Wody Polskie z szansą na środki z FEnIKS na realizację 25 dużych projektów
13.08.2024
Wody Polskie mogą ubiegać się o dofinansowanie 25 projektów w ramach unijnego programu FEnIKS. Projekty Wód Polskich dotyczą działań z zakresu renaturyzacji i poprawy stanu wód oraz ochrony przed powodzią i suszą. Nabory wniosków ruszają już we wrześniu.
W wtorek 30 lipca 2024 r. wiceminister Jan Szyszko, w imieniu Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej jako Instytucji Zarządzającej, podjął decyzję o identyfikacji 25 projektów PGW Wody Polskie planowanych do realizacji w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat Środowisko 2021-2027 (FEnIKS 2021-2027) w ramach Działania FENX.02.04 pn. „Adaptacja do zmian klimatu zapobieganie klęskom i katastrofom” w dwóch typach projektów:
- renaturyzacja przekształconych cieków wodnych i obszarów od wód zależnych
- budowa, przebudowa lub remont urządzeń wodnych i infrastruktury towarzyszącej, służących zmniejszeniu skutków powodzi lub suszy.
Tym samym Instytucja Zarządzająca FEnIKS 2021-2027 nadała projektom Wód Polskich status projektów uprawnionych do wyboru w sposób niekonkurencyjny.
Zgodnie z Systemem oceny i wyboru projektów w ramach FEnIKS 2021-2027, projekty Wód Polskich uzyskały możliwość złożenia wniosków o dofinansowanie w przewidywanych do rozpoczęcia już we wrześniu br. naborach. Wody Polskie podjęły działania zmierzające do osiągniecia wymaganej dojrzałości aplikacyjnej dla wszystkich zidentyfikowanych projektów.
Prośrodowiskowe projekty Wód Polskich zakładają m.in. udrożenienie lub likwidację niemal 150 barier migracyjnych w celu przywrócenia biologicznej ciągłości rzek. To także działania z zakresu renaturyzacji koryt rzecznych. Oprócz poprawy stanu wód i bioróżnorodności, projekty będą miał wpływ na zwiększenie retencji wód i ochrony przeciwpowodziowej mieszkańców.
Projekty w kategorii ograniczania powodzi lub suszy dotyczą przede wszystkim budowy i przebudowy wałów przeciwpowodziowych, modernizacji zbiorników retencyjnych czy budowy i przebudowy polderów i suchych zbiorników przeciwpowodziowych. Realizacja projektów w obydwu kategoriach pozwoli zwiększyć ochronę przeciwpowodziową i bezpieczeństwo ponad 250 tys. ludzi.
Renaturyzacja przekształconych cieków wodnych i obszarów od wód zależnych
1. Przywrócenie drożności morfologicznej rzeki Noteci od Pakości do Krostkowa - etap II
Cel:
udrożnienie Noteci dla organizmów wodnych przez budowę przepławek na obiektach hydrotechnicznych. Przepławki umożliwią migrację ryb oraz innych gatunków wodnych, a tym samym przywrócą tzw. biologiczną ciągłość rzeki.
Efekty:
udrożnienie ekologiczne ok. 15,3 km korytarza rzecznego, wybudowanie, przebudowanie i wyremontowanie 3 szt. urządzeń wodnych.
2. Budowa przepławki na zb. Sulejowskim oraz na jazie Brzustówka
Cel:
udrożnienie przegród poprzecznych, stanowiących przeszkodę dla organizmów wodnych, przez realizację wybranego wariantu udrożnienia zgodnie z koncepcją i dokumentacją techniczną opracowywaną w ramach projektu LIFE Pilica.
Efekty:
udrożnienie ekologiczne ok. 110,7 km korytarza rzecznego.
3. Przywrócenie drożności morfologicznej rzeki Białki Lelowskiej
Cel:
wzrost bioróżnorodności poprzez odtworzenie funkcji biologicznych rzeki dzięki pracom udrożnieniowym.
Efekty:
udrożnienie ekologiczne ok. 35 km korytarza rzecznego, zmodernizowanie/usunięcie 9 szt. barier migracyjnych.
4. Rekultywacja starorzeczy w dolinie Narwi i przywrócenie ciągłości morfologicznej rzeki
Cel:
przywrócenie optymalnych parametrów hydromorfologicznych koryta rzeki Narew dla migracji ryb i innych organizmów wodnych oraz przywrócenie ciągłość korytarza ekologicznego pomiędzy obszarami chronionymi Natura 2000 w Dolinie Narwi.
Efekty:
udrożnienie ekologiczne ok. 44 km korytarza rzecznego, wybudowanie, przebudowanie i wyremontowanie 6 szt. urządzeń wodnych.
5. Realizacja działań z zakresu "After-LIFE" projektu LIFE+ Rega w dorzeczu Regi i jej dopływach - wzmocnienie i utrzymanie efektu środowiskowego, Budowa zbiorników małej retencji
Cel:
utrzymanie i wzmocnienie efektów projektu LIFE+ Rega przez m.in. działania uzupełniające na obszarze realizacji projektu LIFE+ Rega, w tym likwidację lub przebudowę istniejących barier migracyjnych na Redze i jej dopływach.
Efekty:
udrożnienie ekologiczne ok. 61 km korytarza rzecznego, wybudowanie, przebudowanie i wyremontowanie 5 szt. urządzeń wodnych, zmodernizowanie/usunięcie 11 szt. barier migracyjnych.
6. Renaturyzacja rzeki Dzierżęcinki
Cel:
przywrócenie naturalnej hydromorfologii m.in. przez budowę przepławek, spowolnienie wód cieku poprzez lokalne podpiętrzenie z uwzględnieniem odbudowy istniejących lub zaprojektowaniem nowych budowli piętrzących, przy zapewnieniu ciągłości morfologicznej oraz umożliwieniu migracji organizmów wodnych.
Efekty:
udrożnienie ekologiczne ok. 21,5 km korytarza rzecznego, wybudowanie, przebudowanie i wyremontowanie 8 szt. urządzeń wodnych, zmodernizowanie/usunięcie 3 szt. barier migracyjnych.
7. Przebudowa 3 szt. progów w km 3+228, 3+773 i 4+927 rzeki Kamienicy m. Nowy Sącz, woj. małopolskie
Cel:
poprawa stanu ekologicznego wód oraz przywrócenie spójności sieci obszarów Natura 2000 poprzez udrożnienie obiektów mogących stanowić przeszkodę dla migracji ryb.
Efekty:
udrożnienie ekologiczne ok. 2,8 km korytarza rzecznego, wybudowanie, przebudowanie i wyremontowanie 3 szt. urządzeń, zmodernizowanie /usunięcie 3 szt. barier migracyjnych, odniesienie korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej przez ok. 7 000 osób.
8. Przywrócenie ciągłości morfologicznej rzeki Nysy Kłodzkiej
Cel:
poprawa warunków migracji zarówno w zakresie udrażniania wysokich stopni wodnych jak i pomniejszych barier migracyjnych, co pozwoli na odtworzenie i zachowanie naturalnego tarła gatunków jednośrodowiskowych i dwuśrodowiskowych.
Efekty:
udrożnienie ekologiczne ok. 111,4 km korytarza rzecznego, zmodernizowanie/usunięcie 3 szt. barier migracyjnych.
9. Przywrócenie ciągłości morfologicznej i poprawa warunków siedliskowych w korycie Czarnej Staszowskiej
Cel:
kompleksowe rozwiązania poprawiające stan hydromorfologiczny koryta Czarnej Staszowskiej, zwiększające różnorodność siedliskową i gatunkową oraz odporność koryta i dna doliny Czarnej Staszowskiej na zmiany klimatu, poprzez udrożnienie koryta rzeki oraz zwiększenie retencji korytowej i dolinowej, co przyczyni się do większej odporności tego terenu na zjawiska suszy i ograniczy zjawiska powodzi.
Efekty:
udrożnienie ekologiczne ok. 45 km korytarza rzecznego, zmodernizowanie/usunięcie 8 szt. barier migracyjnych, zrenaturyzowanie i zrewitalizowanie ok. 9,6 km odcinków koryta cieku, odniesienie korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej przez ok. 10 000 osób.
10. Retencja w zlewni rzek Uniesty i Polnicy
Cel:
budowa urządzeń hydrotechnicznych pozwalających na zwiększenia retencji istniejących zbiorników wodnych/jezior. Niewykonanie inwestycji przyspieszy degradację cennych przyrodniczo akwenów.
Efekty:
udrożnienie ekologiczne ok. 19 km korytarza rzecznego, wybudowanie, przebudowanie i wyremontowanie 14 szt. urządzeń wodnych, zmodernizowanie/usunięcie 8 szt. barier migracyjnych.
11. Modernizacja jazu zlokalizowanego w km 16+835 pot. Biały Dunajec w m. Biały Dunajec, Poronin, gm. Biały Dunajec, Poronin, pow. tatrzański, woj. małopolskie pod kątem przywrócenia drożności ekologicznej cieku
Cel:
modernizacja jazu na potoku Biały Dunajec pod kątem przywrócenia drożności ekologicznej cieku.
Efekty:
udrożnienie ekologiczne ok. 1,5 km korytarza rzecznego, zmodernizowanie/usunięcie 1 szt. barier migracyjnych, odniesienie korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej przez ok. 1 000 osób.
12. Budowa korytarza swobodnej migracji rzeki Białej Tarnowskiej na terenie gminy Ciężkowice
Cel:
utworzenie korytarza swobodnej migracji rzeki, który będzie polegać na poszerzeniu doliny na kilku odcinkach i uruchomieniu w rzece naturalnych procesów, które umożliwią jej meandrowanie i transport rumowiska. W efekcie zmniejszy się erozja dna, poprawi stan koryta i siedlisk, a także zwiększy się retencja naturalna, co poprawi bezpieczeństwo powodziowe mieszkańców.
Efekty:
zrenaturyzowanie i zrewitalizowanie ok. 5,3 km odcinków koryta cieku, wybudowanie, przebudowanie i wyremontowanie 57 szt. urządzeń wodnych, zmodernizowanie/usunięcie 3 szt. barier migracyjnych, odniesienie korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej przez ok. 6 000 osób.
Budowa, przebudowa lub remont urządzeń wodnych i infrastruktury towarzyszącej, służących zmniejszeniu skutków powodzi lub suszy
13. Kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław - etap III
Cel:
zapewnienie bezpieczeństwa powodziowego i przeciwdziałanie suszy poprzez budowę, przebudowę lub remont urządzeń wodnych i infrastruktury towarzyszącej oraz na przeciwdziałanie zbyt intensywnym spływom wody powodującym nadmierną, niszczącą erozję.
Efekty:
wybudowanie, przebudowanie lub zmodernizowanie ok. 133,7 km wałów przeciwpowodziowych, wybudowanie, przebudowanie i wyremontowanie 4 szt. urządzeń wodnych, odniesienie korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej przez ok. 91 000 osób.
14. Przebudowa i modernizacja skarp i urządzeń zbiornika wodnego Dzierżno Duże, stanowiącego ochronę przeciwpowodziową doliny Kłodnicy
Cel:
zabezpieczenie przed skutkami powodzi oraz minimalizację negatywnych skutków zmian klimatu (zjawiska suszy) poprzez doprowadzenie do dobrego stanu technicznego korpusu zapory, budowli zrzutowej i skarp brzegowych gwarantujące bezpieczną eksploatację zbiornika i poprawę ochrony przeciwpowodziowej doliny Kłodnicy.
Efekty:
osiągnięcie pojemności ok. 84,26 mln m³ zmodernizowanych obiektów i urządzeń wodnych, odniesienie korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej przez ok. 3 000 osób.
15. Przebudowa Polderu Żelazna. Etap II
Cel:
zadanie stanowi drugi, końcowy etap inwestycji Przebudowa Polderu Żelazna, polegający na dokończeniu inwestycji realizowanej w latach 2020 – 2023.
Efekty:
osiągnięcie pierwotnie zakładanych parametrów docelowych polderu, tj.: zwiększenie retencji do 9,7 mln m³ oraz m.in. objęcie ochroną ok. 800 ha obszaru zagrożonego powodzią lub katastrofą urządzenia wodnego i odniesienie korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej przez ok. 4 000 osób.
16. Poprawa bezpieczeństwa przeciwpowodziowego lewobrzeżnej części Sandomierza od ujścia rzeki Koprzywianki do Gór Pieprzowych, gm. Sandomierz, powiat sandomierski
Cel:
projekt jest uzupełnieniem ochrony przeciwpowodziowej rozległego obszaru od Sandomierza, po Małopolski Przełom Wisły i ujście Sanu.
Efekty:
wybudowanie, przebudowanie lub zmodernizowanie ok. 3,5 km wałów przeciwpowodziowych, objęcie ochroną w wyniku realizacji inwestycji ok. 98,2 ha obszaru zagrożonego powodzią lub katastrofą urządzenia wodnego, odniesienie korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej przez ok. 1 000 osób.
17. Poprawa bezpieczeństwa przeciwpowodziowego prawobrzeżnej części Sandomierza od drogi krajowej nr 79 (km 3+000) do ujścia rzeki Trześniówki w km 5+457, gm. Sandomierz, powiat sandomierski
Cel:
projekt jest uzupełnieniem ponadregionalnej ochrony przeciwpowodziowej rozległego obszaru od Sandomierza po Małopolski Przełom Wisły i ujście Sanu.
Efekty:
wybudowanie, przebudowanie lub zmodernizowanie ok. 2,5 km wałów przeciwpowodziowych, objęcie ochroną w wyniku realizacji inwestycji ok. 200 ha obszaru zagrożonego powodzią lub katastrofą urządzenia wodnego, odniesienie korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej przez ok. 4 300 osób.
18. Modernizacja obiektów hydrotechnicznych Zbiornika Wodnego Jeziorsko w zakresie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego
Cel:
modernizacja obiektów hydrotechnicznych zbiornika Jeziorsko i poprawa ponadregionalnego bezpieczeństwa powodziowego w dolinie środkowej i dolnej Warty, poniżej zbiornika.
Efekty:
odniesienie korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej przez ok. 22 400 osób.
19. Rewitalizacja zbiornika wodnego Sulejów - etap I
Cel:
poprawa ochrony przeciwpowodziowej, przeciwdziałanie niedoborowi wody, przywrócenie ciągłości ekosystemu wodnego rzeki Pilicy oraz rozwój gospodarki i turystyki.
Efekty:
odniesienie korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej przez ok. 14 400 osób.
20. Zapewnienie bezpieczeństwa powodziowego poprzez budowę, rozbudowę i modernizację obwałowań rzeki Odry będących w zarządzie RZGW w Gliwicach
Cel:
- Budowa, przebudowa i modernizacja prawego wału rzeki Odry na długości 2,85 km gmina Bierawa, woj. opolskie,
- Przebudowa, modernizacja wałów rzeki Odry na odcinku od m. Lasaki gm. Kędzierzyn-Koźle do m. Poborszów gm. Reńska Wieś - Budowa, przebudowa i modernizacja lewostronnego wału rzeki Odry Lasaki - Poborszów w miejscowości Kędzierzyn-Koźle woj. opolskie (etap I)
bezpośrednia ochrona przed powodzią miejscowości powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego, a pośrednio doliny rzeki Odry.
Efekty:
wybudowanie, przebudowanie lub zmodernizowanie ok. 4,6 km wałów przeciwpowodziowych, objęcie ochroną w wyniku realizacji inwestycji ok. 45 ha obszaru zagrożonego powodzią lub katastrofą urządzenia wodnego, odniesienie korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej przez ok. 3 000 osób.
21. Budowa suchego zbiornika przeciwpowodziowego Rzymówka na rzece Kaczawie
Cel:
poprawa bezpieczeństwa powodziowego miasta Legnicy, Prochowic, Lisowic, Kwiatkowic i innych miejscowości położonych poniżej Prochowic w dolinie rzeki Kaczawy. Realizacja projektowanego zbiornika spowoduje spłaszczenie fal powodziowych i tym samym obniżenie lustra wody w czasie spływu wielkich wód na znacznym odcinku doliny rzeki Kaczawy.
Efekty:
osiągnięcie pojemności ok. 10,49 mln m³ wybudowanych obiektów i urządzeń wodnych, odniesienie korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej przez ok. 32 500 osób.
22. Poprawa bezpieczeństwa powodziowego poprzez modernizację obwałowań rzeki Wisły, Gostynki i Mlecznej na terenie powiatu bieruńsko-lędzińskiego oraz miasta Tychy
Cel:
modernizacja wałów przeciwpowodziowych przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa powodziowego terenów zagrożonych powodzią, tym samym przysłuży się zabezpieczeniu terenów zabudowy mieszkalnej i gospodarczej, infrastruktury technicznej oraz rolnej przed powodzią.
Efekty:
wybudowanie, przebudowanie lub zmodernizowanie ok. 24,8 km wałów przeciwpowodziowych, odniesienie korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej przez ok. 10 000 osób.
23. Uszczelnienie, podwyższenie, modernizacja korpusu wału lewego rzeki San w km 9+390 - 27+000 na terenie gm. Stalowa Wola i Zaleszany, pow. stalowowolski, woj. podkarpackie
Cel:
poprawa bezpieczeństwa powodziowego, zminimalizowanie bądź całkowitą likwidację zagrożenia powodziowego terenów zagrożonych powodzią wynikających z zakresu rzeczowego inwestycji.
Efekty:
wybudowanie, przebudowanie lub zmodernizowanie ok. 17,6 km wałów przeciwpowodziowych, objęcie ochroną w wyniku realizacji inwestycji ok. 3 300 ha obszaru zagrożonego powodzią lub katastrofą urządzenia wodnego, odniesienie korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej przez ok. 8 800 osób.
24. Popowodziowa odbudowa cieku Miedzianka i Witka - Część I rzeka Miedzianka i Część II rzeka Witka
Cel:
zwiększenie ochrony przeciwpowodziowej doliny rzeki Miedzianki i Witki przez wybudowanie budowli przeciwpowodziowych. Dodatkowo nastąpi zdecydowana poprawa ciągłości morfologicznej rzeki dzięki m.in. zlikwidowaniu przeszkód na drodze migracyjnej organizmów wodnych oraz działaniach renaturyzacyjnych.
Efekty:
wybudowanie, przebudowanie lub zmodernizowanie ok. 0,84 km wałów przeciwpowodziowych oraz odniesienie korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej przez ok. 25 000 osób.
25. Zabezpieczenie przed powodzią miasta Gubin w km 14+900 - 16+000 r. Nysy Łużyckiej wraz z ujściowym odcinkiem rz. Lubszy
Cel:
zapewnienie zabezpieczenia przed powodzią m. Gubin poprzez wybudowanie budowli przeciwpowodziowych.
Efekty:
wybudowanie, przebudowanie lub zmodernizowanie ok. 6,66 km wałów przeciwpowodziowych, odniesienie korzyści ze środków ochrony przeciwpowodziowej przez ok. 15 000 osób.