Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie

Urządzenia wodne to urządzenia lub budowle służące do kształtowania zasobów wodnych lub korzystania z tych zasobów, w tym:

a) urządzenia lub budowle piętrzące, przeciwpowodziowe i regulacyjne, a także kanały i rowy,

b) sztuczne zbiorniki usytuowane na wodach płynących oraz obiekty związane z tymi zbiornikami,

c) stawy, w szczególności stawy rybne oraz stawy przeznaczone do oczyszczania ścieków albo  rekreacji,

d) obiekty służące do ujmowania wód powierzchniowych oraz wód podziemnych,

e) obiekty energetyki wodnej,

f) wyloty urządzeń kanalizacyjnych służące do wprowadzania ścieków do wód, do ziemi lub do urządzeń wodnych oraz wyloty służące do wprowadzania wody do wód, do ziemi lub do urządzeń wodnych,

g) stałe urządzenia służące do połowu ryb lub do pozyskiwania innych organizmów wodnych,

h) urządzenia służące do chowu ryb lub innych organizmów wodnych w wodach powierzchniowych,

i) mury oporowe, bulwary, nabrzeża, mola, pomosty i przystanie,

j) stałe urządzenia służące do dokonywania przewozów międzybrzegowych.

Jeżeli wykonałeś urządzenie wodne bez wymaganego pozwolenia wodnoprawnego lub zgłoszenia, lub Twoje urządzenie powstało (często bez Twojego udziału) po pierwszym stycznia 1975 roku jako swoista samowola budowlana, ale nadal z niego korzystasz, możesz wystąpić z wnioskiem o jego legalizację^[1]. Do wniosku musisz dołączyć odpowiednie dokumenty, w zależności czy wykonanie legalizowanego urządzenia wymagało uzyskania zgłoszenia wodnoprawnego^[2], czy pozwolenia wodnoprawnego^[3].

Zalegalizuj swoje urządzenie wodne, kontaktując się z najbliższą jednostką Wód Polskich.

Nie korzystasz ze swojego urządzenia wodnego? Zlikwiduj je i powiadom o tym najbliższą jednostkę Wód Polskich

Każde nielegalne urządzenie wodne może stanowić potencjalne zagrożenie dla środowiska – bez względu na to, jakiej jest wielkości. Pamiętaj, że wykonując samowolę (bez wymaganej zgody wodnoprawnej albo z przekroczeniem warunków określonych w pozwoleniu wodnoprawnym), popełniasz wykroczenie zagrożone odpowiedzialnością karną!

Do wniosku o legalizację urządzenia wodnego, które wymagało wcześniej uzyskania zgłoszenia wodnoprawnego^[1], należy dołączyć:

• mapę sytuacyjno-wysokościową, 
• szkice lub rysunki przedstawiające urządzenie wodne lub obiekt, którego dotyczy zgłoszenie
• wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku jego braku decyzję o warunkach zabudowy albo decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego – oczywiście tylko w przypadku, gdy dana inwestycja ich wymaga,
• zgodę właściciela urządzenia wodnego, które jest niezbędne do wykonania przez ciebie zgłaszanych czynności, robót lub urządzeń wodnych,
• potwierdzenie skutecznego zgłoszenia, o którym mowa w art. 118 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, jeżeli jest wymagane.
• pełnomocnictwo, jeśli jesteś reprezentowany przez pełnomocnika wraz z dowodem zapłaty opłaty skarbowej za jego udzielenie (17 zł)*.

*Nie trzeba dołączać pełnomocnictwa, jeśli zgłoszenie w imieniu przedsiębiorcy składa osoba wpisana jako pełnomocnik do Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej (CEIDG).

Do wniosku o legalizację urządzenia wodnego, które wymagało wcześniej uzyskania pozwolenia wodnoprawnego^[2], należy dołączyć również:

• operat wodnoprawny, spełniający wymagania określone w art. 409, z oznaczeniem daty jego wykonania, zwany dalej „operatem”, wraz z opisem prowadzenia zamierzonej działalności niezawierającym określeń specjalistycznych;
• wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku jego braku decyzję o warunkach zabudowy albo decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego – oczywiście tylko w przypadku, gdy dana inwestycja ich wymaga;
• decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach. Zestawienie przedsięwzięć, dla których musisz uzyskać taką decyzję znajdziesz w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko;
• ocenę wodnoprawną, jeśli twoja inwestycja może wpłynąć na możliwość osiągnięcia celów środowiskowych. Cele te zostały opisane w art. 56, 57, 59 oraz 61 ustawy Prawo wodne. Zestawienie inwestycji, dla których musisz uzyskać taką decyzję znajdziesz w rozporządzeniu Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 27 sierpnia 2019 r. w sprawie rodzajów inwestycji i działań, które wymagają uzyskania oceny wodnoprawnej. Nie dołączasz oceny wodnoprawnej, jeśli dla swojej inwestycji uzyskałeś decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach;
• wypisy z rejestru gruntów lub uproszczone wypisy z rejestru gruntów dla nieruchomości usytuowanych w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód lub w zasięgu oddziaływania planowanych do wykonania urządzeń wodnych;
• potwierdzenie skutecznego zgłoszenia, o którym mowa w art. 118 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, jeżeli jest wymagane.
• pełnomocnictwo, jeśli jesteś reprezentowany przez pełnomocnika wraz z dowodem zapłaty opłaty skarbowej za jego udzielenie (17 zł)*.

*Nie trzeba dołączać pełnomocnictwa, jeśli zgłoszenie w imieniu przedsiębiorcy składa osoba wpisana jako pełnomocnik do Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej (CEIDG).

Złóż wniosek o legalizację urządzenia wodnego we właściwej miejscowo jednostce Wód Polskich. Wniosek o wydanie legalizacji możesz także przesłać pocztą.

Mapę z adresami i danymi kontaktowymi jednostek Wód Polskich znajdziesz na stronie internetowej www.gov.pl/wody-polskie.

Jednostkowa stawka opłaty legalizacyjnej wynosi 5720,17 zł^[1] (w 2024 roku) i powinna być uiszczona w terminie do 14 dni od dnia, w którym decyzja legalizacyjna, stała się ostateczna. Numery kont, na które należy wpłacić opłatę za legalizację, znajdziesz na stronie https://www.gov.pl/web/wody-polskie/katalog-oplat-naliczanych-i-pobieranych-przez-wody-polskie.

Numery rachunków bankowych Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej PGW Wody Polskie:

1. RZGW w Białymstoku: 06 1130 1017 0020 1510 6720 0042
2. RZGW w Bydgoszczy: 76 1130 1017 0020 1510 6720 0043
3. RZGW w Gdańsku: 18 1130 1017 0020 1510 6720 0020
4. RZGW w Gliwicach: 88 1130 1017 0020 1510 6720 0021
5. RZGW w Krakowie: 50 1130 1017 0020 1510 6720 0026
6. RZGW w Lublinie: 49 1130 1017 0020 1510 6720 0044
7. RZGW w Poznaniu: 61 1130 1017 0020 1510 6720 0022
8. RZGW w Rzeszowie: 22 1130 1017 0020 1510 6720 0045
9. RZGW w Szczecinie: 34 1130 1017 0020 1510 6720 0023
10. RZGW w Warszawie: 07 1130 1017 0020 1510 6720 0024
11. RZGW we Wrocławiu: 77 1130 1017 0020 1510 6720 0025

Postępowanie legalizacyjne nie dotyczy tylko Ciebie i Wód Polskich. Stroną mogą być podmioty znajdujące się w zasięgu oddziaływania wykonanych urządzeń wodnych.
W postępowaniu nie mogą uczestniczyć organizacje społeczne (np. zawodowe, samorządowe, spółdzielcze, stowarzyszenia, itp.).

Wody Polskie wyślą do Ciebie i stron postępowania zawiadomienie o wszczęciu postępowania. Obwieszczenie zostanie opublikowane w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) organu oraz w BIP starostwa powiatowego i urzędach gmin (właściwych ze względu na zakres wykonania urządzeń wodnych).

Organ właściwy w sprawach pozwoleń wodnoprawnych na wykonywanie urządzeń wodnych może wydać decyzję o legalizacji urządzenia wodnego, jeżeli lokalizacja tego urządzenia nie narusza^[1]:

• ustaleń planu gospodarowania w odami na obszarze dorzecza
• ustaleń planu zarządzania ryzykiem powodziowym
• ustaleń planu przeciwdziałania skutkom suszy
• ustaleń programu ochrony wód morskich
• ustaleń krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych
• ustaleń miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy albo decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego
• wymagań dotyczących ochrony zdrowia ludzi, środowiska, ochrony przyrody i dóbr kultury wpisanych do rejestru zabytków wynikających z przepisów odrębnych.

Ponadto, urządzenie wodne mysi być tak zaprojektowane, wykonane i użytkowane, aby np.:

• sprzyjało osiągnięciu dobrego stanu wód
• umożliwiało osiągnięcie celów środowiskowych określonych w art. 56, 57, 59 oraz 61 ustawy Prawo wodne
• nie zmieniało istniejącej rzeźby terenu oraz biologicznych stosunków w środowisku wodnym i ekosystemach lądowych zależnych od wód

Natomiast budowla piętrząca powinna umożliwiać wędrówki ryb.

Jeżeli właściciel urządzenia wodnego nie uzyskał decyzji o legalizacji urządzenia wodnego, a likwidacja urządzenia jest niemożliwa ze względów technicznych lub ekonomicznych, organ właściwy w sprawach pozwoleń wodnoprawnych na wykonywanie urządzeń wodnych, może nałożyć na właściciela tego urządzenia, w drodze decyzji, obowiązek wykonania urządzeń zapobiegających szkodom^[2].

W ciągu miesiąca. W szczególnych przypadkach możesz czekać 2 miesiące, ale zostaniesz o tym poinformowany. W praktyce, czas może być dłuższy, bo nie wlicza się do niego terminów przewidzianych w przepisach na uzyskanie uzgodnień, opinii czy też okresów zawieszenia postępowania jeśli takie działania organ uzna za konieczne. Ponadto, wydanie legalizacji urządzenia wodnego może się opóźnić z innych przyczyn (np. z powodu braków we wniosku bądź w załącznikach).

Możesz się odwołać. Odwołanie złóż zgodnie z pouczeniem w decyzji.

W przypadku niezalegalizowania urządzenia wodnego, Wody Polskie w drodze decyzji nałożą obowiązek jego likwidacji ustalając warunki i termin wykonania tego obowiązku. ^[1]

Ponadto, wykonując samowolę (bez wymaganej zgody wodnoprawnej albo z przekroczeniem warunków określonych w pozwoleniu wodnoprawnym) popełniasz wykroczenie zagrożone karą aresztu, ograniczenia wodności albo grzywny!