• Co piąta wypracowana w Polsce złotówka jest wynikiem pracy firmy rodzinnej.
• To prawie 830 tys. firm w Polsce, które generują przychód wysokości 322 mld zł w skali roku
• Ich wkład w budowę PKB kształtuje się na poziomie ok. 18%.
• Do konsultacji zewnętrznych trafił właśnie przygotowany przez Ministerstwo Finansów oraz Ministerstwo Rozwoju Pracy i Technologii, projekt ustawy o fundacjach rodzinnych.
• Instytucja fundacji ma ochronić firmę przed wstrząsem związanym ze zmianą właściciela i ułatwić powierzenie jej zarządzania spadkobiercom, zgodnie z wolą fundatora.

Firma rodzinna, jej pozycja na rynku oraz zaufanie, jakim się cieszy, często stanowią dorobek pracy wielu pokoleń. Jednak przekazywanie firmy kolejnym generacjom, jest często trudnym momentem. Tymczasem dane Instytutu Biznesu Rodzinnego wskazują, że w perspektywie najbliższych 5 lat w ręce kolejnej generacji przejdzie ok. 57% firm rodzinnych. Przy czym tylko 8,1% następców przedsiębiorców deklaruje chęć poprowadzenia firmy stworzonej przez rodziców. Oznacza to, że w ciągu kilku lat znaczna część firm rodzinnych może przejść w obce ręce, tracąc w ten sposób szczególną, tworzoną przez lata więź pomiędzy biznesem a jego właścicielami.

Opodatkowanie fundacji rodzinnych

Celem projektu jest rozwiązanie problemu sukcesji firm rodzinnych. Mamy świadomość, że kwestie podatkowe są istotnym czynnikiem przy podejmowaniu biznesowych decyzji. Dlatego zależy nam na tym, żeby z założeniem fundacji rodzinnej nie wiązały się dla przedsiębiorcy żadne negatywne konsekwencje podatkowe. Przeciwnie, zakładamy, że opodatkowanie wypłacanych przez fundację środków, będzie wiązało się z pewnymi udogodnieniami

– wyjaśnia wiceminister finansów Jan Sarnowski.

Reguły opodatkowania fundacji rodzinnych ukształtowane będą następująco:

• Majątek wniesiony do fundacji przez fundatora, przeznaczony na realizację celów tej fundacji, nie będzie przychodem w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT).
• Wniesienie mienia do fundacji rodzinnej przez fundatora nie będzie się wiązało z obciążeniami podatkowymi.
• Działalność operacyjna fundacji rodzinnej będzie opodatkowana na zasadach ogólnych.
• Dochody fundatora oraz beneficjenta z tzw. grupy zerowej, otrzymane z fundacji rodzinnej, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT).

W przypadku likwidacji fundacji:

• Nabyte w ten sposób od niej świadczenia czy mienie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
• Osoby najbliższe fundatorowi (małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha), będą zwolnieni od podatku, jeżeli przedmiotem świadczenia będzie mienie wniesione do fundacji przez fundatora.

Pozostali nabywcy świadczeń zapłacą podatek w wysokości 19% podstawy opodatkowania. Dla porównania, obecnie taki przychód (np.: przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy PIT) mógłby być opodatkowany nawet stawką 32%, nie licząc 4% daniny solidarnościowej.

Ministerstwo Finansów chce przede wszystkim zapewnić bezpieczeństwo stosowania tego rozwiązania, tak aby z jednej strony uniknąć wykorzystywania fundacji przez nieuczciwych podatników, a zarazem by nie komplikować systemu podatkowego regulacjami antyabuzywnymi. Dlatego szczególnie zależy nam na udziale w procesie konsultacji projektu jak najszerszego grona firm rodzinnych i zrzeszających je organizacji. Chcemy wspólnie z rynkiem wypracować takie rozwiązanie, które umożliwi ochronę biznesowego dorobku firmy rodzinnej i skutecznie zabezpieczy go dla dobra przyszłych pokoleń

– dodaje Sarnowski.

Funkcje fundacji rodzinnej

Utworzenie fundacji będzie możliwe poprzez sporządzenie u notariusza aktu założycielskiego albo testamentu. Fundacja rodzinna będzie osobą prawną z siedzibą na terytorium Polski. Najważniejsze kwestie związane z jej funkcjonowanie, fundator będzie mógł zawrzeć w statucie. Fundacja będzie mogła zostać wyposażona w szeroko rozumiany majątek, w rozumieniu Kodeksu cywilnego, np. w pieniądze, papiery wartościowe, rzeczy ruchome i nieruchomości, udziały czy akcje. Fundator będzie miał także dużą swobodę w określaniu zasad zarządzania tym podmiotem. Krąg beneficjentów będzie samodzielnie ustalał fundator. Będą to mogły być osoby fizyczne, np. członkowie rodziny przedsiębiorcy, którym chce on zabezpieczyć przyszłość. Mogą to być również organizacje pożytku publicznego, z których misją fundator czuje się szczególnie związany.

Fundacje rodzinne są sprawdzoną odpowiedzią na problemy związane z sukcesją. Tego typu instytucje od wielu lat działają m.in. w Austrii, Holandii, Niemczech, Szwajcarii czy Szwecji. Przedsiębiorcy chcący zabezpieczyć swój majątek w ramach sukcesji, właśnie tam szukają dogodnych rozwiązań. Ustawa o fundacji rodzinnej daje im takie same narzędzie w Polsce i przeciwdziała wypływowi kapitału za granicę

– wyjaśnia wiceminister finansów.

Konsultacje zewnętrzne

Ministerstwa Finansów oraz Rozwoju Pracy i Technologii rozpoczynają właśnie konsultacje zewnętrzne. Opinie i uwagi można zgłaszać w ciągu najbliższych 30 dni. W wyniku porozumienia między Ministerstwem Finansów a Ministerstwem Rozwoju Pracy i Technologii, proces konsultacji społecznych ustawy koordynowany będzie przez MRPiT.

Według założeń projekt ustawy może trafić do parlamentu w drugiej połowie 2021 r. a ustawa wejść w życie na początku 2022 r.