazdu do Nasutowa w okolicach Lublina uczestnicy mogli wzajemnie się poznać – opowiada Beata Paluszek z Lubaczowskiego Centrum Inicjatyw Społecznych „Nasza Przyszłość”.

Projekt obejmował także warsztaty kulinarne, piknik rodzinny i spotkania poświęcone zdrowemu stylowi życia i odżywania. – Co ciekawe, z częścią działań wychodziliśmy do mieszkańców. Seniorzy wraz z młodzieżą przygotowali Andrzejki dla uczniów jednej ze szkół podstawowych oraz Wigilię na rynku miejskim dla mieszkańców. Wcześniej był piknik i kuchnia społeczna – mówi. Na zakończenie projektu powstał kalendarz z przepisami na regionalne pyszności.

Dla uczestników było to także niezwykłe przeżycie. – Rozmowy z juniorami, jak mówiliśmy na naszą młodzież, były fantastyczne. Okazało się, że oni chcieli nas tak samo szybko poznać, jak i my ich. Udzieliła mi się ta energia i czułem się, jakbym miał kilka lat mniej – żartuje Józef Leszczyński, senior. Cennym doświadczeniem było także gotowanie dla mieszkańców. – Imprezie towarzyszyły emocje, bo chcieliśmy dobrze wypaść. A gdy na imprezę wigilijną przyszły tłumy i wszystko szybko zostało zjedzone, poczuliśmy wielką radość – opowiada. Józefowi Leszczyńskiemu kibicowała żona. – Chętnie słuchała relacji z warsztatów – dodaje. Podobnie widzą to młodzi. Wiktoria Reizer, młoda uczestniczka warsztatów, jednocześnie młodzieżowa radna, wspomina: – Do udziału w projekcie przede wszystkim zachęciła mnie możliwość międzypokoleniowej współpracy. Poza tym chciałam poprawić nieco swoje zdolności kulinarne – mówi. Zdaniem Wiktorii Reizer ważnym elementem spotkań było wzajemne obalanie stereotypów. – Uważam, że seniorzy to ciekawi ludzie, wciąż mający wiele energii do życia – dodaje.
Tematyka zdrowych posiłków, a co za tym idzie zdrowego trybu życia, podejmowana była także w projekcie „KU zdrowiu przez Kuchnię”, który zrealizowała łódzka Fundacja Biosynergia.

Jak dziadek z wnuczkiem

Projekty ASOS przyciągają tłumy. Monika Kowner z łódzkiej Fundacja ogród serca, która od maja do października ubiegłego roku zrealizowała projekt skierowany do dziadków i wnuków mówi: – Zainteresowanie było ogromne. Mieliśmy 60 uczestników, seniorów i ich wnuków w wieku od 6 do 12 lat. To niezwykłe, że uczestnicy nauczyli się spędzać wspólnie czas, choć wcześniej nie mieli na to pomysłu. Dziadkowie i wnuki razem uczestniczyli w zajęciach sportowo – rekreacyjnych, kulturalnych, warsztatach twórczych, a też uczyli się obsługi komputera, języka angielskiego i chińskiego – opowiada Monika Kowner. Wspólne spędzanie czasu stworzyło głębokie więzi nie tylko między seniorami oraz wnukami, ale również między uczestnikami zadania.  To ważne, że wszystkie grupy wiekowe otworzyły się na relacje. Seniorzy mogli wymieniać się doświadczeniami, zapomnieli o samotności – dodaje.

Bezpieczny senior

Seniorzy, choć czasem tego nie dostrzegają, wciąż mają przed sobą wiele zadań. Także obywatelskich. W ramach projektu „Obywatel senior - rozwój zaangażowania obywatelskiego wśród seniorów” odbyły się szkolenia na temat demografii i aktywnego starzenia się, moduł o wolontariacie oraz o bardziej rozbudowanych formach aktywności społecznej. Projekt zrealizowano w sześciu gminach województwa łódzkiego. Zajęcia objęły Styków, Zgierz, Łódź, Rusiec, Mokrsko i Błaszki.

Z kolei w Ostrowcu Świętokrzyskim zrealizowany został projekt „Karuzela dla seniorów”.  Oprócz warsztatów rękodzielniczych czy wokalno-teatralnych zorganizowano spotkania edukacyjne dotyczące kwestii związanych z bezpieczeństwem seniorów.
– W naszych warsztatach i spotkaniach wzięło udział sześćdziesięciu seniorów. Chcieliśmy nie tylko aktywizować uczestników przez zajęcia sportowe i kreatywne, ale także poprzez spotkania edukacyjne z policjantami i specjalistami praw konsumenta. Uświadamialiśmy uczestnikom, że mogą stać się ofiarami oszustwa na wnuczka, na policjanta czy na pracownika ZUS – mówi Robert Credo ze Stowarzyszenia Aktywności Kulturalnej „Karuzela”. Sporym zainteresowaniem cieszyły się także zajęcia z udzielania pierwszej pomocy oraz bezpłatne badania i konsultacje z dietetykiem. Dodaje: - Seniorzy to bardzo aktywna grupa, trzeba jej tylko pomóc rozwinąć zainteresowania.