Zgodnie z art. 43ha ust. 2 ustawy z dnia  5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego, o Rzeczniku Finansowym i o Funduszu Edukacji Finansowej (Dz.U. z 2024 r. poz. 1109) w uzasadnionych przypadkach dysponent Funduszu Edukacji Finansowej udziela dotacji celowej na realizację działań, o których mowa w art. 43h pkt 1 ww. ustawy, które nie są objęte ogłoszonym przez niego programem.

Do wniosków o udzielenie dotacji celowej na działania nieobjęte programem zastosowanie mają przepisy § 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 lipca 2023 r. w sprawie dotacji celowej z Funduszu Edukacji Finansowej na realizację działań z zakresu edukacji finansowej (Dz.U. z 2023 r. poz. 1358).

Dla uproszczenia procesu składania wniosków w Systemie Obsługi Dotacji (dalej: SOD), dostępnym na stronie internetowej pod adresem: https://sod.mf.gov.pl/, utworzono specjalny wzór wniosku, który należy złożyć wyłącznie za pośrednictwem SOD.

Podstawowym warunkiem udzielenia dotacji celowej ze środków Funduszu Edukacji Finansowej na działania z zakresu edukacji finansowej, nieobjęte ogłoszonym przez Ministra Finansów programem, jest wskazanie we wniosku uzasadnionego przypadku, który wyjaśnia aplikowanie o środki Funduszu Edukacji Finansowej w tym trybie – jest to warunek formalny, wynikający wprost z zapisów ustawowych. Na tym etapie weryfikacja projektów odnosi się, w szczególności, do sprawdzenia czy:

• zasięg oddziaływania jest ogólnopolski,
• potrzeba ich realizacji wynika np. z braku istnienia inicjatyw edukacyjnych skutecznie realizujących te same cele,
• zaistniała szczególna okoliczność uzasadniająca potrzebę uzyskania wsparcia ze środków Funduszu Edukacji Finansowej.

Projekty zgłaszane w przedmiotowym trybie będą również w szczególności badane pod względem, czy:

• ich tematyka nakierowana jest na priorytety określone w Krajowej Strategii Edukacji Finansowej tj. obejmuje zagadnienia mające na celu:

- zwiększenie i utrzymanie odporności finansowej i dobrostanufinansowego mieszkańców Polski poprzez odpowiedzialne planowanie finansów osobistych, unikanie nadmiernego zadłużenia i doskonalenie umiejętności zarządzania ryzykiem,

- poprawę zdolności mieszkańców Polski do podejmowania długoterminowych decyzji finansowych oraz zabezpieczenia własnego dobrostanu finansowego w długim okresie i na starość;

- poprawę zrozumienia i zdolności mieszkańców Polski do korzystania z możliwości związanych z inwestycjami na rynku finansowym przy jednoczesnym zarządzaniu ryzykiem,

- podnoszenie świadomości w kwestii znaczenia edukacji finansowej dla mieszkańców Polski oraz ich wiedzy o tym, gdzie znaleźć rzetelne i obiektywne informacje finansowe, edukację lub pomoc,

• są skupione na konsumentach i będą odpowiadały na konkretne potrzeby grup docelowych, a działania zaplanowane do przeprowadzenia będą oparte na dowodach, w tym wynikach badań ilościowych i jakościowych, a także obserwacji behawioralnych,
• są adresowane do jednej lub więcej z poniższych grup docelowych:

- gospodarstwa domowe o niskich dochodach,

- osoby o niepewnej pozycji na rynku pracy, w tym bezrobotni i osoby pracujące na podstawie niestabilnych lub tymczasowych umów,

- konsumenci narażeni na nadmierne zadłużenie lub już nadmierne zadłużeni,

- osoby starsze,

- mieszkańcy obszarów wiejskich (w tym rolnicy) i mieszkańcy małych miast,

- migranci i uchodźcy,

- osoby w wieku produkcyjnym, zwłaszcza te zbliżające się do wieku emerytalnego,

- dzieci, młodzież, rodzice/opiekunowie i nauczyciele.

• sposób realizacji planowanych działań, osoby realizujące projekt oraz zasoby rzeczowe wykorzystywane przy realizacji projektu są dostosowane do wskazanych we wniosku grup docelowych,
• wnioskodawca posiada doświadczenie w realizacji podobnych projektów,
• opisują sposób, w jaki zostanie przeprowadzona ewaluacja projektu,
• zawierają wskaźniki realizacji projektu.

Dodatkowo zachęca się aby, we wniosku wskazywać, które priorytety określone w dokumencie „Krajowa Strategia Edukacji Finansowej. Polityka na rzecz rozwijania kompetencji finansowych”, będą realizowane przez projekt.

Z uwagi na zadania bieżące realizowane przez Ministerstwo Finansów, zakłada się, że ocena wniosków będzie dokonywana cztery razy w roku, jednak nie później niż do dnia:

• 31 marca – w przypadku wniosków złożonych w miesiącach: grudzień, styczeń i luty,
• 30 czerwca – w przypadku wniosków złożonych w miesiącach: marzec, kwiecień i maj,
• 30 września – w przypadku wniosków złożonych w miesiącach: czerwiec, lipiec i sierpień,
• 31 grudnia – w przypadku wniosków złożonych w miesiącach: wrzesień, październik i listopad.

W sytuacji gdy złożony wniosek nie spełni warunku tzw. uzasadnionego przypadku, zostanie on odrzucony.

W przypadku gdy zostanie stwierdzone, że złożony wniosek spełnia warunek uzasadnionego przypadku, po dokonaniu w Ministerstwie Finansów jego oceny merytorycznej, zostanie on, zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia, przekazany do Rady Edukacji Finansowej w celu jego zaopiniowania. Zgodnie z obowiązującymi przepisami Rada Edukacji Finansowej ma co najmniej 21 dni na wydanie przedmiotowej opinii. Po jej uzyskaniu Minister Finansów, będący dysponentem Funduszu Edukacji Finansowej, podejmie decyzję o udzieleniu dotacji, w tym o jej wysokości albo o nieudzieleniu dotacji celowej ze środków Funduszu Edukacji Finansowej. 

W przypadku udzielenia dotacji celowej dysponent Funduszu Edukacji Finansowej zawiera z wnioskodawcą umowę, która reguluje tryb i sposób przekazania, wykorzystania i rozliczenia dotacji. Należy mieć na uwadze, że gromadzenie, wydatkowanie i rozliczanie środków z dotacji celowej na realizację działań, o których mowa w art. 43h pkt 1 ww. ustawy, odbywa się za pośrednictwem rachunku bankowego albo rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, przeznaczonego wyłącznie do obsługi środków pochodzących z tej dotacji.

Składając wniosek należy uwzględnić wyżej opisane terminy w planowanym harmonogramie realizacji zadania, aby w przypadku przyznania środków, zadanie mogło być realizowane w zakładanym horyzoncie czasowym.

Kosztorys realizacji działania ujęty we wniosku powinien obejmować łączne koszty jego realizacji z wyszczególnieniem źródeł finansowania: dotacji z Funduszu Edukacji Finansowej, wkładu własnego wnioskodawcy oraz środków pochodzących z innych źródeł (wkładu partnerów projektu).

Zgodnie z rekomendacją Rady Edukacji Finansowej zaleca się, aby wnioskowana dotacja celowa stanowiła do 50% kosztów całkowitych realizacji działania z zakresu edukacji finansowej.

Ostateczną decyzję o udzieleniu dotacji celowej, w tym o jej wysokości albo o nieudzieleniu dotacji podejmuje dysponent Funduszu Edukacji Finansowej.