zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2017 r., poz. 1851), przy ustalaniu prawa do uzależnionego od kryterium dochodowego prawa do świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko, ww. ustawa odsyła do definicji dochodu zawartej w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1952).

Zgodnie z art. 3 pkt 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych, dochód składają się,  po odliczeniu kwot alimentów świadczonych na rzecz innych osób, m.in. przychody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27, art. 30b, art. 30c, art. 30e i art. 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm.), pomniejszone o koszty uzyskania przychodu, należny podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Skorzystanie przez podatnika w rozliczeniu podatkowym za rok 2016 (jest  to rok z którego dochód stanowi podstawę ustalania prawa do świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko w aktualnym okresie świadczeniowym), z obowiązującej od wielu lat tzw. ulgi podatkowej na dziecko, jak i korzystanie z jakiejkolwiek innej ulgi odliczanej od podatku, powoduje pomniejszenie wysokości należnego podatku dochodowego od osób fizycznych, co oznacza w konsekwencji, że odpowiednio wyższy jest dochód netto rodziny, na podstawie którego ustalane jest, czy spełnione zostało kryterium dochodowe warunkujące prawo do świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko, na aktualny, trwający od 1 października 2017 r. do 30 września 2018 r. okres świadczeniowy.

Ponadto, zgodnie z art. 3 pkt 1 lit. c tiret 29 ustawy o świadczeniach rodzinnych, na dochód składają się także inne, enumeratywnie wskazane dochody niepodlegające opodatkowaniu na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, w tym kwoty otrzymane na podstawie art. 27f ust. 8–10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli tzw. zwrot niewykorzystanej ulgi na dziecko.

Zgodnie z art. 27f ust. 8-10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli kwota przysługującego odliczenia z tytułu ulgi na dziecko jest wyższa od kwoty faktycznie odliczonej z tego tytułu, podatnikowi przysługuje kwota stanowiąca różnicę między kwotą przysługującego podatnikowi odliczenia a kwotą odliczoną w zeznaniu podatkowym. Kwota stanowiąca ww. różnicę nie może przekroczyć kwoty składek na ubezpieczenia społeczne oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne.

W konsekwencji, kwoty otrzymanie w 2016 r. z urzędu skarbowego na podstawie ww. art. 27f ust. 8–10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, także składają się na dochód rodziny, na podstawie którego ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko na okres świadczeniowy, który rozpoczął się 1 października 2017 r.

Należy podkreślić, że korzystanie z ww. ulg podatkowych/zwrotów, stanowi prawo, a nie obowiązek podatnika.

Powyższe regulacje nie są ani nowe ani niespotykane – na podstawie opisanej wyżej definicji dochodu od wielu lat ustalane jest prawo do uzależnionych od kryterium dochodowego świadczeń rodzinnych i świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

Należy podkreślić, że korzystanie z ww. ulg podatkowych/zwrotów, stanowi prawo, a nie obowiązek podatnika. Oznacza to, że każdy podatnik sam decyduje, czy z ww. ulgi/zwrotu skorzysta – podatnika powinien więc dokonać analizy, czy ewentualne skorzystanie z ulgi/zwrotu, powiększającej niewątpliwie jego dochód, nie spowoduje przekroczenia kryterium dochodowego od którego uzależnione jest prawo do ww. świadczeń.

Istotne jest również, że nawet jeśli podatnik skorzystał już z ww. ulgi/zwrotu w ramach dokonanych już w urzędzie skarbowym rozliczeń podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) i w konsekwencji przekroczenia kryterium dochodowego nie ma obecnie prawa do ww. świadczeń, w tym świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko, ma prawo dokonać korekt w urzędzie skarbowym złożonych już deklaracji podatkowych, polegających na rezygnacji z ww. ulg/zwrotów i ponownie złożyć wniosek o ww. świadczenia w oparciu o dochód nie obejmujący już ww. ulg/zwrotów.