Na realizację programu zarezerwowano w 2019 roku 110 mln złotych.

- Na początku roku ogłosiliśmy roczny plan wsparcia dla osób niepełnosprawnych, a dziś stawiamy kolejny krok w jego realizacji. Podpisałam program Opieki wytchnieniowej, z którego skorzystać będą mogli członkowie rodzin lub opiekunowie sprawujący bezpośrednią opiekę nad dzieckiem/osobą niepełnosprawną. Bardzo nam zależało na tym, żeby zapewnić wsparcie opiekunom, żeby mogli choć chwilę odpocząć, mając świadomość, że ich najbliższa osoba jest bezpieczna i ma zapewnioną fachową opiekę – mówi minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbieta Rafalska.

Cel programu

Głównym celem programu (poprzez możliwość uzyskania doraźnej, czasowej pomocy w formie opieki wytchnieniowej) jest wsparcie członków rodzin lub opiekunów sprawujących bezpośrednią opiekę nad:

• dziećmi niepełnosprawnymi z orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji;
• osobami ze znacznym stopniem niepełnosprawności.

Z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności wynika, że w pierwszych trzech kwartałach ubiegłego roku w Polsce było 819 tys. osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Natomiast według danych z systemu SI EKSMOON ponad 1 mln osób posiada prawomocne orzeczenie lub wyrok sądu o znacznym stopniu niepełnosprawności. W systemie figuruje też ponad 220,8 tys. dzieci niepełnosprawnych (do 16 lat). Ich rodzice i opiekunowie to potencjalni beneficjenci programu.

„Opieka wytchnieniowa” może odciążyć opiekunów m.in. poprzez zapewnienie im wsparcia w wykonywaniu dotychczasowych obowiązków lub zapewnienie zastępstwa, dzięki któremu opiekunowie zyskają czas dla siebie” – czytamy w opisie programu.

Program adresowany jest do gmin i powiatów. Zakłada finansowe wsparcie samorządów (do 80 proc. kosztów realizacja zadania) w zakresie świadczenia opieki wytchnieniowej – w formie pobytu dziennego, pobytu całodobowego lub w formie poradnictwa specjalistycznego (psychologicznego lub terapeutycznego) oraz w zakresie nauki pielęgnacji, rehabilitacji i dietetyki.

Trzy moduły

Program będzie realizowany w trzech Modułach.

• W Module pierwszym świadczenie opieki wytchnieniowej (w formie pobytu dziennego) skierowane będzie do opiekunów, którzy nie korzystają z innych form usług w miejscu zamieszkania osoby niepełnosprawnej, w ośrodku wsparcia, domu pomocy społecznej
• Moduł drugi to rozszerzenie usług opiekuńczych w formie pobytu całodobowego: w ośrodkach wsparcia posiadających miejsca całodobowego pobytu; w mieszkaniach chronionych
• Z kolei Moduł trzeci zakłada zapewnieniem opiekunom możliwości skorzystania z poradnictwa specjalistycznego (psychologicznego lub terapeutycznego) oraz nauki w zakresie pielęgnacji, rehabilitacji i dietetyki.

Do wykorzystania w trzech Modułach opiekunowie będą mieli 14 dni dla opieki wytchnieniowej w formie pobytu całodobowego oraz limit 240 godzin dla opieki wytchnieniowej w formach, o których mowa w module pierwszym i trzecim.

Po przekroczeniu limitu opiekunowie, których dochód nie przekracza 350 proc. obowiązującego kryterium dochodowego określonego w ustawie o pomocy społecznej, nadal będą mogli korzystać ze wsparcia – za kolejne 240 godzin opieki  i 14 dni opieki wytchnieniowej zapłacą połowę kosztów jej realizacji. Gmina będzie przyznawać opiekę wytchnieniową na wniosek członka rodziny lub opiekuna sprawującego bezpośrednią opiekę wydając decyzję administracyjną.

Fundusz Solidarnościowy

Zapewnienie opiekunom wsparcia w postaci opieki wytchnieniowej to jedno z założeń Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych.   Ustawa dotycząca utworzenia Funduszu Solidarnościowego weszła w życie 1 stycznia 2019 roku. Fundusz ma celu wsparcie społeczne, zawodowe lub zdrowotne osób niepełnosprawnych.

31 stycznia 2019 roku minister Elżbieta Rafalska ogłosiła plan działania na rzecz wsparcia osób niepełnosprawnych na rok 2019. W sumie to dziesięciopunktowy program wsparcia osób niepełnosprawnych. Na jego realizację w tym roku przewidziano przychody Funduszu w wysokości 647 mln złotych

Opieka wytchnieniowa to drugi program – po usługach opiekuńczych dla osób niepełnosprawnych – podpisany przez minister rodziny, który finansowany będzie ze środków SFWON.

Ogłoszenie o programie "Opieka wytchnieniowa - edycja 2019"