Cieszę się, że tak ważne i długo oczekiwane zmiany wkrótce będą mogły wejść w życie. Nowelizacja wychodzi naprzeciw potrzebom rodzin zastępczych i ma na względzie dobro dzieci pozbawionych opieki rodziców biologicznych – mówi minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.

Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej obowiązuje od 2012 r. Mimo pozytywnych zmian jakie już zaszły w pieczy zastępczej od jej wejścia w życie, pewne procesy wymagały udoskonalenia.

Wyższe wynagrodzenia dla rodzin zastępczych

To jedna z zasadniczych zmian. Wynagrodzenie przysługujące rodzinie zastępczej zawodowej i osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka znacznie wzrośnie  z kwoty nie niższej niż 2168,76 zł do kwoty nie niższej niż 4100 zł miesięcznie. Natomiast w przypadku rodzin pełniących funkcję pogotowia rodzinnego z kwoty nie niższej niż 2819,39 zł do kwoty nie niższej niż 5084 zł. Wynagrodzenia będą waloryzowane według wskaźnika inflacji.

Zakaz tworzenia nowych domów dziecka

Tworzenie nowych domów dziecka będzie możliwe, co do zasady, jedynie w sytuacjach wyjątkowych, za zgodą wojewody i po zasięgnięciu opinii Rzecznika Praw Dziecka.

Uproszczone procedury

Prowadzony będzie centralny rejestr pieczy zastępczej. System zgromadzi w jednym miejscu komplet danych, co pozwoli m.in. szybciej i łatwiej znaleźć wolne miejsca dla dziecka na obszarze całego kraju. Rejestr ułatwi pracę sądom rodzinnym, a także organizatorom rodzinnej pieczy zastępczej.

Odblokowanie wolnych miejsce w rodzinnej pieczy zastępczej

Starostowie, poza wyznaczonym limitem, nie będą mogli odmawiać przyjmowania dzieci spoza swojego powiatu do rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka.

Urlopy dla rodziców adopcyjnych

Wprowadzono istotne zmiany w zakresie prawa do urlopu ojcowskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz rodzicielskiego przysługujących pracownikowi, który przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka. Uprawnienia te, co do zasady, wydłużono do ukończenia przez dziecko 14. roku życia. W aktualnym stanie prawnym przysługują one zasadniczo do ukończenia przez dziecko 7 lub w wyjątkowych sytuacjach do 10 roku życia.

Pomoc pełnoletnim wychowankom pieczy zastępczej

Zrezygnowano z kryterium dochodowego w wysokości 1200 zł obowiązującego przy przyznawaniu pomocy na usamodzielnienie oraz pomocy na zagospodarowanie osobom usamodzielnianym (czyli osobom opuszczającym pieczę zastępczą po osiągnięciu pełnoletności). Kryterium to niejednokrotnie wstrzymywało decyzję o  podjęciu pierwszej pracy.  

Oczekiwaną regulacją jest też możliwość pozostania w dotychczasowej formie pieczy zastępczej osobom legitymującym się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności bez konieczności jednoczesnego spełnienia wymogu uczenia się. Wprowadzono także możliwość jednokrotnego powrotu osoby, która opuściła już po osiągnięciu pełnoletności pieczę zastępczą, do dotychczasowej rodziny zastępczej, czy też placówki. To szansa dla tych wychowanków, którzy zbyt szybko podjęli próbę samodzielnego życia.