Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie

Wody Polskie nawiązały szeroką współpracę z szeregiem instytucji zajmujących się gospodarką wodną, ochroną środowiska, straży rybackiej, nadzoru budowlanego, policji i samorządu w celu zapewnienia optymalnej ochrony jezior i rzek przed dewastacją. Degradacja ekosystemów wodnych jest poważnym problemem, dlatego wspólne działanie, nie tylko instytucjonalne ale również każdego z nas, jest niezbędne aby mu przeciwdziałać.

Pracownicy Wód Polskich podczas wyjazdów w teren często identyfikują naruszenia brzegów rzek i jezior. Każdego dnia odbierają także telefony od zaniepokojonych mieszkańców, którzy zgłaszają miejsca, gdzie doszło do dewastacji linii brzegowej. Każde tego typu zawiadomienie jest przez nas sprawdzane w terenie, w celu potwierdzenia stanu faktycznego. Jeśli okazuje się, że doszło do naruszenia brzegu, sprawa kierowana jest na policję.

W ramach współpracy z Generalną Dyrekcją Ochrony Środowiska, Generalną Inspekcją Ochrony Środowiska, Państwową Strażą Rybacką, Nadzorem Budowlanym, Policją oraz lokalnymi samorządami i wojewodami współdziałamy w zakresie kontroli i zwalczania nielegalnych działań ze strony wszystkich użytkowników śródlądowych wód powierzchniowych administrowanych przez Wody Polskie. W przypadku potwierdzenia naruszenia przepisów ustawy Prawo wodne, Wody Polskie zawiadamiają o zdarzeniu współpracujące instytucje, które w ramach swoich kompetencji podejmują interwencje - kontrole, inspekcje lub oględziny w terenie.

Ważnym aspektem współdziałania będzie wspólne wystosowywanie do właściwych resortów propozycji kierunków zmian legislacyjnych w celu optymalnej ochrony jezior i rzek przed dewastacją. Zacieśnienie współpracy oraz nowelizacje prawa przyniosą dwa wymierne skutki. Z jednej strony pozwolą skończyć z sytuacją, kiedy organy ścigania nielegalny proceder niszczenia środowiska naturalnego traktowały bez należytej uwagi. Z drugiej strony, ukrócą proceder w którym dewastatorzy umyślnie łamią prawo, wliczając wyroki i kary grzywny w koszt nielegalnych, często milionowych prac prowadzonych nad brzegami jezior i rzek.

Nielegalne prace najczęściej polegają na pogłębianiu jezior, niszczeniu przybrzeżnej zabudowy roślinnej, głównie wycince trzcin i zadrzewień nadwodnych, budowie pomostów i wykonywaniu umocnień brzegów. Na wszystkie tego typu działania wymagane jest uzyskanie zgody wodnoprawnej. Jeśli prace odbywają bez uzgodnień sprawa kierowana jest do organów ścigania. Zgodnie z art. 475 ustawy Prawo wodne za niszczenie lub uszkadzanie brzegów wód śródlądowych grozi kara grzywny, ograniczenia wolności lub kara pozbawienia wolności do roku.

Każda niewłaściwa ingerencja człowieka w linię brzegową może przyczyniać się do pogorszenia jakości wód oraz przyspieszać degradację jeziora i jego eutrofizację. Usuwając szuwary, niszczone są potencjalne miejsca lęgowe wielu gatunków ptactwa oraz środowisko życia pozostałych gromad zwierząt ściśle powiązanych z ekosystemami wodnymi m. in.: ryb, płazów, gadów, ssaków, czy owadów. System korzeniowy roślinności strefy brzegowej pełni funkcję naturalnego umocnienia brzegów zbiorników wodnych - zapobiegając procesom erozji wodnej. Strefa brzegowa charakteryzująca się różnorodnością występujących gatunków roślin ma nieoceniony wpływ na jakość wody. Roślinność oczyszcza wody z fosforanów, azotanów, metali ciężkich oraz innych toksycznych dla zwierząt wodnych substancji i natlenia dno zbiorników wodnych co ma przede wszystkim duże znaczenie w przypadku małych, płytkich jezior.

Niszczenie brzegów jezior w większości przypadków następuje w granicach ustanowionych form ochrony przyrody (obszary chronionego krajobrazu, obszary Natura 2000, parki krajobrazowe). Należy pamiętać, że dewastacja środowiska naturalnego często jest nieodwracalna i obecnie odbywa się na masową skalę.

Poprawa stanu wód w Polsce to nasz wspólny cel, który możemy osiągnąć odpowiednim użytkowaniem zlewni i wdrażaniem konkretnych działań. Plany gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy stanowią podstawę podejmowania decyzji kształtujących stan zasobów wodnych i określają zasady gospodarowania nimi. Zawierają rekomendacje działań dla wszystkich jednolitych części wód, obejmujących jeziora, zbiorniki wodne, jak również rzeki, potoki, strumienie, przybrzeżne fragmenty wód morskich i wody podziemne. To jedne z najważniejszych dokumentów planistycznych w gospodarce wodnej, opracowywanych przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie.

Plany gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy to dokumenty zawierające wykaz działań naprawczych i jednostek, które te działania będą realizować, gdy projekty IIaPGW zostaną przyjęte prawnie. Znajduje się w nich ponad 24 tys. działań naprawczych dla przeszło 3,6 tys. jednolitych części wód: rzecznych, jeziornych, zbiornikowych, przejściowych, przybrzeżnych i podziemnych.

Realizacja wszystkich zadań w ciągu kolejnych 6 lat stanowi wyzwanie dla jednostek, które będą odpowiedzialne za ich wdrażanie, do których należą instytucje rządowe i jednostki samorządu terytorialnego. Od współpracy nas wszystkich zależy skuteczność zaplanowanych działań. Choć to wyzwanie dla nas wszystkich, wysiłki te są warte podjęcia, gdyż stawką jest dobry stan wszystkich wód w Polsce!