Uroczystości pogrzebowe śp. Aleksandra Orła w Rejowcu Fabrycznym
30.06.2023
Wojewoda lubelski Lech Sprawka pożegnał członka organizacji konspiracyjnej „Krajowa Policja Bezpieczeństwa” śp. Aleksandra Orła, który wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Koszalinie został skazany na 6 lat więzienia za usiłowanie „zmiany przemocą ustroju Państwa Polskiego”. Nie doczekał końca kary, zmarł w więzieniu w Szczecinie. Jego szczątki zostały odnalezione przez Instytut Pamięci Narodowej w 2019 r. Uroczystości pogrzebowe odbyły się w Rejowcu Fabrycznym. Miały charakter państwowy.
Aleksandrze, w jaki sposób możemy Ci wynagrodzić to, czego doświadczyłeś w walce o wolną, suwerenną Polskę? IPN dokonał pewnego aktu wdzięczności poprzez odnalezienie Twoich szczątków i ich zidentyfikowaniu. Stworzyliśmy możliwość godnego pochówku, możemy Ci ofiarować modlitwę, pamięć, ale czy to w pełni zrekompensuje Twój tragiczny los? Wydaje się, że to, co się w tej chwili dzieje w najbliższym otoczeniu naszego kraju stwarza szansę na to, żeby z tego bezmiaru zła uczynić dobro. Myślę, że najlepszą nagrodą dla Ciebie byłoby to, gdyby współcześni Polacy zidentyfikowali wspólny cel, który pozwoliłby obronić bezpieczeństwo naszego państwa. Myślę, że byłaby to dla Ciebie najlepsza nagroda
– mówił wojewoda lubelski Lech Sprawka.
Aleksander Orzeł urodził się 30 listopada 1915 r. w Majdanie, w powiecie lubelskim. Od czerwca do października 1951 r. był członkiem organizacji konspiracyjnej ”Krajowa Policja Bezpieczeństwa”, zorganizowanej w Bobolicach w powiecie koszalińskim. Po aresztowaniu został oskarżony o usiłowanie „zmiany przemocą ustroju Państwa Polskiego”.
Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Koszalinie z 30 listopada 1951 r. został skazany na karę 6 lat więzienia. Nie doczekał końca kary. Zmarł w więzieniu w Szczecinie 12 sierpnia 1952 r. Szczątki Aleksandra Orła zostały odnalezione w wyniku prac poszukiwawczych prowadzonych przez IPN w listopadzie 2019 r. na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie.
Przetrwanie wspólnoty narodowej dzięki pielęgnowaniu pamięci o bohaterach
Adres okolicznościowy na uroczystości pogrzebowe skierował wicepremier, prezes Prawa i Sprawiedliwości Jarosław Kaczyński. List odczytał wojewoda lubelski Lech Sprawka:
Jeżeli chcemy przetrwać jako wspólnota narodowa, musimy pielęgnować pamięć o swoich bohaterach. Te narody, które tego nie czynią, które nie przekazują młodym pokoleniom jasno określonego systemu wartości oraz wyrastających z nich wzorców osobowych, które nie kierują się taką busolą moralną – tracą swoją tożsamość, rozpływają się w zewnętrznym środowisku, ulegają obcym narracjom i tracą szacunek do samych siebie. Na takie niebezpieczeństwo są szczególnie narażone różnego rodzaju wspólnoty, w tym narody, które zostały ciężko doświadczone przez historię, które były pozbawione niepodległego bytu, i które pozostają zależne od dużo silniejszych sąsiadów.
Postaci bohaterów ucieleśniają to, co w naszym dziedzictwie narodowym jest najcenniejsze: miłość ojczyzny, przywiązanie do polskości, pragnienie działania na rzecz dobra wspólnego i umiłowanie wolności. Pokazują nam, na czym polega wierność wyznawanym wartościom, jako można pokonywać własne słabości i przezwyciężać przeciwności losu, jak kształtować przymioty ducha, by sprostać wyzwaniom.
Dziś odprowadzamy na wieczną wartę z ceremoniałem wojskowym jednego z takich bohaterów – śp. Aleksandra Orła, uczestnika niepodległościowej konspiracji, w organizacji „Krajowa Policja Bezpieczeństwa”. Modlimy się za jego duszę i w głębokiej zadumie dziękujemy mu za ofiarność z jaką służył świętej sprawie wolności i niepodległości naszej ojczyzny (…) Naszą tu obecnością przywracamy różnicę między dobrem a złem, między ofiarą a katem, między patriotą a zdrajcą sprawy narodowej
– napisał wicepremier, prezes PiS.
Przywrócenie tożsamości i godności bohaterowi
List na dzisiejszą uroczystość skierował także minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek. Słowo ministra odczytał wojewoda lubelski Lech Sprawka:
Słowa szczególnego uznania należą się wszystkim osobom, które przyczyniły się do odkrycia doczesnych szczątków Aleksandra Orła, ich identyfikacji, a tym samym zapewnienia godnego pochówku temu zasłużonemu żołnierzowi niezłomnemu. Dzięki Państwa zaangażowaniu, trosce i poświęceniu nasz obowiązek względem obrońcy ojczyzny, został dopełniony. Z serca dziękuję za podjęcie tej szlachetnej misji.
Dzięki badaniu Instytutu Pamięci Narodowej przywrócono tożsamość, a nade wszystko godność bohaterowi powojennego podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego. Wobec ceny, jaką Aleksander Orzeł zapłacił za swoje poświecenie na rzecz naszego kraju, winni jesteśmy złożyć mu szczególny hołd
– napisał minister edukacji i nauki.