Joanna Kopczyńska o planach kompleksowej renaturyzacji na konferencji poświęconej Nature Restoration Law
15.01.2025
Wody Polskie planują objąć działaniami renaturyzacyjnymi prawie 1500 km rzek i ponad 300 barier migracyjnych. O działaniach w tym obszarze, wpisujących się w unijną strategię na rzecz bioróżnorodności 2030 mówiła Joanna Kopczyńska, prezes Wód Polskich podczas konferencji: „Natura Ratuje Ludzi – wdrażanie Nature Restoration Law w Polsce”.
Prawie 1500 km rzek bliżej natury – plany Wód Polskich dla kompleksowej renaturyzacji rzek i odtwarzania mokradeł
Prezes Wód Polskich powiedziała, że Wody Polskie realizują zadanie pn. „Odbudowa różnorodności biologicznej doliny Nidy, poprzez odbudowę korytarzy ekologicznych i zwiększenie retencji gruntowej”. Zaznaczyła, że projekt został dofinansowany z programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027 na kwotę 76,5 mln zł.
- Aktualnie realizujemy duży projekt renaturyzacyjny nad rzeką Nidą o wartości ponad 94 mln zł. Odbudowujemy korytarze ekologiczne i zwiększamy retencję gruntową. W sierpniu ubiegłego roku podpisaliśmy umowę o dofinansowania projektu ze środków europejskich. Efektem naszych działań będzie udrożnienie ekologiczne korytarza rzecznego o długości 124 km oraz udrożnienie lub usunięcie 12 barier migracyjnych – powiedziała Joanna Kopczyńska.
W grudniu 2024 r. Wody Polskie podpisały pre-umowy dotyczące realizacji 12 projektów w ramach działania 2.4 Adaptacja do zmian klimatu, zapobieganie klęskom i katastrofom w programie Fundusze Europejskie na Klimat, Infrastrukturę i Środowisko (FEnIKS) z zakresu renaturyzacji przekształconych cieków wodnych i obszarów od wód zależnych.
– Wartość zadań to aż 280 mln zł. Planujemy udrożnić ekologiczne 473 km korytarzy rzecznych oraz zapewnić ciągłość morfologiczną na 145 barierach migracyjnych – podkreśliła Joanna Kopczyńska.
Wody Polskie planują realizacje prośrodowiskowych projektów przy wsparciu instrumentu finansowego LIFE. Planowane projekty zakładają objęcie działaniami renaturyzacyjnymi co najmniej 650 km rzek i 142 bariery migracyjne.
– We wrześniu 2024 r. złożyliśmy 10 projektów do programu LIFE, z których 8 dotyczy działań renaturyzacyjnych. Łączna ich wartość wynosi ok. 518 mln zł, w tym część Wód Polskich ok. 223 mln zł – wyjaśniła Joanna Kopczyńska.
Łącznie Wody Polskie planują objąć pracami renaturyzacyjnymi co najmniej 1491 km rzek i 322 barier migracyjnych w ramach 22 zadań o szacunkowej wartości 600 mln zł. Dodatkowe zadania o wiodącym charakterze renaturyzacyjnym znajdują się również w Programie planowanych inwestycji w gospodarce wodnej Wód Polskich.
Nature Restoration Law – zaangażowanie Wód Polskich na rzecz odbudowy ekosystemów wodnych w Polsce
Prezes Joanna Kopczyńska wspomniała również, że Wody Polskie wzięły udział w testowaniu metodyki FFR (free-flowing rivers) w ramach Nature Restoration Law. W tym celu wytypowano do analiz ponad 100 odcinków rzek, na których przeprowadzono weryfikację występowania przegród poprzecznych, wałów przeciwpowodziowych, czy budowli regulacyjnych. Testowane cieki zlokalizowane były na obszarze RZGW w Gdańsku i RZGW w Warszawie.
– Analizę metodyki FFR przeprowadziliśmy we współpracy z Fundacją WWF Polska oraz Instytutem Rybactwa Śródlądowego. Obecnie trwają prace nad uzupełnieniem analiz o dodatkowe odcinki rzek – podsumowała Joanna Kopczyńska.
Debata o wyzwaniach i szansach związanych z Rozporządzeniem Nature Restoration Law
Rozporządzenie Nature Restoration Law nakłada na państwa członkowskie UE obowiązek odbudowy co najmniej 20 proc. zniszczonych obszarów przyrodniczych na lądzie i morzu do 2030 roku, a do 2050 roku – ich pełnej regeneracji. Konferencja „Natura Ratuje Ludzi” zorganizowana w Warszawie przez organizacje zrzeszone w Koalicji 10%, ma zapoczątkować debatę o tym, w jaki sposób pod kątem celów NRL zintegrować polityki leśne i rolne z ochroną przyrody, jak finansować działania wdrażające rozporządzenie oraz jak uniknąć pułapek i wykorzystać szanse.
