Retencja korytowa
Retencja korytowa to działanie poprawiające bilans wodny danego terenu. Polega na zatrzymaniu wody w ciekach wodnych, kanałach i rowach melioracyjnych. Dzięki budowie i odbudowie urządzeń piętrzących spowalnia się spływ wód, zwiększając retencję w korycie rzecznym. Następuje wzrost poziomu wód gruntowych, poprawa mikroklimatu i bioróżnorodności przy zachowaniu przepływów środowiskowych w okresach niżówkowych w ciekach. Retencję korytową możemy wspierać dzięki budowie i odbudowie urządzeń hydrotechnicznych, wspomagających gromadzenie wody.
Swobodnie meandrująca rzeka, z naturalnym brzegiem i naturalnym korytem porośniętym częściowo roślinami zakorzenionymi w dnie oraz naturalnymi spiętrzeniami tworzonymi przez powalone pnie pozwala spowolnić odpływ wody i zwiększać poziom retencji w okolicy. Naturalne doliny rzeczne występują w wielu miejscach naszego kraju, wspomagając działania z zakresu naturalnej retencji.
W większości przypadków dziesiątki i setki lat użytkowania dolin rzecznych doprowadziły do ich przekształcenia i zagospodarowania, umożliwiającego ich wykorzystanie na cele rolnicze, mieszkaniowe czy przemysłowe. W dobie zmian klimatycznych zlewnie rolnicze są najbardziej narażone na niedostatki wody i zanieczyszczenia wód biogenami. Działaniem przeciwdziałającym suszy rolniczej, a zarazem poprawiającym zdolności retencji, są działania na rzecz odtwarzania zdolności retencji korytowej zlewni, obejmujące retencję wód w korytach rzek i kanałów oraz w systemach melioracyjnych.
Zostanie to zapewnione dzięki budowie i odbudowie systemu budowli piętrzących – jazów, zastawek, przepusto-zastawek i innych budowli w całym kraju. Jak działa taki system? Obecność urządzeń piętrzących pozwala na regulowanie przepływu i optymalne nawadnianie pól. W okresie niżówek woda jest zatrzymywana w sieci rowów melioracyjnych, z kolei w czasie wezbrań, może odpłynąć swobodnie z powrotem do cieku głównego. Takie działania pozwalają na skuteczne przeciwdziałanie skutkom suszy rolniczej, zwiększanie retencji glebowej na gruntach ornych i przyczyniają się do zwiększenia plonów.
Nowoczesne gospodarowanie wodami w zlewniach rolniczych to również odpowiednie utrzymywanie pasów roślinności tworzącej strefy buforowe, stanowiące barierę biogeochemiczną dla azotanów i fosforanów spływających z pól. Pasy tej roślinności zwiększają bioróżnorodność, wpływają mikroklimat i pomagają zatrzymać wilgoć w glebie.
Dbajmy o retencję korytową – to wielka korzyść dla nas i dla środowiska!
