Szacunkowe wykonanie budżetu państwa w okresie styczeń – październik 2024 r. w stosunku do ustawy budżetowej na 2024 r. wyniosło:

• dochody 519,5 mld zł, tj. 76,1%,
• wydatki 649,3 mld zł, tj. 74,9%,
• deficyt 129,8 mld zł, tj. 70,5%.

Dochody budżetu państwa w okresie styczeń-październik 2024 r.

W okresie styczeń – październik 2024 r. dochody budżetu państwa wyniosły ok. 519,5 mld zł i były wyższe o ok. 44,1 mld zł (tj. 9,3%) w porównaniu z tym samym okresem roku ubiegłego (475,4 mld zł, tj. 79,1% planu).

Dochody podatkowe budżetu państwa wyniosły 464,6 mld zł i były wyższe w stosunku do wykonania w okresie styczeń – październik 2023 r. o ok. 45,4 mld zł (tj. 10,8%), w tym:

• dochody z podatku VAT wyniosły 243,6 mld zł i były wyższe o ok. 37,1 mld zł (tj. 18,0%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – październik 2023 r.,
• dochody z podatku akcyzowego wyniosły 74,1 mld zł i były wyższe o ok. 4,3 mld zł (tj. 6,1%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – październik 2023 r.,
• dochody z podatku PIT wyniosły 80,6 mld zł i były wyższe o ok. 11,8 mld zł (tj. 17,2%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – październik 2023 r.,
• dochody z podatku CIT wyniosły 49,8 mld zł i były niższe o ok. 9,0 mld zł (tj. 15,4%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – październik 2023 r.

W okresie styczeń – październik 2024 r. wykonanie dochodów niepodatkowych wyniosło 53,6 mld zł i było niższe o ok. 0,8 mld zł (tj. 1,6%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – październik 2023 r.

Dochody z VAT w październiku br. były wyższe o 1,1 mld zł, tj. 4,3% r/r i wyniosły ok. 26,4 mld zł. Wykonanie dochodów z tyt. VAT w październiku dotyczyło transakcji ekonomicznych zrealizowanych we wrześniu. W październiku GUS ogłosił, że sprzedaż detaliczna spadła nominalnie we wrześniu o 2,2% r/r. Wrześniowy spadek sprzedaży przełożył się na październikowe osłabienie dynamiki dochodów z VAT.

Październik 2024 r. był kolejnym miesiącem, w którym podatnicy  z terenów objętych powodzią mogli korzystać z pomocy państwa w formie m.in. odroczenia terminów płatności zaliczek na PIT i CIT oraz płatności VAT.

Wydatki budżetu państwa w okresie styczeń-październik 2024 r.

Wykonanie wydatków budżetu państwa w okresie styczeń – październik 2024 r. wyniosło ok. 649,3 mld zł tj. 74,9% planu, jednocześnie było wyższe o ok. 137,5 mld zł  (tj. o 26,9%) w stosunku do tego samego okresu roku 2023 r. (511,8 mld zł, tj. 73,8% planu).

Nominalny wzrost wydatków po dziesięciu miesiącach 2024 wynika ze wzrostu wydatków ogółem zaplanowanych w ustawie budżetowej na 2024 rok. Wzrost wydatków w ustawie budżetowej na 2024 r. w stosunku do ustawy budżetowej na 2023 r. wynosi 24,9% tj. 173,0 mld zł i związany jest z priorytetami zaplanowanymi w ustawie na 2024 rok tj. m.in.:

• wypłatą tzw. 13. i 14. emerytury w 2024 r. z budżetu państwa, które w 2023 r. były finansowane z Funduszu Solidarnościowego (zaplanowano wydatki na ten cel w wysokości 29,5 mld zł);
• realizacją programu „Rodzina 800+” – od 1 stycznia 2024 r. wysokość świadczenia na dzieci wzrosła do 800 zł (zaplanowano wydatki wyższe o 23,5 mld zł w stosunku do roku 2023);
• zwiększeniem wydatków obronnych w budżecie państwa (zaplanowano wydatki wyższe o 20,7 mld zł w stosunku do roku 2023);
• zwiększeniem finansowania zdrowia z budżetu państwa (zaplanowano wydatki wyższe o 14,2 mld zł w stosunku do roku 2023).

W okresie styczeń – październik 2024 r. najwyższe wydatki odnotowano w następujących częściach budżetu państwa:

• Zakład Ubezpieczeń Społecznych – w wysokości 142,6 mld zł tj. 79,4% planu,
• Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego – w wysokości 105,3 mld zł tj. 89,2% planu,
• Obrona Narodowa – w wysokości 76,9 mld zł tj. 65,4% planu,
• Obsługa długu Skarbu Państwa – w wysokości 51,0 mld zł tj. 76,6% planu,
• Budżety Wojewodów – w wysokości 45,3 mld zł tj. 81,2% planu,
• Sprawy wewnętrzne – w wysokości 34,9 mld zł tj. 76,7% planu,
• Środki własne UE – w wysokości 26,5 mld zł tj. 76,9% planu,
• Szkolnictwo wyższe i nauka – w wysokości 25,7 mld zł tj. 81,4% planu.

Porównując wykonanie wydatków w okresie styczeń – październik 2024 r. z okresem styczeń – październik 2023 wyższe wykonanie odnotowano w części 73 - Zakład Ubezpieczeń Społecznych (więcej o ok. 58,0 mld zł), co związane było z realizacją programu „Rodzina 800+” – od 1 stycznia 2024 wysokość świadczenia wychowawczego wzrosła z 500 zł do 800 zł. Natomiast w zakresie dotacji przekazanej do FUS na wypłatę świadczeń gwarantowanych przez państwo wykonanie wyniosło 49,0 mld zł i było wyższe od wykonania po dziesięciu miesiącach 2023 o 9,9 mld zł tj. o ok. 25,3%. W kwietniu i we wrześniu zostało wypłacone z budżetu państwa dodatkowe roczne świadczenie pieniężne tzw. trzynasta i czternasta emerytura, które w ubiegłym roku finansowane były z Funduszu Solidarnościowego.

W ramach części 82 – Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego wykonanie było wyższe o 19,1 mld zł, w związku ze wzrostem wydatków w części oświatowej subwencji ogólnej w wyniku podwyżki wynagrodzeń dla nauczycieli o 30%. Ponadto w 2024 r. po raz pierwszy przekazano również środki na część rozwojową subwencji ogólnej dla JST.

W części 29 – Obrona narodowa wykonanie było wyższe o 10,4 mld zł, m.in. w związku z zakupem sprzętu i uzbrojenia wojskowego oraz z przekazaniem środków do Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych.

W części 85 – Budżety wojewodów wykonanie było wyższe o ok. 9,6 mld zł, głównie w zakresie świadczeń rodzinnych, świadczeń z funduszu alimentacyjnego, zasiłków stałych oraz środków przekazanych dla przedszkoli, a także komend powiatowych Państwowej Straży Pożarnej, Inspekcji Sanitarnej oraz środków na staże i specjalizacje medyczne. Przekazano również wyższe środki na zapewnienie uczniom prawa do bezpłatnego dostępu do podręczników i materiałów edukacyjnych.

Dodatkowo ze względu na wystąpienie sytuacji powodziowej na południu Polski, we wrześniu i październiku utworzono w ramach budżetu państwa nowe rezerwy celowe (uzupełniające już istniejące środki na ten cel), z przeznaczeniem na przeciwdziałanie klęskom żywiołowym i usuwanie ich skutków, a co za tym idzie wydatkowano więcej środków na te cele niż pierwotnie zakładano.

W części 79 – Obsługa długu Skarbu Państwa w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego przekazano więcej środków na wydatki o 5,9 mld zł, co jest rezultatem wzrostu poziomu obsługiwanego zadłużenia oraz bieżącego rozkładu jego obsługi.

W części 84 – Środki własne UE przekazano więcej o 1,4 mld zł, co było spowodowane przede wszystkim rozliczeniem w marcu br. niedopłaty do budżetu UE z tytułu dostosowań VAT i DNB za lata poprzednie poprzez zwiększenie raty składki za ten miesiąc.

Więcej informacji nt. wykonania budżetu państwa.