• Ukończenie unii bankowej i dalsze działania ws. instrumentu na rzecz konwergencji i konkurencyjności dla strefy euro oraz zwalczanie oszustw w VAT to jedne z tematów spotkań Eurogrupy i Rady ECOFIN.
• W obu spotkaniach, które odbyły się w Brukseli w dniach 7-8 listopada 2019 r., uczestniczył wiceminister finansów Piotr Nowak.

Podczas posiedzenia Eurogrupy w formacie inkluzywnym (z udziałem państwa UE spoza strefy euro) 7 listopada br. ministrowie rozmawiali o pogłębieniu Unii Gospodarczej i Walutowej, w tym o ukończeniu unii bankowej i dalszych działaniach ws. instrumentu na rzecz konwergencji i konkurencyjności dla strefy euro. Minister Nowak zwrócił uwagę, że z uwagi na powiązania między poszczególnymi instrumentami wsparcia – dla państw strefy euro i spoza niej – zasadne jest przyjęcie podejścia pakietowego. Oznacza to, że ustalenia dotyczące tych instrumentów powinny zostać jak najszybciej włączone do pakietu negocjacyjnego Wieloletnich Ram Finansowych (w tym dot. wielkości poszczególnych instrumentów).

ECOFIN o zwalczaniu nadużyć w VAT

Rada ECOFIN 8 listopada br. uzgodniła 2 pakiety projektów dot. VAT. Pierwszy ma służyć wzmocnieniu współpracy administracyjnej w celu ograniczenia skali oszust związanych z VAT w sektorze handlu elektronicznego i wsparciu uczciwej konkurencji na rynku wspólnym. Polska poparła przyjęcie takich regulacji, ponieważ stanowią one narzędzia do skutecznego wykrywania i eliminowania nieuczciwych podatników w sektorze e-commerce. Rada przyjęła także dyrektywę, która umożliwia (pod pewnymi warunkami) korzystanie ze zwolnienia podmiotowego z VAT transgranicznie przez małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP). Wprowadzenie rozwiązań ułatwiających prowadzenie działalności gospodarczej przez MŚP jest jednym z priorytetów Polski. Przyjęto także projekt w zakresie VAT i akcyzy, który wspiera tzw. wspólny wysiłek obronny UE. Przewiduje on zastosowanie takiego samego zwolnienia dla wysiłku obronnego UE, jaki obecnie obowiązuje dla NATO.

Polska poparła ponadto zawarte przez ECOFIN porozumienie polityczne ws. pakietu zmian dot. ogólnych zasad podatku akcyzowego. Ministrowie dyskutowali też o zmianach zasad dot. struktury podatku akcyzowego od alkoholu i napojów alkoholowych, ale – z uwagi na zastrzeżenia kilku państw członkowskich – nie udało się osiągnąć porozumienia w tym zakresie.

Budowa unii rynków kapitałowych

Rada zatwierdziła również:

• pakiet legislacyjny, który ustanawia unijne ramy dla emisji obligacji zabezpieczonych,
• pakiet określający zasady nadzoru i wymogi regulacyjne dla firm inwestycyjnych oraz
• 2 rozporządzenia, które są częścią inicjatywy dot. zrównoważonego finansowania (w tym ujawniania informacji dot. zrównoważonych inwestycji i ryzyka dla zrównoważonego rozwoju, ujednolicenia norm dot. opracowywania wskaźników referencyjnych niskoemisyjności w UE i zwiększenia przejrzystości metod określania takich wskaźników).

Wszystkie te projekty wchodzą w skład szerszego projektu budowy unii rynków kapitałowych.

Pozostałe ustalenia

Ministrowie zapoznali się ze stanem prac na forum OECD w zakresie opodatkowania sektora cyfrowego i możliwości zwiększenia skuteczności wkładu państw członkowskich UE w te działania. Dla Polski kluczowe jest zapewnienie zgodności ewentualnego rozwiązania, wypracowanego w ramach OECD, z prawem UE.

Przewodniczący Europejskiej Rady Budżetowej przedstawił wyniki rocznego sprawozdania oraz przeglądu wdrażania zasad budżetowych w 2018 r. i przepisów dot. tzw. dwu- i sześciopaku, a także działania krajowych niezależnych instytucji budżetowych.

Rada przyjęła także konkluzje ws. statystyk europejskich, które są przyjmowane jesienią każdego roku. ECOFIN odnosi się w nich m.in. do kwestii związanych z rolą oficjalnych statystyk europejskich, zapewnieniem jakości kluczowych wyników statystycznych, statystykami na potrzeby procedury nadmiernego deficytu i w ramach procedury nierównowag makroekonomicznych (MIP).

Ministrowie uzgodnili także konkluzje ws. aspektów finansowych negocjacji klimatycznych. Łącznie z konkluzjami przyjętymi przez Radę ds. Środowiska będą one stanowić mandat UE na konferencję klimatyczną COP25, która odbędzie się w grudniu br. w Madrycie.

Rada przyjęła rekomendację w sprawie kandydatury Isabel Schnabel na członka zarządu Europejskiego Banku Centralnego (EBC). Po konsultacjach z Radą Prezesów EBC i Parlamentem Europejskim jej kandydatura zostanie zatwierdzona przez Radę Europejską. W procedurze tej uczestniczą tylko kraje strefy euro.

ECOFIN zaktualizowała unijną listę jurysdykcji niechętnych współpracy dla celów podatkowych. Z wykazu usunięto Belize, co oznacza, że na liście pozostaje 8 państw, które nie spełniają wymogów dot. wymiany informacji podatkowych i stosowania minimalnych standardów przeciwdziałania erozji podstawy opodatkowania (BEPS) lub nie zniosły szkodliwych preferencyjnych systemów podatkowych.

Ministrowie zapoznali się też z wynikami dyskusji na spotkaniach G20 w formacie ministrów finansów i prezesów banków centralnych oraz dorocznych spotkaniach MFW w Waszyngtonie w dniach 17-19 października br., a także informacją prezydencji fińskiej o stanie prac nad przygotowaniem wspólnego oświadczenia Rady i KE w zakresie stabilnych kryptowalut (tzw. stablecoins), które zostanie przyjęte na posiedzeniu ECOFIN w grudniu br. Z uwagi na globalny charakter tego rodzaju narzędzi potrzebna jest globalna koordynacja działań, ale też przyjęcie jednolitego unijnego podejścia dot. wyzwań i ryzyk z nimi związanych.

8 listopada odbyła się także wspólna sesja ministrów finansów i edukacji nt. zwiększenia skuteczności, wydajności i jakości edukacji i dokształcania, jako czynników pomocnych w tworzeniu silnych podstaw gospodarczych w UE. 

Spotkanie z krajami EFTA

Ministrowie ECOFIN rozmawiali także z przedstawicielami państw EFTA (Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu) na temat zrównoważonego finansowania. Coroczne spotkania ministrów finansów z państw UE i EFTA są okazją do dyskusji o bieżącej sytuacji gospodarczej i innych kwestiach gospodarczo-finansowych, ważnych dla współpracy między UE i EFTA.