Ordery i odznaczenia
Ordery i odznaczenia stanowią najwyższe wyróżnienie zasług cywilnych i wojskowych, w czasie pokoju lub wojny, dla chwały i rozwoju Rzeczypospolitej Polskiej.
Ogólne informacje
Ordery i odznaczenia nadaje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.
Ordery w każdej klasie i odznaczenia w każdym stopniu, nadaje się jeden raz z wyjątkiem, kiedy przepisy stanowią inaczej.
Wojewoda Lubelski może składać wnioski o nadanie odznaczeń osobom związanym z obszarem województwa lubelskiego miejscem zamieszkania, pracy lub działalności, z własnej inicjatywy lub z inicjatywy jednostek organizacyjnych mu podległych, organizacji samorządowych, organizacji społecznych i zawodowych, zakładów pracy.
Ordery i odznaczenia mogą być nadawane pośmiertnie. Z wnioskiem o odznaczenie zasłużonych osób zmarłych można występować wyjątkowo w uznaniu szczególnych i godnych upamiętnienia zasług dla Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgłoszenie inicjatywy nadania orderu lub odznaczenia nie zobowiązuje Wojewody Lubelskiego do przedstawienia Prezydentowi RP wniosku w tej sprawie. W razie nieprzedstawiania wniosku Prezydentowi RP, podmiot uprawniony do zgłoszenia inicjatywy zostanie o tym powiadomiony.
Odznaki orderów i odznaczeń wręcza Prezydent RP. W imieniu Prezydenta RP mogą je wręczać osoby uprawnione do występowania z wnioskami o nadanie orderów i odznaczeń oraz ich zastępcy.
Jeżeli nadanie orderu lub odznaczenia nastąpiło w wyniku wprowadzenia w błąd organu uprawnionego do zgłaszania wniosku lub osoba odznaczona dopuściła się czynu, w skutek którego stała się niegodna orderu lub odznaczenia, Prezydent RP może podjąć decyzję o pozbawieniu orderu lub odznaczenia.
Osoba odznaczona otrzymuje nieodpłatnie odznakę orderu lub odznaczenia oraz legitymację.
Ponowne wydanie odznaki orderu lub odznaczenia przez Kancelarię Prezydenta RP może nastąpić w razie jej zagubienia lub zniszczenia jedynie odpłatnie, natomiast wtórnik legitymacji wydawany jest nieodpłatnie.
Wnioski o nadanie orderów i odznaczeń nie podlegają opłatom.
Przedmiot sprawy
Ordery:
- Order Odrodzenia Polski
Odznaczenia:
- Krzyż Zasługi
- Medal za Ofiarność i Odwagę
- Medal za Długoletnią Służbę
Wymagane dokumenty
- Pismo przewodnie (z podaniem załączników): z zawartą krótką informacją na temat instytucji inicjującej wystąpienie do Wojewody Lubelskiego o nadanie odznaczeń, planowanej uroczystości oraz z propozycją terminu wręczenia ewentualnie przyznanych odznaczeń.
- Wykaz zawierający zestawienie nazwisk osób proponowanych do odznaczeń.
- Wniosek o nadanie orderu/odznaczenia.
- Wypełniony formularz „zapytanie o udzielenie informacji o osobie”.
- Wyłącznie przy wnioskach o nadanie Orderu Odrodzenia Polski należy dołączyć w formie NOTATKI rozszerzoną wersję jego uzasadnienia - rubryki 18.
Jak wypełnić wniosek o nadanie orderu lub odznaczenia państwowego
- Wniosek, zgodnie ze wzorem ustawowym, powinien być jednokartkowy (druk dwustronny), wypełniony komputerowo lub maszynowo, nie odręcznie.
- Należy stosować zalecaną czcionkę (rozmiar i rodzaj), w uzasadnionych przypadkach dopuszcza się odstępstwo od tej zasady.
- Nie należy wypełniać pozycji: „nr rejestru” i „nr pozycji w notatce lub wykazie”, znajdujących się na pierwszej stronie wniosku, a także rubryki 20, 21, 22 w przypadku wniosków o nadanie Orderu Odrodzenia Polski i Krzyża Zasługi oraz rubryki 21 i 22 w przypadku wniosków o nadanie Medalu za Długoletnią Służbę.
- W rubryce 15 należy wpisać tylko odznaczenia państwowe nadane przez Prezydenta RP. Dotychczas otrzymane odznaczenia państwowe kandydata należy podać używając skrótów (np. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – KKOOP, Złoty Krzyż Zasługi – ZKZ, Medal Złoty za Długoletnią Służbę – MZzDS itp.).
- Informację o innego rodzaju wyróżnieniach, tytułach, honorach, odznakach należy zamieścić w rubryce 17.
- W rubryce 18 konieczne jest podanie szczegółowych, syntetycznych informacji o najważniejszych zasługach i osiągnięciach osoby, której inicjatywa odznaczeniowa dotyczy, adekwatnych do rodzaju i stopnia proponowanego odznaczenia. Należy zwrócić uwagę na miejsce oraz czas (z wyszczególnieniem nawet konkretnych dat), w których miały miejsce określone wydarzenia, prowadzona była działalność np. społeczna, charytatywna, publiczna, zawodowa.
- Prezentowane osiągnięcia powinny być określone w czasie tak, aby można było ocenić, czy miały one miejsce „po” czy „przed” nadaniem ostatniego odznaczenia.
- Nie można ograniczać się przy wypełnianiu tej rubryki do wymienienia funkcji, stanowisk, zajmowanych przez osobę proponowaną do nadania odznaczenia. Piastowane funkcje i zajmowane stanowiska mają znaczenie wtedy, gdy związane są z nimi konkretne dokonania i osiągnięcia.
- Uzasadnienie wniosku o nadanie Medalu za Długoletnią Służbę powinno zawierać informacje o ogólnym stażu pracy kandydata, szczególnych zasługach w zakresie wykonywanych obowiązków zawodowych, doskonaleniu zawodowym i jego przełożeniu na organizację oraz informacje o wzorowym, wyjątkowo sumiennym wykonywaniu obowiązków wynikających z pracy zawodowej, a także przyznanych nagrodach i wyróżnieniach.
- W każdym przypadku należy unikać sformułowań ogólnikowych i lakonicznych.
- We wniosku o nadanie Orderu Odrodzenia Polski lub Krzyża Zasługi bezpośrednio pod rubryką 18 należy wpisać nazwę jednostki sporządzającej wniosek lub umieścić jej pieczęć oraz podpis i pieczęć imienną inicjatora nadania odznaczenia. Analogicznie dotyczy to rubryki 19 w przypadku wniosku o Medalu za Długoletnia Służbę.
- W przypadku niektórych orderów, odznaczeń, ustawodawca wprowadza dodatkowe wymogi formalne, które mają istotne znaczenie przy opracowywaniu zarówno inicjatywy odznaczeniowej, jak też zgłaszanego wniosku przez Wojewodę.
- W przypadku wystąpienia o nadanie Orderu Odrodzenia Polski obowiązkowe jest dołączenie do wniosku rozszerzonej wersji jego uzasadnienia (rubryki nr 18), w formie NOTATKI, pod którą (podobnie jak pod uzasadnieniem wniosku) powinien podpisać się kierownik jednostki organizacyjnej sporządzającej wniosek. Dodatkowo NOTATKA należy udostępnić w edytowalnej wersji elektronicznej do Biura Wojewody na adres e-mail: prezydialny@lublin.uw.gov.pl.
- W przypadku wniosków o nadanie Orderu Odrodzenia Polski i Krzyża Zasługi rubryka 19, a w przypadku Medalu za Długoletnią Służbę rubryka 20 powinna zawierać aktualną informację o karalności osoby, której dotyczy wniosek. Dodatkowo w przypadku Medalu za Długoletnią Służbę, konieczne jest wypełnienie rubryki 19, ponieważ dotyczy ona kar dyscyplinarnych (podstawą ich stosowania mogą być przepisy np.: kodeksu pracy, pragmatyk służbowych czy też przepisy korporacyjne), które nie uległy zatarciu w dniu zgłaszania inicjatywy odznaczeniowej.
- Każdy wniosek o nadanie orderu lub odznaczenia powinien zostać złożony wraz z wypełnionym formularzem „Zapytanie o udzielenie informacji o osobie” z Krajowego Rejestru Karnego Ministerstwa Sprawiedliwości. Wypełniony formularz "Zapytanie o udzielenie informacji o osobie" (należy wpisać PESEL kandydata oraz wypełnić komputerowo lub odręcznie pismem drukowanym rubryki od 1 do 10) zostanie zweryfikowany przez Wojewodę Lubelskiego w Krajowym Rejestrze Karnym Ministerstwa Sprawiedliwości pod kątem ewentualnej karalności kandydata do odznaczenia. Druk ten powinien mieć wpisaną podstawę prawną uzyskania zaświadczenia w brzmieniu: „na podstawie art. 31a ustawy z dnia 16 października 1992 r. o orderach i odznaczeniach (Dz. U. nr 90, poz. 450 z późn. zm.)”.
- Wnioski niekompletne lub wypełnione niewłaściwie podlegają zwrotowi do wnioskodawcy w celu poprawienia lub ponownego sporządzenia. Ponowne złożenie uzupełnionego lub poprawionego wniosku rozpoczyna od nowa inicjatywę odznaczeniową.
Czas trwania procedury
Wystąpienia o nadanie odznaczeń należy składać do Wojewody Lubelskiego z odpowiednim wyprzedzeniem minimum 3-4 miesiące przed planowaną uroczystością – pamiętając przy tym, że zgodnie z przepisami Kancelaria Prezydenta RP powinna dysponować co najmniej dwumiesięcznym okresem przeznaczonym na procedowanie złożonej inicjatywy. Nie dotyczy to wystąpień o nadanie Orderów Odrodzenia Polski, których rozpatrywanie trwa dłużej.
Ważne informacje
Ustawa nie określa czasu, jaki musi upłynąć, aby można wystąpić z wnioskiem o uhonorowanie orderem. W praktyce stosowane jest, że z wnioskiem o nadanie orderu można występować nie wcześniej niż po 5 latach od przyznania poprzedniego odznaczenia.
Przed nadaniem Krzyża Zasługi wyższego stopnia powinny upłynąć co najmniej 3 lata. Odstępstwo od tej zasady jest dopuszczalne wyjątkowo.
Wniosek o nadanie Medalu za Długoletnią Służbę przedstawia się nie wcześniej niż:
- po 30 latach pracy zawodowej osoby proponowanej do odznaczenia Medalem Złotym za Długoletnią Służbę (I stopień);
- po 20 latach pracy zawodowej osoby proponowanej do odznaczenia Medalem Srebrnym za Długoletnią Służbę (II stopień);
- po 10 latach pracy zawodowej osoby proponowanej do odznaczenia Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę (III stopień).
Wniosek o nadanie Medalu za Długoletnią Służbę wyższego stopnia przedstawia się nie wcześniej niż po upływie 10 lat od ostatniego nadania. Ponadto wniosek o nadanie Medalu za Długoletnią Służbę osobie, która w danym roku nabywa prawo do emerytury, przedstawia się najpóźniej w dniu rozwiązania stosunku pracy z tą osobą.
Wręczanie nadanych orderów/odznaczeń
Ordery i odznaczenia nadawane przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej są najwyższym wyróżnieniem zasług dla ojczyzny, dlatego ich wręczanie powinno mieć charakter uroczysty.
Odznaki orderów i odznaczeń w imieniu Prezydenta RP mogą wręczać osoby uprawnione do występowania do Prezydenta RP w wnioskami o ich nadanie oraz ich zastępcy np. Wojewoda Lubelski oraz Wicewojewoda Lubelski.
W przypadku, gdy osobą wręczającą odznaczenia państwowe będzie Wojewoda Lubelski, instytucja organizująca uroczystość wręczenia odznaczeń państwowych powinna dostarczyć pisemne zaproszenie do Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie, co najmniej miesiąc przed planowaną uroczystością.
Miejsce złożenia dokumentów
- Kancelaria Ogólna Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie nr pok. 51 (parter).
- Biuro Podawcze Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie (parter).
- Komplet dokumentów można przesyłać również pocztą na adres: Lubelski Urząd Wojewódzki w Lublinie, ul. Spokojna 4, 20-914 Lublin.
Komórka odpowiedzialna za realizację sprawy
Biuro Wojewody
ul. Spokojna 4, 20-914 Lublin
tel.: 81 74 24 775
e-mail: prezydialny@lublin.uw.gov.pl
Materiały
Formularz wniosku o nadanie Medalu za Długoletnią SłużbęFormularz_wniosku_o_nadanie_Medalu_za_Długoletnią_Służbę.doc 0.06MB Formularz wniosku o nadanie Krzyża Zasługi lub Orderu Odrodzenia Polski
Formularz_wniosku_o_nadanie_Krzyża_Zasługi_lub_Orderu_Odrodzenia_Polski.doc 0.05MB Formularz Zapytanie o udzielenie informacji o osobie
Formularz_Zapytanie_o_udzielenie_informacji_o_osobie.rtf 0.05MB Wzór notatki zawierającej zestawienie nazwisk osób proponowanych do orderów
Wzór_notatki_zawierającej_zestawienie_nazwisk_osób_proponowanych_do_orderów.pdf 0.09MB Wzór wykazu zawierającego zestawienie nazwisk osób proponowanych do odznaczeń
Wzór_wykazu_zawierającego_zestawienie_nazwisk_osób_proponowanych_do_odznaczeń.pdf 0.08MB Klauzula informacyjna
Klauzula_informacyjna.pdf 0.07MB
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 16 października 1992 r. o orderach i odznaczeniach (Dz. U. z 2015 r. poz. 475)
Rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 10 listopada 1992 r. w sprawie opisu, materiału, wymiarów, wzorów rysunkowych oraz sposobu i okoliczności noszenia odznak orderów i odznaczeń (Dz. U. Nr 90, poz. 452, z późn. zm)
Rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 15 grudnia 2004 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania w sprawach o nadanie orderów i odznaczeń oraz wzorów odpowiednich dokumentów (Dz. U. Nr 277, poz. 2743, z późn. zm.)
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego trybu postępowania w sprawach o nadanie orderów i odznaczeń oraz wzorów odpowiednich dokumentów (Dz. U. Nr o, poz. 64)
Rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 31 lipca 2007 r. w sprawie nazwy, wstążki, okuć oraz wzorów rysunkowych Gwiazdy Afganistanu i Gwiazdy Iraku
Rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 12 lutego 2010 r. w sprawie nazw, wstążek, okuć oraz wzorów rysunkowych Gwiazdy Konga, Gwiazdy Czadu i Gwiazdy Morza Śródziemnego
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 4 grudnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego trybu postępowania w sprawach o nadanie orderów i odznaczeń oraz wzorów odpowiednich dokumentów (Dz. U. z dnia 6 września 2011 r. Nr 186,poz. 1102 z późn.zm.)
Ustawa z dnia 16 października 1992 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o orderach i odznaczeniach, uchylające przepisy o tytułach honorowych oraz zmieniające niektóre ustawy (Dz. U. Nr 90, poz. 451 i z 1995 r. Nr 83, poz. 419)
Ustawa z dnia 17 października 2003 r. o ustanowieniu Krzyża Zesłańców Sybiru (Dz. U. Nr 225, poz. 2230)
Rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 12 stycznia 2004 r. w sprawie nadawania Krzyża Zesłańców Sybiru (Dz. U. Nr 13, poz. 112)
Ustawa z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (Dz. U. Nr 50, poz. 580, z póź. zm.)
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 listopada 2003 r. w sprawie udzielania informacji o osobach oraz o podmiotach zbiorowych na podstawie danych zgromadzonych w Krajowym Rejestrze Karnym (Dz. U. Nr 198, poz. 1930)
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 grudnia 2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie udzielania informacji o osobach oraz o podmiotach zbiorowych na podstawie danych zgromadzonych w Krajowym Rejestrze Karnym (Dz. U. Nr 273, poz. 2714)