Wprowadzone w ostatnim czasie zmiany objęły swoim zakresem zarówno wysokość świadczeń najniższych, co wpisuje się w politykę rządu zmierzającą do poprawy sytuacji grup najuboższych. jak i ich waloryzację, która jest istotnym elementem wpływającym na podwyższenie emerytur i rent.

W 2016 r. obok ustawowej waloryzacji procentowej wypłacone zostały jednorazowe dodatki pieniężne dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenia przedemerytalne, zasiłki przedemerytalne, emerytury pomostowe albo nauczycielskie świadczenia kompensacyjne. Kwota dodatku uzależniona została od wysokości świadczenia i wynosiła od 50 do 400 złotych netto. Łączna kwota wypłaconych dodatków wyniosła 1,4 mld zł.

Od 1 marca 2017 r. najniższa emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i renta rodzinna wzrosły z 882,56 zł do kwoty 1000 zł, tj. o 117,44 zł (o 13,3%), a renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy z 676,75 zł do kwoty do 750 zł, tj. o 73,25 zł (o 10,8%). Dodatkowo w 2017 r. zagwarantowano waloryzację na poziomie nie niższym niż 10 zł. Dzięki temu najniższe świadczenia zostały podwyższone w stopniu większym, niż gdyby przeprowadzono waloryzację na dotychczas obowiązujących zasadach.

Od 1 marca 2018 r. gwarancją najniższego świadczenia objęto emerytury przyznane z urzędu po rencie z tytułu niezdolności do pracy. Oznacza to, że nastąpiło podwyższenie wysokości emerytur przyznanych z urzędu odpowiednio do wysokości 1000 zł brutto osobom, które przed zamianą świadczenia pobierały rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz do 750 zł brutto osobom, które pobierały rentę z tytułu częściowej niezdolności  do pracy. Dodatkowo osoby te otrzymały wyrównanie z tyłu waloryzacji przeprowadzonej w 2017 r.

Od 1 marca 2018 roku wszystkie świadczenia zostały podwyższone o 2,98%. Była to najwyższa waloryzacja w ciągu ostatnich pięciu lat.

Tegoroczna waloryzacja została przeprowadzona z zastosowaniem zmodyfikowanych zasad przy wskaźniku 102,86%. Minimalne świadczenie wzrosły do 1100 zł. (w przypadku najniższej emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renty rodzinnej i renty socjalnej) oraz do 825 zł w przypadku najniższej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy).

Dodatkowo wprowadzono minimalną gwarantowaną podwyżką świadczenia na poziomie 70 zł. Wprowadzenie w 2019 r. innego mechanizmu waloryzacji niż obecnie funkcjonujący oznacza, że z tytułu minimalnej gwarantowanej podwyżki na poziomie 70 zł, wyższą podwyżkę niż wynikającą z rzeczywistego wskaźnika 102,86% otrzymało ok. 7,1 mln świadczeniobiorców, w tym ok. 71% emerytów i rencistów pobierających świadczenia z ZUS, 100% emerytów i rencistów pobierających świadczenia z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, ok. 33% świadczeniobiorców ze służb mundurowych oraz 100% osób pobierających renty socjalne oraz zasiłki i świadczenia przedemerytalne.

W sumie od 2016 roku minimalna emerytura i renta wzrosły o jedną czwartą (z 882,56 zł do 1100 zł).

Z prognozowanych wielkości makroekonomicznych na rok 2019 w zakresie inflacji i wzrostu wynagrodzeń wynika, że wskaźnik waloryzacji emerytur i rent od marca 2020 r. wyniesie nie mniej niż 103,24%.

Wskaźnik waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne za 2018 r. wynosi 109,2. Jest to jeden z najwyższych wskaźników w ostatnich latach. Składki wpłacone do ZUS podlegają corocznej waloryzacji, tj. pomnożeniu przez wskaźnik waloryzacji. Oznacza to, że zgromadzone środki zostaną podniesione o 9,2 proc.

Dodatkowym wsparciem dla seniorów są nowe świadczenia  Emerytura+ i Mama 4+.

Od 1 marca ruszył program Mama 4+, czyli rodzicielskie świadczenie uzupełniające. Świadczenie wypłacane jest z budżetu państwa w wysokości minimalnej emerytury 1100 zł dla mam, ale także w niektórych przypadkach ojców, którzy wychowali przynajmniej 4 dzieci. Celem programu „Mama 4+” jest wsparcie tych rodziców, którzy nie mają za co żyć na starość. Do końca czerwca z ZUS i KRUS przyznano 49 tys. świadczeń Mama4+ . Na program „Mama 4+” w budżecie państwa na 2019 rok zabezpieczonych zostało 801 mln złotych.

W maju wypłacone zostało jednorazowe świadczenie pieniężne tzw. Emerytura +, bez względu na wysokość pobieranego świadczenia, w kwocie najniższej emerytury1100 zł brutto, czyli 888,25 zł netto.

Jednorazowe świadczenie pieniężne to realne wsparcie finansowe  dla wszystkich emerytów i rencistów, a szczególnie dla tych, którzy pobierają niskie świadczenia emerytalno-rentowe, także te znacznie poniżej emerytury czy renty minimalnej.

W sumie jednorazowe świadczenie pieniężne otrzymało ponad 9,8 mln osób, w tym ok. 6,96 mln emerytów i 2,62 mln rencistów. Na świadczenia przeznaczono 10,8 mld złotych.

Emerytura + została wypłacona jako świadczenie do emerytur i rent w systemie powszechnym, do emerytur i rent rolników, służb mundurowych, emerytur pomostowych, świadczeń i zasiłków przedemerytalnych, rent socjalnych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych  oraz rent inwalidów wojennych i wojskowych a także, co należy podkreślić,  do rodzicielskich świadczeń uzupełniających wypłacanych z Programu Mama4+.

Odnosząc się do zawartego w artykule wątku zwolnienie z opodatkowania emerytur i rent, należy podkreślić, że na zmianie tej zyskałyby przede wszystkim najbogatsi emeryci. Dla przykładu osoby otrzymujące na rękę 3,2 do 4,1 tys. emerytury, po zwolnieniu z podatku PIT zyskałby w granicach 700 - 900 zł. W przypadku minimalnej emerytury netto (934,59 zł) byłoby to 198 zł.