454. rocznica zawarcia Unii Lubelskiej
01.07.2023
1 lipca 1569 r. na sejmie walnym w Lublinie został podpisany akt unii Wielkiego Księstwa Litewskiego i Królestwa Polskiego. Powołana w tej sposób Rzeczpospolita Obojga Narodów stała się jednym z najpotężniejszych organizmów politycznych ówczesnej Europy. Z udziałem wojewody lubelskiego Lecha Sprawki w Lublinie odbyły się uroczystości upamiętniające 454. rocznicę zawarcia Unii Lubelskiej.
Z inicjatywy lubelskich towarzystw kresowych w 2015 r. Rada Miasta Lublin ustanowiła 1 lipca Dniem Unii Lubelskiej. W 454. rocznicę zawarcia porozumienia, na Placu Litewskim przed pomnikiem Unii Lubelskiej, wystawionym z inicjatywy Stanisława Staszica w 1826 r., przedstawiciele władz samorządowych, wojewódzkich oraz delegacje instytucji złożyły kwiaty. Miejsce, w którym stanął pomnik nie jest przypadkowe, ponieważ właśnie tutaj obozowała szlachta litewska przybyła na sejm unijny.
Dla Litwy, Unia Lubelska oznaczała przetrwanie państwowości i położyła fundament dla przyszłej państwowości Litwy już w XX stuleciu. Unia Lubelska to nie tylko pamiętnik historii dla Polski i Litwy, ale dla wszystkich narodów, które mieszkały w Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Dlatego świętujemy nie tylko unię polsko-litewską, ale też unię, która połączyła wiele narodów w jeden wspólny organizm i przetrwała przez 200 lat
- mówił obecny na uroczystości ambasador Litwy w Rzeczypospolitej Polskiej Eduardas Borisovas.
Unia polsko-litewska zawarta 1 lipca 1569 r., została ratyfikowana przez króla Zygmunta Augusta w dniu 4 lipca 1569 r. Oznaczało to, że Polskę i Litwę dotąd połączone unią personalną, zaczęły wiązać więzy unii realnej. Odrębne były języki urzędowe, przywileje, urzędy centralne, skarb i wojsko, natomiast władca, sejm, system monetarny oraz polityka obronna i zagraniczna były wspólne. Zgodnie z postanowieniami traktatu odtąd oba kraje zaczęto nazywać Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Unia Lubelska stanowiła zwieńczenie bardzo długiego procesu budowania wspólnej przestrzeni politycznej i gospodarczej w naszej części Europy. Rzeczpospolita Obojga Narodów przetrwała do 1795 r.
Tegoroczne obchody Dnia Unii Lubelskiej, uświetnił koncert „Sub Tuum Praesidium – Pod Twoją obronę” w wykonaniu Chóru Kameralnego „Aidija” z Wilna. W Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej została otwarta wystawa czasowa pt. OBRRAZ, a na fontannie multimedialnej został zaprezentowany pokaz Unia Narodów opowiadający o kształtowaniu się relacji pomiędzy Polską a Litwą i powstaniu jednej z najtrwalszych unii politycznych w historii.
