Usługi sąsiedzkie są nową formą świadczenia pomocy społecznej, która została wprowadzona pod koniec lipca 2023 roku na mocy nowelizacji Ustawy o pomocy społecznej. Ich świadczenie będzie możliwe od 1 listopada br.

Nie mam wątpliwości, że wprowadzenie usług społecznych będzie miało wpływ na rozwój usług społecznych, przede wszystkim dla osób starszych, które nie potrzebują jeszcze specjalistycznej pomocy opiekuńczej, ale mają trudności np. z samodzielnym zrobieniem większych zakupów czy sprzątaniem mieszkania. To ważne i potrzebne wsparcie – mówi Marlena Maląg, minister rodziny i polityki społecznej.

Jak wskazuje, gminy mogą otrzymać wsparcie na realizację usług sąsiedzkich dla mieszkańców w wieku 65+ w ramach kolejnej edycji Korpusu Wsparcia Seniorów na rok 2024. Na ten cel zaplanowano blisko 30 mln zł.

Kto może skorzystać z pomocy?

Usługi sąsiedzkie to wsparcie skierowane przede wszystkim do osób samotnych, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają wsparcia innych – i nie mogą go otrzymać. Przepisy umożliwiają jednak gminie rozszerzenie katalogu osób, które będą mogły otrzymać wsparcie. Z pomocy będą mogły więc skorzystać także te osoby, których rodzina, w tym wspólnie niezamieszkujący małżonek, zstępni i wstępni, nie mogą zaoferować takiego wsparcia – wyjaśnia Stanisław Szwed, wiceminister rodziny.

Wiceszef MRiPS podkreśla, że nie obowiązuje tu kryterium dochodowe – sytuacja finansowa osoby wymagającej usług sąsiedzkich nie będzie brana pod uwagę.

Kto udzieli takiej pomocy?

Świadczeniem usług sąsiedzkich będą mogły zajmować się osoby, które spełnią poniższe wymagania:

• ukończyły 18. rok życia,
• nie należą do rodziny osoby, dla której mają być świadczone usługi,
• nie są zamieszkującym oddzielnie członkiem rodziny (małżonkiem, wstępnym lub zstępnym) osoby, dla której mają być świadczone usługi,
• oświadczyły, że są zdolne pod kątem psychofizycznym do świadczenia tego typu usług,
• zamieszkują w okolicy osoby, dla której przeznaczone są usługi,
• przeszły szkolenie w zakresie udzielania pierwszej pomocy,
• zostały zaakceptowane przez organizatora usług i osobę, na rzecz której usługi te mają być świadczone.

Kto zorganizuje wsparcie?

Organizatorem usług sąsiedzkich będą gminy właściwe pod względem miejsca zamieszkania osoby, która będzie ubiegała się o przyznanie tego typu usług, albo innego rodzaju podmioty uprawnione do ich prowadzenia.

Tak jak przy pozostałych zadaniach, gmina będzie mogła zadecydować, czy organizując na swoim terenie usługę sąsiedzką będzie korzystać z możliwości jej zlecenia organizacjom społecznym.