Obchody Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego
27.12.2022
- Upamiętniamy wyjątkowe powstanie, jedno z nielicznych, które osiągnęło założone cele. Powstanie, które wybuchło w nocy z 26 na 27 grudnia 1918 roku i przyczyniło się do zrzucenia niemieckiego jarzma z serca Rzeczypospolitej – podkreślał wicewojewoda lubelski Robert Gmitruczuk podczas obchodów Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. W 104. rocznicę wybuchu powstania, złożeniem kwiatów pod pomnikiem Nieznanego Żołnierza na Placu Litewskim w Lublinie wicewojewoda w symboliczny sposób upamiętnił zwycięski zryw Polaków przeciwko Niemcom.
Zgodnie z ustawą z 1 października 2021 r., dzień 27 grudnia został ustanowiony Narodowym Dniem Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego w hołdzie bohaterom – uczestnikom narodowego zrywu z lat 1918-1919, którzy wyzwolili Wielkopolskę spod panowania niemieckiego i przyłączyli ją do odrodzonej Rzeczypospolitej. Jest to święto państwowe.
Jestem dumny, że decyzją polskiego parlamentu ustanowiono dzień upamiętniający zwycięskie powstanie wielkopolskie. Powstanie, które w sercach wielu naszych rodaków zajmuje szczególne miejsce. Chciałbym życzyć, byśmy tak, jak mawiał marszałek Józef Piłsudski, potrafili cieszyć się z niesamowitych okoliczności i wielkiej chwały naszej historii i historii polskiego oręża. Dziękuję wszystkim tutaj obecnym za chwilę refleksji i upamiętnienie wyjątkowego wydarzenia, które trwale wpisało się w kalendarz naszej ojczyzny i naszego społeczeństwa. Chwała wielkopolskim bohaterom
– dodał wicewojewoda lubelski.
Kilka tygodni po odzyskaniu niepodległości granice państwa polskiego nie były ostatecznie ukształtowane. Ważyła się m.in. przyszłość ziem dawnego zaboru pruskiego, które wchodziły w skład Prowincji Poznańskiej. Impulsem do tego, by chwycić za broń była wizyta w Poznaniu Ignacego Jana Paderewskiego. Swoim przemówieniem poderwał Wielkopolan do walki. Powstanie rozszerzało się na kolejne miejscowości, a jego uczestnikami byli w większości członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej Zaboru Pruskiego. Tereny objęte działaniami zbrojnymi objęła swoją władzą Naczelna Rada Ludowa, z naczelnym wodzem gen. Józefem Dowborem-Muśnickim.
Za dzień zakończenia powstania uznaje się 16 lutego 1919 r., kiedy Niemcy i państwa Ententy podpisały w Trewirze rozejm przedłużający obowiązywanie porozumienia z Compiègne, kończącego I wojnę światową. Do nowego rozejmu dodano korzystne dla Polski postanowienia dotyczące zakończenia konfliktu polsko-niemieckiego, w szczególności Powstania Wielkopolskiego. Ostatecznie, przynależność Wielkopolski do Rzeczypospolitej potwierdził zawarty 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski.