Jesienne prognozy gospodarcze Komisji Europejskiej
15.11.2024
- 15 listopada 2024 r. Komisja Europejska opublikowała jesienne prognozy gospodarcze.
- W przypadku Polski, Komisja prognozuje wzrost realnego PKB na poziomie 3,0% w 2024 r. oraz 3,6% w 2025 r. po wzroście o 0,1% zanotowanym w ubiegłym roku. Polska jest jedną z najszybciej rozwijających się gospodarek UE.
- Komisja prognozuje znaczące spowolnienia tempa wzrostu cen w Polsce w 2026 r.
- KE wskazuje, że główną przyczyną wysokiego deficytu sektora gg w Polsce są wysokie i rosnące wydatki obronne.
Polska gospodarka w latach 2024-2025 będzie najszybciej rosnącą dużą gospodarką w Unii Europejskiej. Najważniejszym czynnikiem stymulującym wzrost będzie silny wzrost konsumpcji prywatnej. W mniejszym stopniu do wzrostu PKB w br. przyczyni się wzrost spożycia publicznego i inwestycji, natomiast wpływ eksportu netto będzie negatywny. Prognozy wzrostu PKB dla Polski na lata 2024-2025 są wyższe od projekcji KE z maja br. o odpowiednio 0,2 i 0,2 pkt. proc. Prognozowany wzrost PKB jest nieznacznie niższy od prognozy Ministerstwa Finansów do ustawy budżetowej na 2025 r. zakładającej wzrost na poziomie 3,1% w br. i 3,9% w 2025 r.
W odniesieniu do głównych składowych PKB, Komisja zakłada wzrost konsumpcji prywatnej o odpowiednio 3,8% i 3,6% w latach 2024-2025, w porównaniu do spadku o 0,3% w zeszłym roku. Komisja prognozuje wzrost inwestycji o 2,3% w 2024 r. oraz 6,7% w 2025 r. (po wzroście o12,6% w 2023 r.). Niższy wzrost inwestycji w latach 2024-2025 wynika z faktu, że 2023 r. był ostatnim rokiem kiedy mogły być wykorzystywane środki z perspektywy finansowej 2014-2020. Komisja wskazuje również na relatywnie niską dynamikę inwestycji prywatnych w roku bieżącym.
Komisja prognozuje spowolnienia tempa wzrostu cen w Polsce. Po odnotowaniu w 2023 r. średniorocznej inflacji (mierzonej wskaźnikiem HICP) na poziomie 10,9%, KE prognozuje, że w 2024 r. wyniesie ona średnio 3,8%, w 2025 r. przejściowo wzrośnie do 4,7%, a następnie spadnie do 3,0% w 2026 r. Inflacja bazowa (tj. po wyłączeniu cen energii i żywności) w 2024 r. wyniesie 4,3%, natomiast w kolejnych latach dezinflacja w usługach będzie postępować stopniowo ze względu na duże podwyżki wynagrodzeń.
Komisja przewiduje dalszy spadek bezrobocia - stopa bezrobocia w bieżącym roku wyniesie 2,9%, a w 2025 r. nieznacznie spadnie do poziomu 2,8%. Stopa bezrobocia w Polsce będzie wyraźnie poniżej średniej dla UE (wynoszącej odpowiednio 6,1% i 5,9% w latach 2024-2025).
Jako czynniki ryzyka do prognozy, Komisja Europejska wymienia głównie opóźnienia w realizacji inwestycji publicznych, w tym tych finansowanych z funduszy UE.
Wg prognoz Komisji w latach 2024-2025 deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych zostanie zredukowany do 5,6% PKB, mimo że istotny wpływ na sytuację budżetową mają znaczące wydatki na obronę narodową, które w 2024 r. mają wynieść 2,6% PKB, a w 2025 r. wzrosną do 2,8% PKB (w ujęciu ESA). Prognoza deficytu jest zbliżona do prognozy przedstawionej przez Polskę w Średniookresowym planie budżetowo-strukturalnym na lata 2025-2028.
Na 2026 r. Komisja prognozuje dalszą redukcję nadmiernego deficytu, do 5,3% PKB. Skala redukcji jest niższa niż przedstawiona w Średniookresowym planie, co wynika ze standardowo stosowanego przez Komisję podejścia no-policy change do lat nieobjętych projektem ustawy budżetowej. Oznacza ono, że Komisja nie uwzględnia zmian w polityce rządu. Zgodnie ze zreformowanym zarządzaniem gospodarczym w UE działania konsolidacyjne na rok 2026 powinny zostać przedstawione w ustawie budżetowej na ten rok. Dlatego dopiero ustawa budżetowa na 2026 r., w zależności od kształtowania się deficytu, wzrostu gospodarczego i faktycznych skutków już zaplanowanych działań, będzie przedstawiać ewentualne dodatkowe działania konsolidacyjne na 2026 r.
Wysokie wydatki na obronę narodową wpływają również na dług sektora instytucji rządowych i samorządowych. Pomimo spadku deficytu dług sektora ma wzrosnąć do 58,9% PKB w 2025 r. i 62,4% PKB.
Więcej informacji, w tym porównanie z prognozą Ministerstwa Finansów, można znaleźć na stronie: https://www.gov.pl/web/finanse/prognozy-makroekonomiczne-i-fiskalne