Polityka senioralna to jeden z najważniejszych obszarów działalności Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej. Polityka państwa wobec osób starszych zbudowana jest na trzech filarach.

Godna emerytura

Pierwszy filar to działania zapewniające bezpieczeństwo finansowe seniorów.

- Zadbaliśmy o to, by świadczenia dla emerytów i rencistów korzystnie waloryzowane. W tym roku na ten cel przeznaczyliśmy rekordowe 44 mld zł. Znacznie wzrosły również najniższe emerytury, które od marca br. wynoszą 1588,44 zł. Względem 2015 r. najniższe emerytury wzrosły o ponad 80 proc.  – wylicza minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.

Minister przypomina również, że to za rządów Prawa i Sprawiedliwości wprowadzono dodatkowe świadczenia dla emerytów i rencistów – 13. I 14. emeryturę. To świadczenia, które są stałą, coroczną formą wsparcia osób starszych. Z danych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej wynika, że na waloryzację, wypłatę 13. i 14. emerytury w latach 2019-2023 łącznie przeznaczono ok. 196,55 mld zł.

Warto również pamiętać, że od 2019 r. funkcjonuje program „Mama 4+”, w ramach którego osoby, które wychowały co najmniej 4 dzieci i nie zdołały wypracować sobie prawa do choćby minimalnej emerytury otrzymują rodzicielskie świadczenie uzupełniające.

- Do tego wprowadziliśmy korzystne zmiany podatkowe. Kwota wolna od podatku na poziomie 30 tys. zł, oznacza, że emeryci, którzy pobierają co miesiąc swoje świadczenie w wysokości do 2,5 tys. brutto fiskusowi nie zapłacą ani złotówki. Z kolei seniorzy ze świadczeniem przekraczającym 2,5 tys. zł zyskują dodatkowo na nowych zmianach podatkowych, bowiem rozliczają się według niższej stawki. Odprowadzają 12 proc. podatku, a nie – jak do tej pory 17 proc. Oprócz tego funkcjonuje ulga (PIT-0) dla pracujących seniorów po osiągnięciu wieku emerytalnego – mówi minister Marlena Maląg.

Aktywna jesień życia

Kolejnym filarem polityki senioralnej jest wpieranie aktywności osób starszych.

– Niezwykle ważne jest, by osoby starsze miały możliwości i przestrzeń do realizowania swoich pasji, uczenia się nowych rzeczy. Służą temu m.in. takie programy jak Senior+ i Aktywni+. Dzięki nim z roku na rok coraz więcej seniorów korzysta z bogatej oferty różnego rodzaju zajęć. Do 2025 roku na te programy przeznaczymy pół miliarda złotych  – wskazuje minister Marlena Maląg.

Dzięki programowi Senior+ powstają nowe Dzienne Domy i Kluby dla seniorów. Przez uczestnictwo w zajęciach organizowanych w placówkach, seniorzy mają możliwości rozwoju swojego potencjału fizycznego, psychicznego i społecznego oraz możliwość spotkania z rówieśnikami zachęca do pełnego uczestnictwa w życiu społecznym zgodnie z ich potrzebami i możliwościami. W latach 2015-2022 powstało w Polsce ok. 1,2 tys. ośrodków wsparcia. Z programu korzysta ponad 28 tys. seniorów.

Z kolei głównym celem Programu Aktywni+ jest zwiększenie uczestnictwa osób starszych we wszystkich dziedzinach życia społecznego, poprzez zwiększenie udziału osób starszych w aktywnych formach spędzania czasu wolnego, zwiększenie zaangażowania osób starszych w obszarze rynku pracy oraz wzmacnianie trwałych relacji międzypokoleniowych.

Wsparcie i opieka

Trzeci filar to opieka nad najstarszymi seniorami

Od 2020 roku realizowany jest program Korpus Wsparcia Seniorów. Program powstał by wspierać osoby starsze w czasie i po pandemii. To m.in. pomoc w załatwieniu różnych spraw – od dostarczenia zakupów po umówienie się do lekarza online. Wolontariusze informują również o dostępie do ogólnopolskich telefonów zaufania dla seniorów. Celem programu jest również zwiększanie dostępu do „opieki na odległość” poprzez zakup tzw. opasek bezpieczeństwa wraz z systemem obsługi.

Z kolei program Opieka 75+ ma na celu rozwijanie i poprawę dostępności usług opiekuńczych, w tym socjalnych usług opiekuńczych kierowanych do osób samotnych, jak i pozostających w rodzinach, które osiągnęły wiek 75 lat i więcej. Program adresowany jest do gmin miejskich wiejskich, miejsko – wiejskich do 60 tys. mieszkańców.

- Jesteśmy gwarantem, że wszystkie działania adresowane do seniorów będą kontynuowane. Cały czas pracujemy nad tym, by katalog programów i działań dla osób starszych był rozbudowywany – mówi minister Marlena Maląg.

W tym kontekście warto wspomnieć o tym, że rząd PiS w 2017 r. przywrócił Polakom wolność wyboru momentu przejścia na emeryturę, cofając decyzję rządu Donalda Tuska, podwyższającą wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn do 67. roku życia.

Dziś proponujemy wprowadzenie tzw. emerytur stażowych. Chcemy, by przejście na emeryturę stażową było możliwe po 38 latach pracy kobiet i 43 latach pracy mężczyzn. Każda osoba będzie miała wolność wyboru, czy chce skorzystać z emerytury stażowej, czy poczekać na osiągnięcie wieku emerytalnego, a tym samym dłużej odkładać na swoją emeryturę – mówi minister Marlena Maląg.