Robimy wszystko, żeby wzrost stopy bezrobocia był jak najmniejszy. Walczymy o każde miejsce pracy. Wszystkie nasze działania są temu podporządkowane – powiedziała minister Marlena Maląg komentując szacunkowe dane resortu dotyczące poziomu bezrobocia w kwietniu.

Tarcze na ochronę miejsc pracy

Żeby wspierać przedsiębiorczość i chronić miejsca pracy rząd Zjednoczonej Prawicy uruchomił tarczę antykryzysową, która daje firmom narzędzia do walki o przetrwanie w warunkach epidemii. Zwolnienie ze składek ZUS, świadczenie postojowe, pożyczka dla mikroprzedsiębiorców czy wsparcie z środków  Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych to instrumenty, które – w  ramach tarczy – zapewniają ochronę firmom.

Z danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wynika, że do przedsiębiorców trafiło już ponad 6,24 mld złotych z tytułu wsparcia z różnych instrumentów tarczy. Wsparcia, które ma pozwolić firmom m.in. na utrzymanie stanu zatrudnienia.

Wsparcie kierowane jest również bezpośrednio do pracowników, ponieważ chroni ich przed utratą miejsc pracy, a co za tym idzie pozwala utrzymać pracownikom aktywność zawodową i zabezpieczyć ich materialnie w czasie kryzysu z jakim przyszło się zmierzyć polskiej i światowej gospodarce – mówi minister Marlena Maląg i wylicza, że dzięki wszystkim instrumentom tarczy antykryzysowej ochroniliśmy już trzy miliony miejsc pracy.

Do tego działa jeszcze tzw. tarcza finansowa – w jej ramach na konta przedsiębiorców trafiło ok. 8,7 mld złotych, które chronią – jak mówi prezes Polskiego Funduszu Rozwoju Paweł Borys – miejsca pracy blisko pół miliona pracowników.

Ochrona miejsc pracy i polskiej przedsiębiorczości to nasz priorytet – rządu, wspominanego PFR, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych czy urzędów pracy, zarówno tych działających na szczeblu powiatowym, jak i wojewódzkim.

Nowe zadania dla urzędów pracy

To głównie urzędy pracy zajmują się wdrażaniem rozwiązań przewidzianych w tarczy antykryzysowej w obszarze rynku pracy. To właśnie urzędy pracy rozpatrują wnioski przedsiębiorców chcących skorzystać z wybranych narzędzi tarczy. W przypadku np. pożyczki dla mikroprzedsiębiorców to zadanie dla powiatowych urzędów pracy, z kolei wnioskami dotyczącymi wsparcia z środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych zajmują się wojewódzkie urzędy pracy.

Wiąże się z bardzo dużym obciążeniem tych urzędów oraz wyzwaniami związanymi z nowym charakterem wprowadzonych instrumentów. Mówiąc wprost, w warunkach epidemii i spodziewanego spowolnienia gospodarczego zmienia się rola urzędów pracy. Wcześniej skupione na przeciwdziałanie skutkom bezrobocia i aktywizacji osób pozostających bez pracy, teraz muszą troszczyć się o wsparcie przedsiębiorców i ochronę dotychczasowych miejsc pracy.

Wsparcie na każdym możliwym polu

Wspieramy urzędy w tych zadaniach na każdym możliwym polu. Zależy nam na tym, żeby wnioski przedsiębiorców bez zbędnej zwłoki były przez urzędników rozpatrywane, a wsparcie jak najszybciej trafiało do firm i pracowników. To kluczowe na tym etapie walki z negatywnymi dla gospodarki skutkami pandemii – mówi Marlena Maląg.

Wsparcie na „każdym możliwym polu” oznacza, że resort pracy m.in. na bieżąco współpracuje z Konwentem Dyrektorów Wojewódzkich Urzędów  Pracy oraz Radą Forum Dyrektorów Powiatowych Urzędów Pracy, a wszelkie pojawiające się trudności we wdrażaniu nowych instrumentów są na bieżąco omawiane i rozwiązywane. Resort wspiera urzędy pracy odpowiadając na szereg pytań związanych z praktycznym wdrażaniem instrumentów tarczy antykryzysowej. Ministerstwo merytorycznie wspiera też pracowników Centrum Informacyjno-Konsultacyjnego Służb Zatrudnienia „Zielona linia” obsługujących zapytania związane z korzystaniem z nowych instrumentów tarczy antykryzysowej. Resort zorganizował też wirtualne spotkanie z Radą Rynku Pracy, na którym omówione zostały nowe instrumenty antykryzysowe i ich wpływ na rynek pracy.

Finansowy wymiar wsparcia

Wsparcie ma też wymiar finansowy. W ustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych czytamy, że koszty obsługi zadań realizowanych przez powiatowe urzędy pracy w ramach tarczy (czyli odpowiednio dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń, dofinansowanie części kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń osób zatrudnionych przez organizacje pozarządowe oraz podmioty, o których mowa ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz pożyczki dla mikroprzedsiębiorców) finansowane są z środków Funduszu Pracy.

Koszty obsługi wynoszą 0,5 proc. kwoty przeznaczonej na realizację wymienionej wyżej pomocy udzielanej przez powiatowy urząd pracy, a przekazane środki stanowią dochód powiatu.

Środki na dodatkowe wynagrodzenia

W ramach tych środków mogą być finansowane koszty niezbędne do realizacji udzielonego wsparcia, w tym koszty dodatkowego wynagrodzenia  pracowników powiatowych urzędów pracy w związku ze zwiększonymi nakładami pracy – tłumaczy minister rodziny, pracy i polityki społecznej Marlena Maląg.

Na ten cel – według stanu na 5 maja – powiatowym urzędom pracy zostały ustalone limity w wysokości ponad 33 mln złotych.

Podobnie wygląda sytuacja w przypadków wojewódzkich urzędów pracy, które realizują zadania z tarczy związane ze wsparciem z środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Przypomnijmy, w tym przypadku mówimy o dofinansowaniu wynagrodzeń pracowników zatrudnionych przez przedsiębiorców, organizacje pozarządowe i organizacje pożytku publicznego, u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie epidemii koronawirusa, objętych przestojem ekonomicznym lub obniżonym wymiarem czasu pracy.

Dla wojewódzkich urzędów pracy nowe zadania oznaczają zwiększone koszty ich obsługi. Dlatego ministerstwo przeznaczyło dodatkowe ok. 13,5 mln złotych na koszty obsługi tych zadań w bieżącym roku. Zabezpieczona w planie finansowym Funduszu kwota obejmuje wydatki m.in. na wynagrodzenia pracowników realizujących zadania przewidziane w tarczy.

Pula środków została rozdysponowana na poszczególne wojewódzkie urzędy pracy. Decyzję o przeznaczeniu przyznanych środków na koszty obsługi zadań przewidzianych w tarczy antykryzysowej podejmuje dyrektor wojewódzkiego urzędu pracy zgodnie z bieżącymi potrzebami – mówi minister Maląg.

Wsparcie na inne zadania urzędów

Z Funduszu Pracy czy Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych przekazywane są urzędom środki na realizację (i związane z tym koszty) pozostałych działań, nie tylko tych związanych z tarczą antykryzysową. Mówimy m.in. o finansowaniu programów na rzecz promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia i aktywizacji zawodowej, zadaniach realizowanych w ramach Krajowego Funduszu Szkoleniowego (oba zadania finansowane z środków FP) czy zadania realizowanych przez marszałków województw przy pomocy wojewódzkich urzędów pracy (FGŚP).

Na obsługę tych zadań urzędy otrzymują wsparcie z resortu, które może być przeznaczone m.in. na dofinansowanie kosztów zatrudnienia oraz szkoleń pracowników powiatowych urzędów pracy, czy wynagrodzenia pracowników wojewódzkich urzędów pracy.