W dniu 13 grudnia 2024 r. Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, podpisała rozporządzenie w sprawie standardów opieki sprawowanej nad dziećmi w wieku do lat 3. Rozporządzenie wprowadza standardy opieki, które instytucja opieki musi spełnić podmiot tworzący instytucje opieki nad dziećmi w wieku do lat 3, aby mógł zostać wpisany do rejestru żłobków i klubów dziecięcych albo do wykazu dziennych opiekunów oraz określono standardy niezbędne i fakultatywne do spełnienia w trakcie prowadzenia działalności polegającej na sprawowaniu opieki nad dziećmi do lat 3.

Standardy opieki uwzględniają potrzeby małych dzieci, które wykraczają poza samą potrzebę opieki i dotyczą w szczególności ich rozwoju fizycznego, psychologicznego, poznawczego, emocjonalnego i społecznego.

Standardy opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 zostały podzielone na 4 obszary:

1) pracy z dziećmi, który dotyczy codziennych doświadczeń dzieci w żłobkach, klubach dziecięcych i u dziennego opiekuna. Kluczowe dla tych doświadczeń są tworzone przez personel warunki sprawowania opieki, dotyczące zarówno organizacji życia instytucji opieki, jak i panującej atmosfery oraz jakości relacji z dziećmi opartych na szacunku i respektowaniu ich praw;

2) organizacji pracy personelu zatrudnionego w żłobku lub klubie dziecięcym i organizacji pracy dziennego opiekuna, który określa dbałość o profesjonalizację usług opiekuńczych i edukacyjnych, a także o rozwój pracowników, ich dobrostan, przejrzystość i użyteczność procedur oraz odpowiednia aranżacja przestrzeni są podstawą tworzenia wysokiej jakości instytucji opieki. Doskonalenie świadczonych usług, lepsza interakcja między personelem a dziećmi wynikać ma z systematycznego monitorowania i ewaluacji prowadzonej w atmosferze szacunku i zaufania;

3) współpracy personelu zatrudnionego w żłobku lub klubie dziecięcym i dziennego opiekuna z rodzicami, ma na względzie rozumienie decydującej roli rodziców i rodziny w życiu dziecka. Personel  tworzy warunki umożliwiające rodzicom włączanie się w życie instytucji opieki oraz daje im możliwości podnoszenia kompetencji rodzicielskich. Współpraca personelu i rodziców powinna być oparta na wzajemnym szacunku i otwartości w dzieleniu się informacjami ważnymi dla kształtowania spójnego środowiska rozwoju każdego dziecka.

4)  monitorowanie wdrażania ww. standardów.

Rozporządzenie określa szczegółowy zakres standardów. Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, wszystkie instytucje opieki będą musiały spełnić standardy niezbędne od 1 stycznia 2026 r. Wydłużony okres dostosowawczy został wprowadzony w celu uniknięcia negatywnych skutków zbyt szybkiego wprowadzenia regulacji przy nieprzygotowanym dostatecznie systemie wczesnej edukacji i opieki.  W związku z tym również wejście w życie rozporządzenia przewidziano na dzień 1 stycznia 2026 r. Umożliwi to przygotowanie instytucji opieki do wdrożenia standardów, a wcześniej – na skutek projektowanych zmian prawnych – doprowadzi do sytuacji, w której zapewniona zostanie dostępność terytorialna i finansowa instytucji opieki w każdej gminie. Umożliwi to również dostosowanie się do nowego porządku prawnego podmiotów prywatnych, które stanowią większość instytucji opieki nad dziećmi do lat 3 w Polsce, a jednocześnie nie zniechęci do tworzenia nowych miejsc opieki w kulminacyjnym etapie wdrażania programu rozwoju instytucji opieki Aktywny Maluch 2022-2029.

Wysoka jakość sprawowanej opieki jest podkreślana przez rodziców, którzy chcieliby mieć pewność, że ich dzieci uczęszczające do żłobka, klubu dziecięcego albo objęte opieką dziennego opiekuna poza opieką, mają zapewnioną edukację dostosowaną do wieku dzieci, ich stanu, cech grupy, w jakiej funkcjonują. Wysoka jakość zostanie zapewniona dzięki ww. rozporządzeniu, opracowanym podręcznikom metodycznym dla opiekunów i właścicieli instytucji oraz gmin, które będą kontrolować wdrożenie jakości.