16 maja 2020 r. weszła w życie ustawa o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Rozszerza ona zwolnienie z opłacania składek ubezpieczeniowych na osoby z przychodami wyższymi niż 15 681 zł miesięcznie czyli 300 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. Nowe przepisy dotyczą dwóch grup płatników.

Więcej płatników skorzysta ze wsparcia

Pierwsza z nich to przedsiębiorcy opłacający składki wyłącznie za siebie, którzy ze względu na uzyskany przychód (większy niż 15 681 zł) nie mogli skorzystać ze zwolnienia na podstawie dotychczasowych przepisów. Teraz to się zmienia. Skorzystają ze zwolnień, nawet jeśli osiągali przychód powyżej ustalonego progu 300 proc., ale pod warunkiem, że ich dochody uzyskane w pierwszym miesiącu, za który składany jest wniosek o zwolnienie z opłacania składek nie były wyższe niż 7000 zł. W takiej sytuacji zwolnienie ze składek przysługuje za kwiecień i maj.

Druga grupa to płatnicy składek korzystający z tzw. „ulgi na start” (opłacający wyłącznie składki za siebie). To osoby, które przez pierwsze pół roku prowadzenia działalności zwolnione są z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, a opłacające wyłącznie składkę ubezpieczenia zdrowotnego (obecnie 362,34 zł miesięcznie).

W świetlne znowelizowanej tarczy antykryzysowej zwolnienie – za kwiecień i maj – przysługuje takiemu płatnikowi pod warunkiem, że prowadził on działalność przed 1 kwietnia 2020 roku. Przedsiębiorca taki skorzysta z tego instrumentu tarczy w dwóch przypadkach:

• Jeśli jego przychód nie był wyższy niż 300 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r.
• I w sytuacji, gdy przychód przekroczył ten próg, ale uzyskany dochód  w pierwszym miesiącu, za który składany jest wniosek o zwolnienie z opłacania składek nie był wyższy niż 7000 zł.

Osoby, które skorzystają ze zwolnienia ze składek, o których mowa w pkt 1 i 2, będą zwolnione również ze składki za miesiąc kwiecień, nawet jeśli ją opłaciły – podkreśla szefowa resortu pracy.

Warto wiedzieć

Płatnik, który złoży wniosek o zwolnienie ze składek, a uregulował wcześniej należności za kwiecień, może zastosować jedno z dwóch rozwiązań. Nie podejmować żadnych działań, a wtedy ZUS zaliczy nadpłatę na poczet przyszłych składek. Jeżeli jednak chce otrzymać środki z powrotem, musi złożyć wniosek o zwrot nadpłaty.

Ostatnią zmianą, którą określa najnowsza ustawa w zakresie składek ubezpieczeniowych to doprecyzowanie, że przypadku gdy płatnik składek zgłosił do ubezpieczeń społecznych wyłącznie pracowników młodocianych, zwolnienie z obowiązku opłacania nieopłaconych należności z tytułu składek następuje na zasadach przewidzianych dla płatników składek zgłaszających do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 pracowników.

Kto może ubiegać się o wsparcie z ZUSu?

Wnioski o zwolnienia z opłacania składek ubezpieczeniowych wpływają do ZUS-u od kilku tygodni. Korzystają z nich:

• osoby wykonujące przed 1 kwietnia 2020 r. pozarolniczą działalność (w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach społecznych)  i opłacające składki wyłącznie na własne ubezpieczenia,
• płatnicy składek, którzy zostali zgłoszeni:
  • przed dniem 1 lutego 2020 r. i na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosili do ubezpieczeń mniej niż 10 ubezpieczonych,
  • w okresie od 1 lutego do 29 lutego i na dzień 31 marca 2020 r. zgłosili do ubezpieczeń mniej niż 10 ubezpieczonych,
  • w okresie od 1 marca do 31 marca i na dzień 30 kwietnia 2020 r. zgłosili do ubezpieczeń mniej niż 10 ubezpieczonych.

• spółdzielnie socjalne zgłoszone przed dniem 1 kwietnia 2020 r. jako płatnicy składek w ZUS (bez względu na liczbę zatrudnianych osób),
• duchowni.

Powyższe zapisy dotyczą tych, którzy zainteresowani są zwolnieniem z opłacania 100%  należności za dany miesiąc. Istnieje również możliwość 50 proc.-owej ulgi, która przysługuje płatnikom składek, którzy zostali zgłoszeni:

• przed dniem 1 lutego 2020 r. i na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosili do ubezpieczeń mniej niż 50 ubezpieczonych,
• w okresie od 1 lutego do 29 lutego i na dzień 31 marca 2020 r. zgłosili do ubezpieczeń mniej niż 50 ubezpieczonych,
• w okresie od 1 marca do 31 marca i na dzień 30 kwietnia 2020 r. zgłosili do ubezpieczeń mniej niż 50 ubezpieczonych.

W obydwu powyższych przypadkach (zarówno zwolnienie w wysokości 100 jak i 50%) do liczby ubezpieczonych nie wlicza się  pracowników młodocianych.

Jak starać się o zwolnienie?

Aby ubiegać się o pomoc należy złożyć do 30 czerwca odpowiedni wniosek do ZUS, a także dokumenty rozliczeniowe za okres objęty zwolnieniem ze składek (chyba że zgodnie z przepisami taka osoba jest zwolniona z ich składania). Aktualne wzory dokumentów oraz instrukcje ich wypełniania można znaleźć na stronie ZUS.

Wnioski należy przesłać drogą elektroniczną przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS, za pośrednictwem poczty lub osobiście w placówce ZUS – do skrzynki na dokumenty.

„Cieszymy się, że nowelizacja ustawy pozwoliła na zwiększenie grona odbiorców mogących skorzystać ze zwolnień opłacania składek ubezpieczeniowych. Robimy wszystko, żeby chronić jak najwięcej miejsc pracy – podsumowuje minister rodziny, pracy i polityki społecznej Marlena Maląg.