Wprowadzona regulacja ma na celu ograniczenie nadużywania umów cywilnoprawnych oraz ochronę osób najniżej wynagradzanych.

Gwarancją otrzymywania minimalnej stawki godzinowej objęte zostały osoby fizyczne niewykonujące działalności gospodarczej, a także tzw. „samozatrudnieni”, tj. osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą niezatrudniające pracowników lub niezawierające umów ze zleceniobiorcami, których działalność została zarejestrowana w Rzeczypospolitej Polskiej albo w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub państwem Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Minimalna stawka godzinowa jest kategorią ogólnokrajową. Nie podlega zróżnicowaniu ze względu na region, branżę, sektor gospodarczy, grupę zawodową czy posiadane kwalifikacje.

Do jakich umów ma zastosowanie minimalna stawka godzinowa?

Minimalna stawka godzinowa ma zastosowanie do umów zlecenia (art. 734 Kodeksu cywilnego) lub umów o świadczenie usług do których stosuje się przepisy o zleceniu (art. 750 Kodeksu cywilnego).

Kogo obejmuje minimalna stawka godzinowa?

Gwarancją otrzymywania stawki objęte zostały osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, które prowadzą działalność jednoosobowo i osobiście wykonują zadania wynikające z umowy.

 Minimalna stawka godzinowa ma zastosowanie do osób samozatrudnionych wykonujących działalność gospodarczą zarejestrowaną w Polsce lub w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub państwem Europejskiego Obszaru Gospodarczego. 

Kto jest zobowiązany do stosowania minimalnej stawki godzinowej?

Podmioty zobowiązane do wypełnienia obowiązków wynikających z minimalnej stawki godzinowej: przedsiębiorcy oraz inne jednostki organizacyjne (np. instytucje publiczne, urzędy administracji rządowej).

Od kiedy obowiązuje minimalna stawka godzinowa?

Ustawowy obowiązek dotyczący zapewnienia minimalnej stawki godzinowej dla określonych umów cywilnoprawnych wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.

Jaka jest wysokość minimalnej stawki godzinowej?

Od 1 lipca 2024 r. minimalna stawka godzinowa wynosi 28,10 zł za każdą godzinę wykonanego zlecenia lub świadczonych usług (od 1 stycznia 2025 r. będzie wynosiła 30,50 zł).

W latach kolejnych stawka ta będzie waloryzowana w stopniu odpowiadającym wzrostowi minimalnego wynagrodzenia za pracę pracowników. 

Wysokość minimalnej stawki godzinowej stanowi kwotę przysługującą zleceniobiorcy za każdą godzinę wykonanego zlecenia lub świadczonych usług, podlegającą opodatkowaniu i oskładkowaniu, według zasad określonych w powszechnie obowiązujących przepisach, a także ewentualnym potrąceniom wierzytelności oraz egzekucji, z uwzględnieniem art. 833 kodeksu postępowania cywilnego. 

Przy ustalaniu należnego zleceniobiorcy wynagrodzenia istnieje możliwość potrącenia, z przysługującego zleceniobiorcy lub świadczeniobiorcy wynagrodzenia, wierzytelności należnych zleceniodawcy lub usługodawcy.

Do jakich umów nie ma obowiązku stosowania minimalnej stawki godzinowej?

Nie wszystkie umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług podlegają obowiązkowi zapewnienia minimalnej stawki godzinowej.

Obowiązek ten nie ma zastosowania do umów zawieranych między osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej.

Wyłączone spod stosowania minimalnej stawki godzinowej zostały także następujące umowy, o których mowa w art. 734 i art. 750 Kodeksu cywilnego:

• jeżeli o miejscu i czasie wykonania zlecenia lub świadczenia usług decyduje przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi i przysługuje mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne; przesłanką wyłączenia ze stosowania obowiązku zapewnienia minimalnej stawki godzinowej jest więc spełnienie trzech warunków łącznie (czas, miejsce i prowizja),
• określone umowy o świadczenie usług dotyczące sprawowanej osobiście w sposób ciągły całodobowej opieki nad osobami lub grupą osób.

Kiedy będzie miała zastosowanie minimalna stawka godzinowa?

Aby zastosowanie znalazła minimalna stawka godzinowa strony nie muszą w umowie określać wynagrodzenia w stawce godzinowej.

Wynagrodzenie może być w umowie określone dowolnie, np. w stawce miesięcznej. Istotne jest, aby wypłacone wynagrodzenie, w przeliczeniu na godzinę wykonanej pracy, nie było niższe niż gwarantowana minimalna stawka godzinowa obowiązująca w danym roku.

Co do zasady, kwestia ustalania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług powinna być określona w umowie zawartej przez strony. W przypadku braku takich ustaleń to zleceniobiorca lub świadczący usługi będzie zobowiązany do przedłożenia w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej informacji o liczbie godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług.

Czy minimalna stawka godzinowa ma zastosowanie do umów zawartych ustnie?

Minimalna stawka godzinowa ma również zastosowanie do umów zawartych
w formie ustnej. W takim przypadku, zleceniodawca, przed rozpoczęciem wykonania zlecenia lub świadczenia usług, powinien potwierdzić zleceniobiorcy ustalenia co do sposobu potwierdzania liczby godzin. 

Czy za nieprzestrzeganie minimalnej stawki godzinowej są jakieś sankcje?

Zleceniodawca, który nie przestrzega minimalnej stawki godzinowej będzie podlegał karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł.

Czy minimalna stawka godzinowa podlega ochronie?

Gwarancja minimalnej wysokości wynagrodzenia przy umowach cywilnoprawnych, podobnie jak wynagrodzenie za pracę, podlega szczególnej ochronie:

• wypłata musi nastąpić w formie pieniężnej oraz w regularnych odstępach czasu (w przypadku umów zawartych na czas dłuższy niż 1 miesiąc – co najmniej raz w miesiącu), wg reguły określonej w art. 112 Kodeksu cywilnego,
• obowiązuje zakaz zrzeczenia się prawa do tego wynagrodzenia oraz przeniesienia go na inną osobę,
• wynagrodzenie podlega ochronie przed egzekucją na zasadach określonych w art. 833 kpc.

Kogo obejmie minimalna stawka godzinowa jeżeli zlecenie przyjęło kilka osób?

Jeżeli kilka osób przyjmie zlecenie lub zobowiąże się świadczyć usługi wspólnie, minimalną gwarancją wynagrodzenia objęta będzie każda z tych osób.