– Polska od początku jest na pierwszej linii pomocy humanitarnej, udzielanej Ukrainie po napaści wojsk rosyjskich na to państwo – powiedziała minister Marlena Maląg podczas spotkania z Sekretarzem Generalnym OECD (Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) Mathiasem Cormannem.

Podczas wizyty w siedzibie Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej Mathias Cormann zapoznał się z działaniami, prowadzonymi przez rząd, na rzecz Ukrainy i przebywających w Polsce obywateli Ukrainy.

Tym ciężarem musimy się dzielić

– Odpowiedź humanitarna Polski na wojnę w Ukrainie, jej hojność i otwarcie Polaków jest niezwykłe i robi ogromne wrażenie – zapewnił Sekretarz Generalny OECD Mathias Cormann.

Dodał, że tym ciężarem musimy się w Europie dzielić. Dzisiejsze spotkanie i zapowiedziana na jutro międzynarodowa konferencja OECD w sprawie uchodźców, która nieprzypadkowo odbędzie się w Warszawie, służą właśnie identyfikacji potrzeb w tym zakresie.

Pobyt, opieka, praca

Minister Marlena Maląg przedstawiła pomoc, kierowaną do obywateli Ukrainy, przebywających w Polsce od 24 lutego.

– Najważniejsze były szybkie rozwiązania legislacyjne, legalizujące pobyt tych osób – mówiła minister Maląg.

Nadanie numeru PESEL nie tylko legalizuje przebywanie na terenie Polski, ale daje dostęp do rynku pracy.

– Mamy niskie bezrobocie, zatem chcący pracować Ukraińcy znajdą zatrudnienie – powiedziała minister Maląg. Dodatkowo wzmocnią naszą gospodarkę. Do dziś w nasz rynek pracy włączyło się już ponad 100 tys. z nich. – Szacując, że spośród przybywających pracować może ok. 500 tys., gdyż resztę stanowią dzieci i osoby starsze, to bardzo dobry wynik, osiągnięty w tak krótkim czasie – oceniła minister.

Dzieci pod opieką

Wiceminister Barbara Socha mówiła o systemie opieki nad dziećmi, przybywającymi do Polski z ukraińskich domów dziecka lub samodzielnie. Opisała system, polegający na zorganizowaniu dwóch sztabów:  ewakuacji i pobytu oraz przygotowaniu hubu w Stalowej Woli.

– Specustawą wprowadziliśmy nową instytucję opiekuna tymczasowego – powiedziała wiceminister Socha. Dzięki temu sieroty, przekraczające granice bez żadnej opieki, zyskują reprezentanta prawnego, niezbędnego do dalszego funkcjonowania, korzystania ze świadczeń rodzinnych czy edukacji.

Podkreśliła też ścisłą współpracę ze stroną ukraińską, polegającą m.in. na dokładnej ewidencji osób nieletnich i nadzorem nad ich miejscem pobytu lub przemieszczania się dalej.

Wygaszać wątki rosyjskiej propagandy

Janusz Cieszyński, sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów odpowiedzialny za realizację zadań z zakresu informatyzacji oraz pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa, opisał cyfrowe rozwiązania, służące identyfikacji osób przybywających do nas z Ukrainy.

– Z nadaniem numeru PESEL wiąże się również uzyskanie fotografii biometrycznej i odcisków palców, co pozwala na zbudowanie wiarygodnej bazy danych – mówił wiceminister Cieszyński.  Dodał, że większość z przybyszy założyła też profil zaufany, dający dostęp do oferowanych przez państwo e-usług, w tym aplikacji mobilnej z dokumentem tożsamości. Poinformował, że w przygotowaniu jest internetowe narzędzie, mogące łączyć pracodawców z poszukującymi pracy.

Wiceminister Cieszyński zwrócił się też do Sekretarza Mathiasa Cormanna o zainicjowanie ponadnarodowych działań, ograniczających możliwości dezinformacji podczas toczonej przez Rosję wojny informacyjnej.

– Powinniśmy wspólnie wygaszać wątki rosyjskiej propagandy – apelował wiceminister Cieszyński.

Otwarte szkoły

Wojciech Murdzek, sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki, omówił włączanie Ukraińców w nasz system edukacji, począwszy od kształcenia przedszkolnego, przez szkoły podstawowe i średnie, po studentów i pracowników naukowych.

 Już na drugi dzień po agresji rosyjskiej w lutym minister edukacji wystosował pismo do rektorów wyższych uczelni z prośbą o przygotowanie miejsc dla studentów ukraińskich – przypomniał wiceminister Murdzek.

W opinii wiceministra EiN wyzwanie stanowi nierównomierne osiedlanie się przybywających. – W woj. świętokrzyskim jest ich dziesięć razy mniej, niż w mazowieckim – mówił wiceminister. Dotyczy to także tych, którzy powinni chodzić do szkoły. Dodał, że instytucje edukacji korzystają z pomocy ukraińskich nauczycieli, a także studentów i wolontariuszy, znających język ukraiński.

Kto pomoże pomagającym?

Wiceminister Anna Schmidt podkreślała znaczenie międzynarodowego kontekstu sytuacji na Ukrainie.

Dziś Polska jest jednym z pierwszych ambasadorów ukraińskiej sprawy niepodległościowej – mówiła wiceminister – ale ta sprawa dotyczy całego wolnego, demokratycznego świata.

Polska, by jeszcze lepiej pomagać, potrzebuje konkretnej pomocy materialnej od państw i organizacji międzynarodowych.