Portal sztucznej inteligencji

Ekosystem AI będzie angażował obywateli, przedsiębiorców, ośrodki naukowe, instytucje kultury i archiwa oraz administrację państwową, zapewniając podstawy do systematycznego wzrostu innowacyjności w obszarze AI, z dbałością o bezpieczeństwo cybernetyczne, uczciwą konkurencję oraz zasady etyki i paradygmat suwerenności jednostki ludzkiej wobec AI w poszanowaniu solidarności społecznej i zrównoważonego rozwoju.

Działania podejmowane w ramach ekosystemu AI mają:

• wspierać powstawanie polskich podmiotów gospodarczych budujących rozwiązania AI,
• promować wykorzystywanie rozwiązań AI w całej polskiej gospodarce,
• wspierać eksport polskich firm AI,
• sprzyjać kształceniu, zdobywaniu kwalifikacji i rozwijaniu kompetencji i umiejętności w obszarze AI,
• wspierać badania, w szczególności badania interdyscyplinarne w obszarze AI,
• promować udział polskich naukowców i przedsiębiorców w gremiach międzynarodowych dyskutujących o AI i jej rozwoju.

Aby było to możliwe, konieczne jest zapewnienie skoordynowanej polityki państwa w obszarze AI i zoganizowanie ośrodka zarządzania polskim ekosystemem AI.

Polski ekosystem AI działa również w wymiarze międzynarodowym, prawnym oraz w wymiarze kszłtujących się standardów technicznych i organizacyjnych, a przede wszystkim określa działania człowieka funkcjonującego w społeczeństwie i środowisku na podstawie zasad etycznych dla godnej zaufania sztucznej inteligencji. Wspomniane wymiary stanowią razem dynamiczne ramy ekosystemu, z jednej strony rolę stabilizatora, z drugiej zaś uwzględniają potrzebę ciągłego jego kształtowania, gdyż wyzwanie, jakim jest AI, jest procesem ledwo rozpoczętym – tak w badaniach społeczno-politycznych, jak w rozwiązaniach zawartych w politykach czy regulacjach negocjowanych na świecie.

Strategicznymi czynnikami budowania potencjału polskiej AI są:

• dane,
• wiedza, kompetencje, umiejętności i kwalifikacje,
• finansowanie,
• infrastruktura.

Wymienione czynniki reprezentują niezbędne obszary działania, w których zorganizowane i skoordynowane zarządzanie doprowadzi do osiągnięcia celów Polityki AI.

Koordynacja Polityki AI

Za koordynację wdrażania Polityki AI odpowiedzialny jest minister właściwy do spraw informatyzacji. Kluczową rolę w monitorowaniu i wspieraniu koordynacji postępów prac nad wdrażaniem Polityki AI odgrywać będzie Zespoł Zadaniowy Polityki AI, którego powstanie planowane jest przy KRMC. Zespół zadaniowy zostanie powołany przez KRMC na wniosek ministra właściwego do spraw informatyzacji. Zespół Zadaniowy Polityki AI będzie przedstawiał KRMC projekt informacji o realizacji działań w ramach Polityki AI za dany rok. Projekt ten, po rozpatrzeniu przez KRMC, będzie przedstawiany Radzie Ministrów przez ministra właściwego do spraw informatyzacji.

W celu skutecznego monitorowania, realizowania i koordynowania Polityki AI planowane jest powołanie:

• Zespołu Zadaniowego Polityki AI – działającego przy KRMC, przewodniczył mu będzie Pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów do spraw GovTech. Zadaniem Zespołu będzie monitorowanie i operacyjne koordynowanie działań instytucji publicznych w zakresie wdrożenia Polityki AI, przy współdziałaniu poniżej określonych jednostek:
• Punktu Kontaktowego AI – powoływanego przez ministra właściwego do spraw informatyzacji przy jednostce Centrum Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa w celu wsparcia interesariuszy i koordynacji interesariuszy programów pomocy finansowej z centralnego budżetu UE, takich jak Cyfrowa Europa czy Horyzont Europa,
• Obserwatorium AI dla Rynku Pracy – powoływanego przez ministra właściwego do spraw informatyzacji w celu monitorowania i badań wpływu AI na rynek pracy, przy współdziałaniu z ministrem właściwym do spraw pracy,
• Obserwatorium Międzynarodowej Polityki Sztucznej Inteligencji i Transformacji Cyfrowej – powoływana przez ministra właściwego do spraw informatyzacji w celu monitorowania polityk i regulacji AI innych krajów, formułowania rekomendacji dla inicjatyw międzynarodowych w obszarze AI, monitorowania światowych trendów w rozwoju AI, przy współdziałaniu z MSZ,
• Rady AI – powoływanej ad hoc, przez ministra właściwego do spraw informatyzacji, do wsparcia w określaniu wyzwań dla badań naukowych i projektów flagowych, określaniu standardów stosowania AI w Polsce oraz koordynacji uzgodnień programów pomocy publicznej, określonych przez NCBiR, NCN, Horyzont Europa oraz w innych dostępnych źródłach, a także do alokacji środków budżetu państwa lub rekomendacji dla budżetu samorządu terytorialnego. Skład rady AI będzie zbalansowany sektorowo i będą do niej powoływani przedstawiciele nauki, biznesu, środowisk organizacji pozarządowych oraz administracji publicznej. Rada AI będzie konsultować swoje rekomendacje z Radą Innowacyjności i Radą ds. Cyfryzacji,
• Zespołu legislacyjnego AI – powoływany przez ministra właściwego do spraw informatyzacji do adresowania wyzwań prawnych oraz etycznych wspierających wdrożenie Polityki AI.

Skład wskazanych powyżej jednostek, tryb funkcjonowania, kompetencje oraz źródła finansowania zaproponuje ministrowi właściwemu do spraw informatyzacji Zespół Zadaniowy Polityki AI, dokonując w miarę potrzeb propozycji niezbędnych zmian, w tym zmian w składzie osobowym lub doprecyzowań zakresu działalności każdej jednostki oraz planu jej działania w zakresie wyznaczonym Polityką AI.

W ramach Polityki AI położony będzie nacisk na rozwój ekosystemu AI, mający na względzie następujące kierunki działań każdego z czterech wymiarów ram polskiego ekosystemu AI:

Ramy polskiego ekosystemu AI

Wymiar	Kierunki działań politycznych
międzynarodowy	współpraca europejska i pozaeuropejska wirtualizacja pracy i mobilność wirtualizacja terytorialna i uczciwa konkurencja przeciwdziałanie monopolizacji dostępu do danych i zamykaniu łańcuchów wartości wspieranie równoprawnej i zdecentralizowanej współpracy ośrodków badawczo-naukowych ochrona talentów eksport usług AI organizacja transgranicznych przestrzeni testowych AI koordynacja programów pomocy publicznej i inwestycji zagranicznych
etyczny	godność ludzka i wsparcie autonomia człowieka wobec automatyki maszyn cyfrowych globalny kodeks etyczny AI godna zaufania AI
prawny	definicja legalna AI przeciwdziałanie nadaniu osobowości prawnej AI własność danych osobowych i ich przenaszalności ochrona tajemnic przedsiębiorstwa i brak własności danych przemysłowych własność intelektualna odpowiedzialność za szkody wytwórców AI na zasadzie staranności, a operatorów AI na zasadzie ryzyka, a także rozróżnienie odpowiedzialności użytkowników końcowych od odpowiedzialności operatorów AI wsparcie specyfikacji zamówień publicznych na rozwiązań AI oraz ułatwienie procesu zamawiania
standardów technicznych i organizacyjnych	normy techniczne wzajemne uznawanie certyfikatów i protokołów zgodności reguły interoperacyjności standardy zarządzania danymi