Lubelski Urząd Wojewódzki w Lublinie

Dzień Pracownika Socjalnego jest świętem osób znajdujących zatrudnienie nie tylko w ośrodkach pomocy społecznej, ale w różnorodnych instytucjach pomocy, rynku pracy, rehabilitacji, placówkach leczniczych, placówkach opiekuńczo-wychowawczych, fundacjach i stowarzyszeniach działających na rzecz osób potrzebujących pomocy. Głównym celem pomocy społecznej jest umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenia trudnych sytuacji życiowych, których nie są w stanie pokonać.

Zadania w zakresie pomocy społecznej ciągle się rozszerzają. Największą wartością w realizacji tych zadań są postawy i osobowość ludzi, którzy tę opiekę świadczą. Pragnę wyrazić wielką wdzięczność za to, że te nowe zadania udaje się wprowadzać w życie.

Niewątpliwie jednym z największych wyzwań był okres pandemii, który wymagał dodatkowego zaangażowania i uruchomienia współpracy między administracją rządową, samorządową, organizacjami pozarządowymi i służbami mundurowymi, bo warto przypomnieć, że rodzaj opieki również był zadaniem realizowanym chociażby na poziomie Policji, Wojsk Obrony Terytorialnej, Straży Pożarnej. Chciałbym serdecznie Państwu podziękować za tamtem czas i za ten, który nadal trwa – związany z pomocą uchodźcom i zwalczaniem skutków, związanych z wojną na Ukrainie.

Największą nagrodą w Waszym przypadku jest uśmiech, wdzięczność i podziękowanie ze strony tych, których otaczacie swoją opieką. Serdecznie za to dziękuję. Wam wszystkim, a także odznaczonym i wyróżnionym gratuluję i życzę dalszych sukcesów

– mówił wojewoda lubelski Lech Sprawka.

Za wzorowe, wyjątkowo sumienne wykonywanie obowiązków wynikających z pracy zawodowej zostały wręczone Medale za Długoletnią Służbę.

Osoby zasłużone odebrały także okolicznościowe dyplomy uznania wojewody. Wyróżnienia zostały nadane za wieloletnią pracę, wybitne osiągnięcia w zakresie pomocy społecznej, wdrażanie nowatorskich rozwiązań w obszarze polityki społecznej.

Dyplomy stanowiły także podziękowanie dla zespołów pracowników oraz instytucji, które poprzez całokształt swoich działań tworzą warunki do prawidłowego funkcjonowania społeczności lokalnej, zapewniają warunki do prawidłowego rozwoju dzieci pozbawionych opieki, a także udzielają wsparcia dla osób z różnego rodzaju niepełnosprawnościami.

W sierpniu br. upłynęła 100. rocznica uchwalenia przez Sejm II RP pierwszej ustawy z 16 sierpnia 1923 r. o opiece społecznej, regulującej kwestie prawne związane z opieką społeczną w latach 1924–1991. Ustawa weszła w życie 21 marca 1924 r.

Akt miał 26 artykułów i nakreślał ogólną koncepcję budowanej od podstaw w II Rzeczypospolitej opieki społecznej. Formułował dwie zasady nadrzędne: wszystkim potrzebującym państwo powinno udzielić pomocy oraz to, że obowiązek realizowania tej pomocy spoczywa na gminach.

Ustawa nakładała na państwo obowiązek opieki wobec szeregu kategorii osób, ale nie zobowiązywała tych osób do podejmowania jakichkolwiek działań ani aktywności. Konsekwencją włączania lokalnych struktur w system opieki społecznej było powołanie stanowisk opiekunów społecznych oraz tworzenie komisji opieki społecznej. Na podstawie rozporządzenia o opiekunach społecznych i o komisjach opieki społecznej z marca 1928 r. gminni opiekunowie społeczni pełnili swoje obowiązki honorowo i bezpłatnie (mogli liczyć tylko na zwrot kosztów związanych z wykonywaniem swojej pracy).

Przełomowym momentem było uchwalenie w 1990 r. pierwszej ustawy o pomocy społecznej. Na mocy ustawy powstały pierwsze ośrodki pomocy społecznej i rozpoczął się okres zmian w postrzeganiu roli pomocy społecznej i intensywny rozwój służb społecznych i systemu kształcenia kadr pomocy społecznej w szczególności pracowników socjalnych. 

Nowa ustawa z 2004 r. wprowadziła istotne zmiany w działaniach służb społecznych, które nakierowane były nie tylko na udzielanie świadczeń finansowych, ale przede wszystkim na aktywizację społeczno-zawodową i wykorzystywanie przez beneficjentów pomocy społecznej własnych zasobów i możliwości do przezwyciężania bieżących problemów.

Na terenie województwa lubelskiego funkcjonuje ponad 620 jednostek organizacyjnych pomocy społecznej oraz jednostek wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.

Do jednostek tych należą w szczególności: ośrodki pomocy społecznej (213), powiatowe centra pomocy rodzinie (24), domy pomocy społecznej (45), ośrodki wsparcia (140), w tym dla osób bezdomnych (10), z zaburzeniami psychicznymi (64), ośrodki interwencji kryzysowej (13), mieszkania chronione (89), placówki specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego placówki opiekuńczo-wychowawcze i różnego rodzaju placówki wsparcia dziennego.

W instytucjach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz podmioty niepubliczne, zatrudnionych jest 7 595 pracowników, realizujących zadania z zakresu pomocy społecznej, w tym 1 369 pracowników socjalnych (w Ośrodkach Pomocy Społecznej i Powiatowych Centrach Pomocy Rodzinie).

Liczba ta nie obejmuje bardzo dużej grupy zawodowej, która wykonuje w ośrodkach pomocy społecznej inne zadania, niż te wynikające z ustawy o pomocy społecznej - m.in. z ustawy o świadczeniach rodzinnych, funduszu alimentacyjnym.