Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie

Fala powodziowa, która przeszła we wrześniu 2024 roku, dokonała znacznych szkód na terenie województw śląskiego, opolskiego, dolnośląskiego i lubuskiego. Wody Polskie sukcesywnie realizują prace interwencyjne w korytach cieków i urządzeniach wodnych na obszarze Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej w Gliwicach i Wrocławiu, w ramach usuwania skutków powodzi z 2024 r.

Priorytetem jest bezpieczeństwo mieszkańców, dlatego w pierwszej kolejności zabezpieczane są miejsca stwarzające zagrożenie dla zdrowia i życia. Część interwencyjnych działań została już zakończona, a wraz z postępującą inwentaryzacją szkód planowane i wdrażane są kolejne prace.

 

Prace realizowane przez Wody Polskie na terenach dotkniętych powodzią

Wody Polskie prowadzą inwentaryzację szkód, przeprowadzają prace interwencyjne oraz określają wstępny zakres prac niezbędnych do wykonania w celu zabezpieczenia uszkodzeń popowodziowych na administrowanych ciekach oraz urządzeniach i obiektach hydrotechnicznych.

Priorytetem jest bezpieczeństwo mieszkańców, dlatego w ramach podejmowanych działań Wody Polskie:

• odtwarzają koryta rzeczne, np. przez zasypywanie wyrw czy uzupełnianie ubytków skarp i dna cieków w miejscach stanowiących zagrożenie dla mieszkańców lub infrastruktury,
• udrażniają koryta rzeczne oraz porządkują teren zbiorników, np. przez usuwanie zatorów i rumoszu, w miejscach gdzie spiętrzenie wód i podtopienia mogą stanowić uzasadnione zagrożenie dla mieszkańców lub infrastruktury,
• zabezpieczają, kontrolują i naprawiają urządzenia wodne, np. naprawiają ubezpieczenia brzegowe i mury oporowe, odbudowują uszkodzone wały przeciwpowodziowe i międzywala czy przywracają zbiorniki przeciwpowodziowe do pełnej funkcjonalności.

Prace interwencyjne są realizowane na podstawie inwentaryzacji terenowej - na całych odcinkach zniszczonych rzek, uszkodzonych urządzeniach wodnych oraz w ramach udrożniania koryt ( na terenie RZGW we Wrocławiu) lub punktowo (na terenie RZGW w Gliwicach, mniej doświadczonym przez powódź).

 

RZGW we Wrocławiu: ponad 73 mln zł na 150 zadań

Do końca 2024 roku Wody Polskie RZGW we Wrocławiu zrealizują 150 zadań o łącznej wartości ponad 73 mln zł. RZGW we Wrocławiu realizuje 103 zadania w województwie dolnośląskim o wartości ponad 60 mln zł, 24 zadania w województwie opolskim o wartości ponad 10 mln zł i 23 zadania w województwie lubuskim o wartości ponad 1 mln zł.

Do ważniejszych zadań realizowanych aktualnie przez RZGW we Wrocławiu należy przywrócenie przepustowości koryt oraz zabudowa wyrw brzegowych powstałych w wyniku powodzi na rzece Białej Lądeckiej oraz na potoku Morawka, a także realizacja robót związanych z naprawą oraz odbudową infrastruktury  wodnej i inżynieryjnej na rzece Biała Głuchołaska.

 

RZGW w Gliwice: ponad 2 mln zł na 32 zadania

Do końca 2024 roku Wody Polskie RZGW w Gliwicach zrealizują 32 zadania o łącznej wartości ponad 2 mln zł. Na terenie tej jednostki zrealizowano już 18 zadań o wartości ponad 400 tys. zł, a w trakcie realizacji jest 14 zadań o łącznej wartości ponad 1,7 mln zł. RZGW w Gliwicach realizują aktualnie 7 zadań w województwie opolskim i 7 zadań w województwie śląskim.

Do ważniejszych zadań realizowanych aktualnie przez RZGW w Gliwicach należy awaryjne zabezpieczenie brzegu rzeki Złoty Potok w Jarnołtówku oraz Pokrzywnej w gminie Głuchołazy, a także usuwanie szkód powodziowych w korycie cieku Szeroki Jasienicy w gminie Jasienica.

 

Wstępne efekty inwentaryzacji: prace interwencyjne do 2027 roku

Na podstawie prowadzonej inwentaryzacji na terenach dotkniętych skutkami powodzi z września 2024 roku, Wody Polskie określiły zapotrzebowanie na wykonanie prac interwencyjnych na rzecz usunięcia skutków powodzi oraz odtworzeniu istniejącej infrastruktury.

Do 2027 roku wartość prac interwencyjnych szacowana jest na około 800 mln zł. Kwoty te ulegną weryfikacji w momencie przeprowadzanie szczegółowych ustaleń zakresu prac z wykonawcami i zainteresowanymi samorządowcami i mieszkańcami.

 

Przygotowanie inwestycji przeciwpowodziowych

Równolegle, poza realizacją prac interwencyjnych, Wody Polskie zajmą się prowadzeniem odbudowy (m.in. wykonanie nakazów budowlanych wystawionych przez organy nadzoru budowlanego) oraz inwestycji (m.in. przebudowy urządzeń wodnych, w tym zapór i ich elementów oraz budowie nowej infrastruktury hydrotechnicznej).

Pierwszym krokiem będzie opracowanie dokumentacji projektowej oraz uzyskanie decyzji administracyjnych dla inwestycji na terenach objętych powodzią oraz uruchomieniem inwestycji. Prace powinny wynikać ze szczegółowych koncepcji w układzie zlewniowym. Zadania wynikające z koncepcji powinny zostać wdrożone jako zadania wieloletnie i komplementarne z prowadzonymi pracami interwencyjnymi i w ramach odbudowy.

Wody Polskie będą starać się o pozyskanie dodatkowych środków finansowych z Unii Europejskiej przeznaczonych na działania po powodzi. Możliwość finansowania prac stwarza również planowany nowy projekt ze środków Banku Światowego i Banku Rozwoju Rady Europy pn.  „Budowanie odporności na zmiany klimatu w gospodarce wodnej”.