Koordynacja bilateralna
Umowy dwustronne o zabezpieczeniu społecznym - zasady ogólne
Dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym zapewniają koordynację systemów zabezpieczenia społecznego obowiązujących w Polsce i drugim umawiającym się państwie. Umowy te poprawiają sytuację świadczeniobiorców w zakresie możliwości nabywania prawa do świadczeń z zabezpieczenia społecznego, gdyż gwarantują ochronę ubezpieczeniową wszystkim osobom objętym zakresem podmiotowym danej umowy.
Dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym powodują, że podejmowanie przez polskich obywateli pracy w państwach związanych
z Polską taką umową zapewnia możliwość w zakresie nabycia prawa do świadczeńz zabezpieczenia społecznego.
Zawierane przez Polskę dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym oparte są na międzynarodowych standardach w zakresie zawierania tego typu umów, tj.: podstawowych zasadach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, czyli:
• zasadzie równego traktowania,
• zasadzie stosowania jednego ustawodawstwa,
• zasadzie sumowania okresów ubezpieczenia,
• zasadzie zachowania praw nabytych (eksportu świadczeń).
Zakres przedmiotowy umów jest zróżnicowany. Zazwyczaj obejmuje on: świadczenia z tytułu starości (emerytury), świadczenia z tytułu niezdolności do pracy (renty inwalidzkie), świadczenia z tytułu śmierci żywiciela rodziny (renty rodzinne), świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, świadczenia chorobowe (zasiłki chorobowe); a jeżeli obie strony wyrażą taką wolę, także świadczenia zdrowotne, zasiłki rodzinne oraz zasiłki z tytułu bezrobocia.