Lubelski Urząd Wojewódzki w Lublinie

W Starostwie Powiatowym w Białej Podlaskiej zostanie wystawiony spektakl pt.: „Pasterz pojednania. Historia św. Jozafata Kuncewicza w 400. rocznicę męczeńskiej śmierci”, w wykonaniu Społecznej Szkoły Podstawowej z osiedla Sielczyk (godz. 10.30; sala widowiskowa Starostwa Powiatowego, ul. Brzeska 41).

Następnie, o godz. 12.00 odbędzie się uroczysta msza św. z udziałem biskupów polskich w kościele pw. Narodzenia NMP w Białej Podlaskiej.

Wydarzenia są związane z obchodami 400. rocznicy męczeńskiej śmierci św. Jozafata Kuncewicza. Planowany jest w nich udział wicewojewody lubelskiego Roberta Gmitruczuka.

 

***

Los św. Jozafata Kuncewicza związał się nierozerwalnie z unią brzeską i powstaniem Kościoła grekokatolickiego. Przyszedł na świat we Włodzimierzu Wołyńskim w 1580 r. w rodzinie mieszczańskiej. Na chrzcie nadano mu imię Jan. W młodości wysłano go do Wilna, gdzie miał nauczyć się fachu kupieckiego.

W 1596 r. na synodzie w Brześciu Litewskim cześć biskupów prawosławnych z terenu Rzeczypospolitej zawarła z Kościołem katolickim unię, która podporządkowywała ich zwierzchności papieża. Kuncewicz całym sercem opowiedział się za tym układem i postanowił wstąpić do zakonu bazylianów (1604), gdzie przyjął imię Jozafat. W 1609 r. przyjął święcenia kapłańskie. Kilka lat później, już powszechnie znany ze swojej działalności duszpasterskiej, został mianowany unickim arcybiskupem połockim i od tej pory rozpoczął akcję misyjną. Wywołało to zaniepokojenie i wrogość prawosławnych, którzy w 1621 r. wywołali w Połocku poważne zamieszki.

Dwa lata później, 12 listopada, sytuacja się powtórzyła. Metropolita postanowił porozmawiać z buntownikami, żądającymi zerwania unii brzeskiej. Jozafat kategorycznie odmówił, czym wzbudził gniew prawosławnych. Arcybiskup został zamordowany uderzeniem topora w głowę. Jego ciało zostało zbezczeszczone i wrzucone do Dźwiny.

Jego kult wśród unitów zaczął się po męczeńskiej śmierci. Z obawy przed prawosławnymi relikwie wywieziono z Połocka - powróciły tam dopiero w 1667 r. Dwadzieścia lat później odbyła się beatyfikacja. Na kanonizację trzeba było czekać do roku 1867 r.

Szczątki świętego od 1706 r. znajdowały się w kaplicy zamkowej książąt Radziwiłłów w Białej Radziwiłłowskiej (obecnie Białej Podlaskiej). Po kanonizacji z rozkazu władz rosyjskich ukryto je w podziemiu kościoła bazylianów. W czasie I wojny światowej przewieziono je do Wiednia, ale ostatecznie w 1949 r. umieszczono w Bazylice św. Piotra na Watykanie, gdzie znajdują się do dziś.

• Parafia pw. Narodzenia NMP w Białej Podlaskiej
• Społeczna Szkoła Podstawowa im. Henryka Sienkiewicza w Białej Podlaskiej