Nowa matryca stawek VAT
30.12.2019
- Od 1 listopada 2019 r. weszły w życie przepisy dotyczące nowej matrycy stawek VAT i wiążącej informacji stawkowej (WIS) [1].
- Nowa matryca stawek VAT będzie stosowana od 1 kwietnia 2020 r. – z wyjątkiem stawek VAT dot. wydawnictw książkowych i prasowych, które obowiązują od 1 listopada 2019 r.
- Wiążąca informacja stawkowa (WIS) to decyzja, która ułatwi podatnikom stosowanie przepisów dotyczących stawek VAT i zapewni im w tym zakresie odpowiednią ochronę.
- Wystąpienie z wnioskiem o wydanie WIS jest możliwe od 1 listopada 2019 r. – przy czym WIS może dotyczyć stanu prawnego, który zacznie obowiązywać dopiero od 1 kwietnia 2020 r.
Co oznacza wprowadzenie nowej matrycy stawek VAT
1. Zmianę klasyfikacji towarów i usług na potrzeby VAT
Chodzi o rezygnację ze stosowania Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2008) na rzecz:
- Nomenklatury scalonej (CN) albo Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) w zakresie towarów oraz
- aktualnej (obowiązującej od 1 kwietnia 2020 r.) Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2015) w zakresie usług.
2. Uproszczenie systemu stawek VAT
Ma to zapewnić prostotę, przejrzystość i przyjazność w stosowaniu przepisów dot. stawek dzięki:
- objęciu jedną stawką w jak największym stopniu całych grup towarowych (działów CN). Oznacza to istotne zmniejszenie liczby pozycji w nowych załącznikach nr 3 i nr 10 do ustawy VAT [2], które zawierają wykazy towarów i usług opodatkowanych według stawek odpowiednio 8% i 5%,
- generalnemu obniżeniu stawek („równanie w dół”) – w przypadku konieczności zmiany stawki na dane towary,
- zrównoważeniu efektu uproszczenia matrycy podwyżkami stawek na wybrane – ale nieliczne – towary.
Przykładowe obniżenie stawek VAT:
Już od 1 listopada 2019 r. e-booki (w tym również audiobooki) z 23% do 5%, e-prasa z 23% do 8%.
Od 1 kwietnia 2020 r.:
- niektóre produkty żywnościowe – owoce tropikalne i cytrusy (z 8% do 5%), niektóre rodzaje pieczywa i ciastek (z 23% i 8% do 5%), zupy, buliony, żywność homogenizowana i dietetyczna (z 8% do 5%), niektóre przyprawy – musztarda, pieprz mielony (z 23% do 8%),
- produkty dla niemowląt i dzieci – żywność, smoczki, pieluszki, foteliki samochodowe (z 8% do 5%),
- niektóre artykuły higieniczne (z 8% do 5%).
3. Zmianę zakresu systemu ryczałtowego dla rolników
Nowe przepisy przewidują zwiększenie katalogu produktów rolnych i uproszczenie regulacji przez:
- objęcie definicją produktów rolnych wszystkich (a nie jak dotąd jedynie wybranych) towarów pochodzących z działalności rolniczej rolnika ryczałtowego oraz towarów wytworzonych z nich w sposób inny niż przemysłowy,
- ujednolicenie przepisów w tym zakresie z przepisami obowiązującymi w podatku PIT.
4. Wprowadzenie wiążącej informacji stawkowej (WIS)
WIS to decyzja administracyjna, która ułatwi podatnikom stosowanie przepisów dotyczących stawek VAT i zapewni im w tym zakresie odpowiednią ochronę.
WIS będzie zawierać opis towaru albo usługi, albo kilku towarów lub usług, które razem składają się na jedno świadczenie, a także ich klasyfikację [3] i właściwą stawkę VAT [4].
WIS będzie wiązać organ podatkowy wobec podatnika, dla którego została wydana – w odniesieniu do towaru albo usługi, która jest jej przedmiotem [5]. Z ochrony będą mogli również korzystać inni podatnicy – na warunkach określonych w przepisach rozdziału 1a w dziale VIII ustawy o VAT [6]. W tym przypadku ochrona ta będzie mieć taki sam charakter, jak ochrona wynikająca z interpretacji indywidualnych wydawanych w trybie Ordynacji podatkowej [7].
Z analogicznej ochrony (tj. takiej jak w przypadku interpretacji indywidualnych) będą mogli korzystać posiadacze i inne podmioty posługujące się wiążącą informacją akcyzową (WIA) [8], wydawaną na podstawie ustawy o podatku akcyzowym [9].
O WIS można występować od 1 listopada 2019 r.
Podatnicy mogą wnioskować o wydanie WIS od 1 listopada 2019 r., przy czym będzie ona dotyczyć stanu prawnego, który zacznie obowiązywać od 1 kwietnia 2020 r. Od tego dnia bowiem będą stosowane nowe przepisy dotyczące sposobu identyfikowania towarów i usług na potrzeby VAT według:
- Nomenklatury scalonej (CN) albo Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) – w zakresie towarów,
- aktualnej (tj. obowiązującej od 1 kwietnia 2020 r.) Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2015) – w zakresie usług,
oraz przepisy dotyczące nowej matrycy stawek VAT [10]. Również ochrona, wynikająca z WIS wydanych po 1 listopada 2019 r., będzie obowiązywać dopiero od 1 kwietnia 2020 r. [11].
Takie rozwiązanie ma umożliwić zapoznanie się przez podatników z nowym systemem i wcześniejsze otrzymanie istotnych dla nich informacji nt. opodatkowania towarów i usług w nowych realiach.
Wyjątek
Od 1 listopada 2019 r. można wystąpić o wydanie WIS dotyczącej stanu prawnego, który obowiązuje od tego samego dnia (tj. 1 listopada 2019 r.), jednak wyłącznie w odniesieniu do:
- wydawnictw książkowych (książki, broszury, nuty, mapy) – we wszystkich postaciach, tj. drukowanych, na nośnikach fizycznych (dyski, taśmy itd.) i w formie elektronicznej (tzw. e-booki),
- wydawnictw prasowych (gazety, dzienniki, czasopisma) – we wszystkich postaciach, tj. drukowanych, na nośnikach fizycznych (dyski, taśmy itd.) i w formie elektronicznej (tzw. e-prasa).
tj. towarów albo usług, wskazanych w art. 8 ust. 1 i 2 ustawy nowelizującej z 9 sierpnia 2019 r.
Kto wydaje WIS
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) w terminie zasadniczo nie dłuższym niż 3 miesiące.
Wniosek o wydanie WIS powinien dotyczyć 1 towaru albo 1 usługi albo kilku towarów/usług, które w ocenie wnioskodawcy stanowią jedno świadczenie.
Ile kosztuje WIS
Opłata za wniosek o wydanie WIS wynosi 40 zł.
W przypadku świadczenia składającego się – w ocenie wnioskodawcy – z kilku towarów/usług – opłata ta stanowi iloczyn 40 zł i liczby tych towarów/usług. Jeśli będzie konieczne przeprowadzenie dodatkowych badań lub analiz towarów lub usług, które są przedmiotem wniosku, wnioskodawca będzie musiał pokryć koszty tych badań lub analiz.
W zakresie objętym WIS nie będą wydawane interpretacje indywidualne [12].
UWAGA!
Szczegółowe informacje dotyczące procedury wydawania WIS i interaktywny wniosek o wydanie WIS wraz z instrukcją jego wypełnienia znajdziesz na stronie Krajowej Informacji Skarbowej.
Więcej informacji o zmianach w klasyfikacji stawek VAT i o WIS znajdziesz na Portalu Podatkowym w zakładce Matryca stawek VAT.
[1] zgodnie z ustawą z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1751)
[2] ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.)
[3] Nomenklatura scalona (CN) albo Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych (PKOB) – w odniesieniu do towarów, aktualna Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU) – w odniesieniu do usług.
[4] art. 42a ustawy o VAT
[5] art. 42c ust. 1 ustawy o VAT
[6] art. 42c ust 3 pkt 1 ustawy o VAT
[7] art. 14b – 14s ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.)
[8] art. 42c ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT
[9] ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 864, z późn. zm.)
[10] art. 7 ust. 3 ustawy nowelizującej z 9 sierpnia 2019 r.
[11] art. 7 ust. 4 i 5 ustawy nowelizującej z 9 sierpnia 2019 r.
[12] art. 14b § 1a Ordynacji podatkowej